OPVOEDING EN ONDERWIJS

E VRIJE UNIVERSITEIT.

Hier worde gepubliceerd een correspondentie met Directeuren van de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerden grondslag te Amsterdam, van welke vereeniging de Vrije Universiteit uitgaat. Het recht tot pubUcatie van deze stukken 'werd van den aanvang af door mij voorbehouden.

Sappemeer, 17 November 1945.

Den hoogeerzamen Heeren Directeuren der Vereeniging voor H.C. op Ger. grondslag Amsterdam.

Hoogeerzame Heeren,

Het zij mij vergund met bescheidenheid en tevens met vrijmoedigheid het volgende onder Uwe geenschte aandacht te brengen.

Niet zonder verbazing heb ik kennis genomen van de persverslagen aangaande de jongste jaarvergadering van de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerden grondslag, volgens welke verslagen Ds J. Overduin van Arnhem in een toespraak, getiteld: Tegenwind, hen die de binding aan de bekende leer- eil tuchtbeslissingen van de laatste Generale Synodes der Gereformeerde Kerken in Nederland verwerpen, heeft gekwalificeerd als destructors.

Wanhsël- Ds Overduin aldus gesproken zou hebben op een kerkelijke vergadering — ik zou zijn standpunt en zijn spreken vandaaruit volkomen kunnen bilüjken. Nu hij zulks gedaan heeft op een jaarvergadering van de vereeniging boveri|tenoemd, is dat echter niet het geval.

Imrners deze vereeniging heeft steeds willen zijn een interkerkelijke vereeniging. De vrijheid, die behoort bij haar opzet en die uitgedrukt is in den naam van haar"" hoogeschool, is toch niet slechts ©en vrijheid van den staat maar ook van alle kerkelijk instituut. En hoewel het meerendeel van haar leden, begunstigers en vrienden gevonden werd en wordt onder hen die kerkehjk behooren tot een Gereformeerde Kerk, zij heeft toch steeds ook aanhang gezocht bij anderen van Gereformeerde belijdenis, die kerkelijk anders waren georganiseerd, zij heeft aan haar hoogeschool ook verbonden hoogleeraren van andere kerkelijke gemeenschap.

Hoezeer dit beginsel in zijn practische mtwerking dikwijls/Voor moeilijkheden plaatsen moet, zij heeft het toch steeds gehandhaafd.

Daarom is het nu zoo bevreemdend dat leden eener bepaalde kerkgemeenschap, die staat op den bodem van de Gereformeerde confessie, waaronder verscheidene begunstigers der vereeniging gevonden zullen worden, in een jaarvergadering met bovengenoemden naam worden aangeduid.

Te meer is dat bevreemdend waar de door deze „destructors" gehuldigde kerkrechtehjke opvattingen geput zijn uit het onderwijs dat gedurende de eerste 40 jaren van haar bestaan aan de Vrije Universiteit is gegeven, en de vrijheid' die deze

„destructors" kerkelijk erkennen t.a.v. synodebesluiten, principieel dezelfde is als die welke de Vrije Universiteit voert in haar banier.

Ik zou U daarom beleefd willen verzoeken openlijk den referent van de jaarvergadering te desavoueeren.

Blijft 2julks of een andersoortige bevrediging achterwege, dan zal het U niet behoeven te verwonderen wanneer vele leden der Gereformeerde Kerken (onderhoudende art. 31 K.O.) allen financieelen steun aan de vereeniging ontzeggen. U zult trouwens op bijdragen van „afbrekers" ook geen prijs stellen., /

Het zou mij zeer spijten wanpeer het dien weg op moest. Ik ben zelf een oud-leerling van de V.U. en heb steeds haar ideaal hoog gehouden. Datzelfde ideaal heeft mij bewogen mij los te maken van bepaalde kerkelijke, bindingen.

Van harte hoop ik dat mijn liefde voor het ideaal der V.U. zich kan blijven openbaren in liefde tot de concrete V.U.

Met verschuldigden eerbied en hoogachting

Uw dienstwillige dienaar,

w.g. B. JONGELING.

Het antwoord op dit schrijven hield in:

a. dat mijn brief in handen was gesteld van Ds Overduin, ter verstrekking van nadere inlichtingen,

b. dat Ds Overduin had geantwoord: Het persverslag is niet geheel juist, ziüli spreken zou te dier plaatse ongepast zijn geweest, er is echter een symptoom van destructie in een artikel van Ds Den Boeft, die stemmen op een A.R. candidaat, die kerkelijk Gereformeerd is, verraad noemt, en dus bhjkbaar geen interkerkelijken grondslag meer ziet op allerlei gebied van christelijke actie.

Hierop heb ik gereageerd als volgt:

Sappemeer, 2 Februari 1946.

Den hoogeerzamen Heeren Directeuren der Vereeniging voor H.O. op Ger. grondslag Amsterdam.

Hoogeerzame Heeren,

Uw antwoord op mijn gishrijven van 17 November 1945, gedateerd 4 Januari 1946, kwam in mijn bezit. Volgens dit antwoord heeft Ds J. Overduin, de spreker ter jongste jaarvergadering der Vereeniging voor H.O. op Ger. grondslag, U bericht, dat het verslag van zijn rede, gelijk ik dat in de pers gevonden heb, niet geheel en al juist is. Ik neem aan dat zijn bericht in overeenstemming is met de waarheid. Het verwonderde mij slechts eenigermate, dat het Directorium daarvoor eerst nog inlichtingen van den spreker moest ontvangen. Echter, dat zij zoo.

Nu had ik intusschen verwacht, dat, zoo al niet de spreker, dan toch het verslag van zijn rede open- Ujk zou zijn gewraakt. Ik heb daarvan tot op heden niets kunnen ontdekken, zoodat zij, die niet, gelijk ik, zich tot U hebben gewend, nog steeds in den waan moeten verkeeren als zou Ds Overduin hebben gesprpken als in de pers is vermeld.

In afwachting van zulk een openlijke desavoueering van het verslag bedank ik voorshands als contribuant van de Vereeniging voor H.O. op Geref. grondslag, om daarmee af te keuren en te bestrijden alle begunstiging van kerkisme.

Dit schrijven doet mij pijn, meer dan ik zeggen kan. Ik hoop dat het mag meewerken om de Vrije Universiteit, die mij steeds zeer lief was, terug te brengen in zuivere baan.

Met verschuldigden eerbied en hoogachting

Uw dienstwillige dienaar,

w.g. B. JONGELING.

N a s ch r i f t. Verleden week vierde het Kamper Studentencorps, dat bij w e t t i g besluit de geschorste hoogleeraren bleef erkennen en volgen zijn 16e lusti^m. S. S. R. (de Unie van Studenten aan openbare universiteiten etc.) liet zich vertegenwoordigen. N. D. D. D., het corps van Studenten aan de V. U. had dit nagelaten. Het heeft dus gekozen. Wel was er een brief van gelukwensch van enkele'p e r s o n e n, die aan de V. U. studeeren.

Tenslotte: jaren lang was ik eerst contribuant, daarna 1 i d der Vereeniging voor H. O.; de V. U. dus. Na eenigen tijd bedankte ik wegens bezwaren. Ik kreeg bezoek met de vraag: wilt U weer lid worden? Antwoord: als mij beloofd wordt dat mijn schriftelijk in te dienen bezwaren ook behandeld worden, ben ik, in afwachting van die behandeling, na die belofte, bereid terug te keeren als lid. Men zou de boodschap overbrengen. Maar ik hoorde óók hierop nooit meer iets. Het regime van nu behandelt de kwesties niet.

Tenslotte: ook al zou ds Overduin's rede worden gedesavoueerd, ook dan liggen er nog de bekende o p e n b a r e kwesties. Naast het probleem der „interkerkelijkheid" is er dat der zedelijkheid en der bekwaamheid tot het geven van leiding.

K. S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen