KRONIEK.

Het „Krachtenveld".

Een mei-kwaardig boekje is dezer dagien verschenen. Hel draagt den titel:

„Met Jaïrus' Dochterken in 't Krachtenveld". Studie tot handreiking van Ibeoloog en Medicus, door Dr G. AV. Boland.

Het werkje is uitgegeven bij de Hollandia, - DrukkeriJ te Baarn.

Het is opgenomen in de reeks „Levensvragen", een broohurenreeks „voor allen, die in den geéstesstrijd onzer dagen belang stellen".

Deze brochure is eigenlijk ©en vervolg op een andere van de hand van denzelfden schrijver.

Die eerste brochure droeg den titel:

„Naar de Hoogt' van het Lazaruswonder." En ook deze eerste brochure wilde den vrede tusschen theoloog en medicus bevorderen.

Het boekje is niet gemakkelijk te volgen.

Allereerst door zijn moeilijken stijl, zijn woordveibin. dingen op nog sleepender manier, dan wij het tot nu toe gewoon waren. B.v. zóó: De schrijver spreekt van een „ontvanger", die, bij-even-volfcomen-uitgeschakeld-zijn-van-al-'t-eigene, op-het-rythme-Van-den^gever-volstrektafgesteld-'staat".

Dat-ik-de-sierlijkheid-van-'deze^woord-aa.n-een-lijin-sèlsniet-vermag-in-te-zien, zie, ik - verklaar het gaarne en zondor-eenige-aarzeling.

Bovendien is het boekje onbegrijpelijk voor een leek, omdat het op medisch gebied ligt en de sctirijver weinig moeite doet, om niet-va, kkundigen beter in to lichten, met-betrekking-tot-de.onderdeelen-Tan-zijn-betoog-\vaar-deze-voor-den-leek-meer-op-voor'beiD-onbekend4errein-liggen.

Dit neemt cchtei' niet weg, dat het boèkje^vSiKpeteekenis is.

Ook voor onze menschen, den geéstesstrijd onzer dagen die „belang stellen is .

Want merkwaardig is het , werkje, hooge mate.

Met den schrijver hét eens 'zijn, 'dat isj gelobl: ik, alleen mogelijk, ten k'oste' van het-g: ereformeerd-zijn.

'Maar hij verbaast ons toch door zijn fijne ontleding van het verhaal, ingedacht van het standpunt, dat hij inneemt met betrekking tot het wonder van de opwekking van het dochtertje van Jaïrus.

'Volgens den schrijver komt dat wonder hierop neer:

Er zijn drie gevallen mogelijk:

Het eerste geval, de eerste mogelijkheid, die zich voor kan doen, . is de. toestand van, „1 e v e. n" zonder meer.

Daarbij is stofwisseling aanw'ézig. Hieronder is' ook te rekenen de toestand van onvolledigen schijndood.

De tweede mogelijkheid, waai"mee hier te rekenen valt, is die van „vie latente" of „nekr o b i os is". Hierbij is de s t oif wis seling opgeheven, maar terugkeer is nog moge 1 ijk.

En in de derde plaats bestaat de mogelijkheid van dood, zonder meer. Daarbij is de stofwisseling opgeheven en terugkeer is, niet meer mogelijk.

Volgens den schrijver is die tweede toestand' aanwezig geweest bij het dochtertje van Jaïrus.

Bij haar' was sprake van nekrobiose, of, wilt ..ge, van „latent leven''.

Deze topsta, nd staat dan natuurlijk volgens de" 'gegeven onderscheiding-, precies in tusschen leven en dood.

Of, om met den schrijver-\te: : s> p©mr: "er: : ris'-tlft^ „een inter-mediair-tusschen-leven-en-dood”.

Dat die toestand werkelijk bestaat, de schrijver is ervan ten volle verzekerd.

Hij wijst o.m. op het verschijnsel, dat men zaad „nog-n a-j aren-en-jaren-tot-iontkieminig-te-brengen'' weet Of, op het herleven van raderdiertjes, die „bereids" maanden verdroogd zijn.

Ook rept hij van kikvorsohen, . die-weken-aaneenbevroren-zijn.

Ter verduidelijking geeft hij het volgende aan Preyer ontleende beeld. „Die toestand van nefaobiose kan worden vergeleken met een klok, waarvan het gewichtis-opgetrokken — ook laat zich een klok-met-kontaktop-een-moederklok denken —, maar waarvan de slingervast — de stroom-tegengehoiuden wordt." Zoo staat het er.

Deze werkelijkheid geldt ook voor den mensch.

Letterlijk schrijft Dr Boland:

„Zoo hangt het, nu nader op den mensch betrokken, zeer wezenlijk af van de afstamming-op-een-kracbtbro», van het gericht-staan-in-een-krachtenveld af, of de toestand van overgang'-tusschen-leven-en-dood, .... slechts voor-een-enkel-moment-blijft-gehandhaafd, dan wel overtijden-haar-kans en-beh oudt.''

Want inderdaad, aldus de schrijver, de toestand van nekrobiose ka.n u i t d ij e n.

Hij kan dus een. tijdjej ., s.orns zelfs geiruimen .tijd, zich voortzetten.

En zoo laat zich' .véi: staan, ' zegt'hij, ' dat Lazarus, toen hij eenmaal gestorven was, vier dagen wachten kon, sinds Jezus zich in-den-Geest op' 't geval van Lazarus' dood - had kunnen „koncentreeren".

Want, immers. Lazarus was nu eemnaal volmaakt, aldus de schrijver.

Die volmaaktheid dankte hij hieraan, dat Jezus Lazarus liefhad. ...

En zoo was het nu, al was het geval; ^^^ganderS; ook bij de dochter van Jaïrus.

Zei Jez'us dan ook niet, dat, het kind niet gestorven Kas, maar dat het sliep?

Welnu, zegt de auteur, dat wijst erop, dat het meisje nog niet in den derden toestand was, den toestand van dood. Maar ze was in den tweeden toestand: dien van nekrobiose.

En dat is immers de overgangstoestand, bij welken het actieve leven wel verstild is, maar des-al-niet-temin de mogelijkheid van terugkeer onweersprekelijk J)estaat.

De vraag is dan maar, of er kontald met de Krachtbron, Jezus, is.

Al zou de schrijver niets meer hebben gezegd dan dit, dan zou reeds om die oorzaak de lezing van zijn boekje de moeite loonen.

-Maar dat is het eenige niet, waarom het de aandacht ; verdient.

Bij deze dingen komt ook nog een ontleding van het verhaal on van zijn omlijsting, die verbaast door d^e fijnheid, waarmee de verschillende gegievens van het verhaal worden verwerkt.

-Men behoeft het niet met den schrijver eens te zijn, oui toch zijn uitpluizen van den tekst en van het verhaal in zijn grootere en kleinere trekken te bewonderen. Wat zöu onze prediking aan diepte winnen en aan zielkundig inzicht, als de gemeente aan haar predikanten den tijd gunde om-na te denken en hen prikkelde, om op deze dingen de aandacht te spitsen

Dat Dr B. de dingen goed ziet^ als hij tracht de ziel van Jaïrus te ontleden, dat zou, ik niet willen beweren. Maar hij laat ons toch zien, hoe in het verhaal iieel wat trekken zijn, die wij nooit in rekening brengen en die toch wel degelijk licht kunnen verspreiden tot recht verstand van het geheel.

Wat nu de „oplossing" van het wonder van de opwekking van Jaïrus' dochter betreft, wij zullen die wel niet aanvaarden.

Daarvoor is ze te veel uit toevallig-gezochte en gevonden arg'tunienten gevonden.

De historie, die achter deze brochure ligt, is ten dezen reeds leerzaam.

Eerst had de schrijver een theorie gegeven over •de opwekking van Lazarus uit de dooden.

Op die „verklaring" kwam^ critiek. Men wees den' auteur - erop, dat zijn opvatting van Lazarus' opwekking niet gelden kon van de opwekking van Jaïrus' •dochter.

En toen ging hij: zoeken naar een oplossing van het vraagstuk van den terugkeer tot het leven van het meisje, tot wie Jezus zeide: Tatitha kumi.

Maar n'u kan de schrijver ook beginnen met den jongeling van Naïn.

Die is weer heel' wat anders, ook in zijn verhouding lot de „Krachtbron", Christus, dan Lazai*us.

Ook kan hij zijn krachten beproeven aan de opwekking van het kind der Sunamietische vrouw. Hij kan spreken over hetgeen Elia met een dood© deed, en Elisa.

Of ook — hij; kan een verklaring zoeken voor het "wonder van de opwekking van den man, di© begraven werd en levend werd, toen hij de beenderen van Elisa aanroerde (2 Kon. 13:21),

En hoeveel mogelijfcheden liggen voor den denker niet in de reeks van dooden, die uit de graven uitgegaan zijn bij dén dood van Jezus en die — zoo moet men het verhaal lezen — na zijne opstanding aan velen verschenen zijn?

Werkelijk, als de poging' tot „handreiking" tusschen iiiedicius en theoloog moet gezocht worden in de richling Van deze brochure, dan zal de heer B. nog vele brochures moeten schrijven; en dan heeft hij nóg de hand niet, die hij zoekt. Theologen zijn traag in hun hand-reiking (geestelijke, wol te verstaan).

Intusschen dienen deze opmerkingen niet, om het geschrift van Dr B. in den hoek te duwen.

De schrijver ducht de Icritiek van sommigen, die zullen ' zeggen, dat hij aan' de eer van den Christus «e ïcort < ioet.

En tegen die voorstelling verzet hij zich.

Laat. ons het over een anderen boeg werpen: hij bedoelt niet aan de eer van Christus te kort te doen, maar hij laat ons zien, wat naar zijn gedachte de mogelijkheden zijn, die het menschelijk kunnen, die de menschelijk© zielekracht, zpü . kunnen maken tot werkelijkheid.,

En nu denken wij niet aan zijn verklaring, (die voor ons trouwens geen verklaring is), van d© wonderen van Christus, die in het boek der bizondere genade lang geen vergeten hoofdstuk beslaan.

Maar wij denken meer aan de „wonderen van den - intichrist", die in het boek der algemeen© genade het laatste, maar helaas al te vaak vergeten hoofdstuk vormen.

De wonderen van den Antichrist, wiJ! gelooven eraan, cmdat de bijbel ze ons met nadruk leert.

Maar maken wij plaats voor dat geloof?

Trachten wij ons in te denken, hoe .zij bestaanbaar ^•fln, zonder dat de krachten, die God in de schepping selegd heeft, aan Hem ontnomen worden?

Wie zijn belijdenis over de toekomst zich indenkt, gelijk ze hem is overgeleverd van d© voorgaand© geslachten, die heeft er behoefte aan, deze dingen nader te overwegen.

Want wonderen, die het schepsel doet, kunnen nooit gcddelijk zijn. En ook de wonderen, die in de laatste dagen, de to't het Goddelijke bijna toegekomen menschheid zal verrichten, kunnen de krachten, die God in de natuur gelegd beeft, wel combineeren, wel elkaar doen Itrüisen, maar ze kunnen geen stap gaan buiten de perken, di© God aan de geschapen wezens gesteld heeft.

Welaan, hier is te zien, hoe de mensch zijn gedachten laat gaan, over de mogelijkheid van een opwekking van dooden, waarbij alle optredend© krachten tenslotte liggen binnen het bereik van het mensche-1 ij k e. .

. Dat is de beteekenis van, een boekje als dit.

Zijn bedoeling ligt natuurlijk ver van deze dingen.

Maar als het mogelijkheden oppert, natuurkrachten en - wetten opspoort, die op h^et „krachtenveld" laten optreden wonderen en teekenen, dan heeft de christen, die zich niet met een schouderophaling van studies als deze afmaken wil, . zich af te vragen, of hij ook leeft bij zijn eigen nieuwerwetsche verklaring varj het getal 666.

Wfint is dat niet het s^ymbool van het menschelijke, dat tot het goddelijk© haast zich heeft opgewerkt in het heroïsche streven der cultuur, maar dan los van 'God.

Zie, hoe de mensch niet rusten kan en zelfs de wonderen, die de eeuwen lieten staan, binnen zijn bereik tracht te halen.

Niet, dat een „oplossing"-als dez© de eerste is in haar soort.

Er zijn er meer, die hun kracht beproefd hebben aan een combinatie van krachten en de feiten in wonderen van ongeveer gtelijken zin.

Maar dat ondersteunt juist de 'gedachte, di© w© daareven tiitspraken.

De tlieoloog, die zijn „wonder" afstaat aan den medicus, geeft zijn dingen-die-van-boven-zijn (om in den stijl van Dr Boland te blijven) over aan den man, die ze naar het gewon© menschelijke plan zal doen afzakken.

En de medicus, die straks zijn natuurkrachten weer zal overgeven aan den theoloog, hij zal zien, dat hetgeen van-beneden was, weer wordt opgeheven tot het goddelijk plan.

Zoo is de vriendschappelijke handreiking van den theoloog aan den medicus, . wanneer ze valsche s"ynthese zoekt van het geloof van den een met de pure wetenschap van den ander, de neerhaling van het goddelijke.

En de wederkeerig© handreiking van den medicus aan den 'theoloog zal bij de overgave van wat hij gevonden heeft, in haar eind© leiden kunn©n tot verheffing van het nienschelijk©.

Dus zal het langs lijnen van geleidelijkheid kunnen komen tot het laatste wereldhoofdstuk van een cultuurmensch, die blinkende „wonderen"" doet, en di© grijpt naar het hoogste, dat hij 't© zien kreeg en ziich ter bereiking stelde.

Want woorden sterven niet.

Wat Dr B. bedoelt als ©en apologie van het Christen, dom, zal voor een kind van later tijd kunnen dienen tot do apotheose van het menschdom.

Hetzelfde uitzicht,

Neen, het is geen spokenzi©n©rij', als men zich indenkt, wat de bijbel over die wonderen van den Antichrist zegt.

En wanneer ©en bericht, dat dezer dagen de pers rondging, waarheid bevat, dan heeft ©en zeker© Grindell Mattheus.een Uitvinding gedaan, di© h©t mogelijk maakt, luchtraids op Londen te vo'orkomen.

Een „sp©rvtiur" zou mogelijk zijn, dat roet een straal van 50 mijlen alles, wat binnen dien omtrek komt, in de lucht, door een sterken electrischen stroom „verbranden en versmelten" kan.

Jjaat het bericht overdreven zijn, desnoods pure fantasie, het - wijst weer op ©en aanwending van natuurkrachten, waarbij de mensch zijn koningschap over de natuur vermeesteren wil en versterken, alleen tot handhaving van zijn eigenliefde en zondigen trots.

Iben voor enkele weken in d© W©reldbibliotheek „Morells Milliarden" verscheen, waarin iemand voorgesteld wordt in de toekomst, die met een enkel simpel zaktoestelletje draadloos zich in verbinding stelde met iedere willekeurige plaats op aarde, hebben sommigen gezegd: onzin.

Maar nu berichten de couranten:

Een ingenieur te Glasgow, A. P'age, heeft, volgens bericht in d© blad©n, ©en draadloozen ontvanger geconstrueerd, di© zoo klein is, dat men hem met gem'ak in zijn vestzak kan dragen. Het toestel heeft den vorm van een horloge en wanneer de houder het in de hand neemt, behoeft hij. enk©l maar t© zorgen, dat hijl de noodige verbinding met de aarde tot stand brengt. Het is dan onmiddellijk voor gebruik ger©©d. De uitvinder beweert, dat zijn toestel de dubbel© geluidsterkte heeft van de me©ste andere ontvang-apparaten. Wanneer men mr Page gelooven mag, is als antenne voldoende een paraplu met een stalen .stok, of oen draad, die een paar maal om den binnenkant van den hoed gewonden is.

De teekenen der tijden zijn er.

En ook onder ons vraagt de profetie om recht van erkenning.

Sportb1ad.

. Tteschen profetie en sport bestaat afstand, een weg van meer dan één pas. Men zou haast niet meer met fatsoen over de sport kunnen spreken.

En zie, nu komt daar ©en „Christelijk Sportblad" voor den dag.

Alsof de sportrubrieken al niet gönoeg hoon hebbeu tiiigeigoten over de 20e eeuw en, haar b©scha"iing?

En toch — we zullen er wel blij me© zijn, denk ik.

Want ook in de sporterij ligt de oplossing niet in de negatie.

En als dit blad maat weet te houden en maat weet te leeren, wel, dan zeggen we allemaal meer dan: waarom ook niet?

Dan zeggen we ook tot dit blad: goeden morgen.

'Maar velen nemen zich voor om dien welkomstgroet ook alleen op die voorwaarde t© handhaven.

Onder die velen moge ook ik zijn en blijven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen