HOOFDARTIKEL

ïlet vierde formulier van eenigheid*

6

Uit hetgeen ons voorgaand artikel opgemerkt heeft, kunnen we nu wel conclusie nemen. We stellen weer £1 uitspraak tegenover uitspraak.

Het vierde formulier VELU eenigheid spreekt:

„Deze beide, belofte en eisch, zijn op zulk een wijze aan elkander verbonden, dat de menschelijke verantwoordelijkheid ten volle wordt gehandhaafd en nochtans de Heere in zijn verbond niet afhankelijk is van het doen des menschen".

Ltaar de drie-formulieren-wijsheid spreekt aldus:

In al Zijne werken, en mitsdien óók in de oprichting mitsgaders de inrichting van Zijn verbond, handhaaft de HEERE God zichzélven' als dengene, die Hij is, te weten gansch vrij in zijn besluit (a), en ook in de onderscheidene toebedeeling en ontdekking van de verborgenheid van zijnen wil in de bediening der verzoening (b). Deswege handhaaft Hij mede een iegelijk schepsel, en mitsdezen óók een iegelijken mensch naar zijnen aard. In de samenvoeging van de twee. deelen zijns verbonds, te weten zijne belofte en zijnen eisch, handhaaft en verkondigt Hij mitsdien zichzélven als den van het doen des menschen nimmer afhanJcelyken God, en den neiisch als dengene, die te allen tijde aan zijnev- Schepper in en door het met hem aangegane verbond verantwoordelijk is, en aan wien alle onschuld wordt benomen (c), zijnde alzoo geschapen, dat hij konde doen wat God van hem eischt (dj, wordende ook daarna door het Evangelie ernstiglijk geroepen (e).

Tot zoover over dat gedeelte uit het 4e formulier van eenigheid, dat verleden week besproken en in zijn suggestieven, tendentieuzen redeneertrant afgewezen werd.

Met het oog op het feit, dat zeer veel copie wegens plaatsgebrek moest blijven overstaan laten we het dit­

maal liierbij.

THEOLOGISCHE HOOGESCHOOL.

De 92e verjaardag.

Op 6 December was onze Theologische Hoogeschoo! 92 jaar oud. Naar gewoonte heeft op of om den jaardag der School de Rectoraatswisseling plaats. Dienovereenkomstig is door ondergeteekende aan prof. Deddens het Rectoraat overgedragen na een rede, die een vervolg gaf bp de vorige (Jan. '42 gehouden) rectorale oi atie. Deze was gewijd aan de vraag „of in het onder ons op Kuyper's voetspoor veelszins gebruikelijke spreken van 'algemeene genade' of 'gemeene gratie' de term 'genade' of 'gratie' wetenschappelijk verantwoord is". Op die vraag werd toen ontkennend geantwoord. Het leek ons niet ondienstig, dezelfde vraag thans wederom te stellen in de nieuwe rectorale rede. Het antwoord was weer hetzelfde. Maar de gronden die ditmaal werden aangevoerd waren nóg andere, dan in 1942 werden aangegeven. Zoo is deze oratie een aanvulling op de voorgaande.

We zullen, omdat beide oraties in druk liomen, afzien van het geven van een verslag. Slechts wordt de vermelding van de „fata" (lotgevallen) der School hier opgenomen.

De laatste woorden der eigenlijke rede waren deze, dat Gods toom en genade niet mochten gescheiden worden door ons. Daarna werd gezegd:

Dat Geheide ook deze Scjlool niet in haar onderwijs. Ze heeft in dezen een roeping, ook voor het nieuwe rectoraatsjaar.

De fata onzer Hoogeschóol (waaraan we hiermee toegekomen zijn) laten voor wat de jongste, korte rectoraatsperiode betreft, zich gemakkelijk overzien. In deze periode, die op 28 Januari 1946 intrad na het uitspreken door prof. dr S. Greijdanus van een rede over „Gods openbaring in het Nieuwe Testament over zijn genadeverbond", valt wel in de eerste plaats op de inauguratie van professor C. Veenhof. Het nadeel, dat diens ongesteldheid bracht, toen zijn inauguratie van die der hoogleeraren Deddens en Holwerda en van den lector Wielenga (de lector Mulder was reeds in functie) moest worden gescheiden en verschoven tot later, werd in een zeker voordeel grootendeels verteerd, inzooverre het thans separatim inaugureeren van prof. Veenhof wederom een groote schare belangstellenden naar Kampen trok. Op 19 Juni hield ds door den president-curator geïnstalleerde hoogleeraar in de ambtelijke vakken zijn inaugiireele rede over het onderwerp: „Het Woord Gods naar den brief aan de Hebreeën".

Een tweede uitbreiding kreeg het corpus docentium door de aanvaarding eener benoeming tot lector in patristisch en in oudtestamentisch Grieksch van drs D. J. Buwalda, die zijn werkzaamheden begon bij den aanvang van dezen cursus.

Deze derde lector heeft de aan prof. Greijdanus toegewezen taak voor een deel helpen verlichten; maar zelfs deze omstandigheid is niet in staat ons eraan te herinneren, dat wij een eenmaal „rude donatus"') in ons midden hebben. Zoodanige herinnering komt wèl mee in de kennis van het feit, dat „r u d i s" eigenlijk beteekent een staf tot oefening in den strijd van soldaten en gladiatoren. Onze gladiator, die ook a 11 ij d soldaat is, heeft ops zijn hermeneutiek gegeven; en het vermoeden is niet ongegrond, dat mijn opvolger in de rectorale negotie straks nog meer publicaties van onzen emeritus paradoxalis zal mogen vermelden. Herinneren deze publicaties aan de troffel, andere doen denken aan het zwaard; alle zijn van een miles Christi-), rude iterum donatus, maar dan gelukkig in anderen zin, dan waarin het gewoonlijk geschiedt. Onze series lectionum kon weer uitdijen tot een gewenscht formaat, al blijven enkele vakken nog op een volgende vermelding wachten.

Het college van curatoren onderging wegens vertrek van ds F. A. den Boeft, wien wij bizonderen dank verschuldigd zijn, naar een ander ressort, een wijziging; het scribaat ging dientengevolge over naar ds B. A. Bos. Respectievelijk zijn voor Groningen-Friesland thans 2, ' voor Drente 1, voor Overijsel-Gelderland 2, voor Ufrecht 2, voor Noord-Holland 1, voor Zuid-Holland 2, voor Zeeland-N. Brabant-Limburg 1 primi-curatoren aangewezen en benoemd, met overeenkomstig aantal secundi. Primi zijn thans de predikanten D. v. Dijk, J. Schelhaas, J. v. Bruggen, H. Meulink, J. de Waard, O. W. Bouwsma, M. de (ïoede, K. Doornbos, F. A. den Boeft, H. Knoop, H. Veltman; Secundi: G. Hagens, J. Waagmeester (inmiddels ook vertrokken), J. Meijer, J. O. Mulder, D. Vreugdenhil, E. T. v. d. Bom, J. Rijneveld, J. Keizer, C. Vonk, D. Zemel. '

Het Bestuur der Stichting voor de financieele verzorging van de opleiding tot den dienst des Woords ia de (gereformeerde Kerken in Nederland (onderhoudende art. 31 K. O.) onderging geen wijziging Maar — het leefde krachtig en werkte met toenemenden zegen, zonder op het praedicaat: voedsterheeren der School aanspraak te maken; de dienst is broederdienst.

Sedert de vorige rectoraats-overdraeht werden afgelegd 10 propaedeutische en eandidaatsexamens, onder welke één cum laude.

In het album studiosorum werden in dezelfde periode voor de eerste maal ingeschreven of wederom ingeschreven 32 studenten, onder wie 14 voor het doctoraal examen of de promotie aspiranten zijn. Het totaal der studenten is thans 113.

Wat die doctorale promotie betreft, met uitzondering van de promotie in de ambtelijke valdien en de zendingsv/etenschappen (die nog nader geregeld worden moet) is thans door een geluldrige samenwerking van den wil van curatoren en het inzicht van hoo, gleeraren een regeling tot stand gekomen, die in groote trekken het program der examinatie vaststelt. Voor individueele détailleering is, geheel overeenkomstig de inrichting van de theologische promotie van de door de'Hooger-Onderwijswet gebonden universiteiten en hoogescholen, en zéker met handhaving van de daarbij tot uitdrukking gebrachte grondprincipes, ruimte gelaten.

Niet onvermeld mag de Theologische Hoogeschooldag van dit jaar blijven. Hij bracht de stad Kampen een invasie die haar en ons lang zal heugen, en bij geen onzer herinneringen aan een overeenkonastigen dag uit het verleden vermocht wakker te roepen, welke met dézen genen vergelijkbaar maakten. Het nieuwe ' gebouw, dat voor de thans 92-jarige school in gebruik genomen werd, en dat door vele rijke dotaties aan zijn bestemming tot in finesses steeds verder werd dienstbaar gemaakt, trok zeer veel belangstellenden uit heel het vaderland; het aantal bezoekers ligt dichter bij de vier- dan bij de drieduizend. Een woord van dankbare hulde aan de bovengenoemde Stichting en aan den heer T. Sikma, architect, is hier geboden. Ook de Bibliotheek ontving vele geschenken, waaronder uiterst vraardevolle. De actie daarvoor heeft voortgang en stemt ons dankbaar aan het damescomité, dat ze opende en voortzet. En even blijmoedig stemt ons het huweüjk van onzen pedel, over wiens optreden gelijk ook over dat zijner echtgenoote, v/ij niets ca»het praedicaat cum laude als judicium kunne» geven.

Het Reglement voor de opleiding is door de jongst» • generale sjmode aan een onvermijdelijke revisie onder'

worp*n. Revisie van deze revisie schijnt geen utopie.

Onze studenten hebben zicli van onderscheiden kant laten zien. Zoo opgewelct als ze, door den rechter in het van schismatieke zijde hun betwiste bezit der corporalia gelaten, hun lustrum vierden als Corps, zoo ingespannen hebben ze zich met effect naar binnen en naar buiten met allerlei vraagstukken van. ecclesiologischen, wijsgeerig-theologischen, organisatoiischen, en gisteren nog van politieken en nationalen aard bezig gehouden, afgedacht dan nog van hun overige, meer institutairacadem'sche be'angstelling. Met name hield hen het probleem der inter-academische samen\verking bezig; niet steeds vermochten zij — gelukkig — a-yovola ^) ipso facto als y.olvavlu *) te bejegenen. Ze vroegen naar de bejcgenings n o r m der y.oivaria *); hetgeen ze, onder tetooning van onverholen verachting voor alle Zuschaue r-mentaliteit, ook over en weer elkaar verzekerden het geval te zijn in de interne relaties van het Corps, zij het dan, dat aanvankelijk de meeningen divergeerden in tetiekking tot de forrnuieering van de bejegeningsnol m ten aanzien van een student, wiens voorgeslacht in 1892 een anderen weg was ingeslagen dan het onze. Het g'ng den studenten als sommigen vioc icn thao'ogen van rijperen leeftijd: de bejegenings norm bleef in discussie, maar de bejegening niet. En er was een pure distinctie tusschen , , zich confoïmeeien de iure" en , , zich conformeeren de facto". Oo'; het evangelisatiev/erk had de aandacht onder de studenten; het uitzicht op het hun aangewezen werkterrein was voor een enkele zoo breed als de wereld.

Even groot was het terrein, dat onze pro-rector overzag, toen hij in zijn rede ter opening van de lessen sprak over , .Uitzicht en Gevaar". Hij wees daarbij op den eindstrijd, die ons wacht, en op de apostasie, die reeds in de wereld is.

In zulk een tijd het Rectoraat eener School als de onze te mogen overdragen in handen, die in dagen van crisis beproefd en getrouw bevonden zijn, is een voorrecht. Gij, collega Deddens, rector designate, hebt in dagen van strijd aan de kerken trouw en geloof gehouden in alle dingen. Gij hebt met eere als hoogleeraar de plaats ingenomen van één dergenen, van wie de secretaris-curator officieel rapporteerde, dat zij , , trouweloos hun post verlaten" hebben. In den korten tijd, die ons van dit oogenblik scheidt, is uw omgang ons lief en uw hand ons andermaal vertrouwd gebleken. Zoo wil ik dan. hooggeleerde Deddens, u bij dezen, ter uitvoering van het desbetreffend curatorenbesluit, en onder overhandiging van het door de liefde van vele getrouwen in den lande opnieuw verworven t e e k e n der rectorale waardigheid, de beteekende zaak zelve, het Rectoraat dezer School, overdragen. Wij hebben veel goeds ondervonden: „Gott sanftigt" toch inderdaad soms wel , , den Wind für das geschorene Lamm". Hij deed het ook voor deze School, die door een kerkelijk scheermes was geschoren tot onder de huid. Neem met ons zijn evangelische belofte aan, om dan krachtens die belofte daar genade in te zien en te eeren. En bloeie onder uw voorgang deze School, vooral in betooning van geest en van kracht. Ik heb gezegd.

Tot zoover het slot der rede.

We vermelden nog, dat beide hierboven bedoelde redevoeringen op verzoek van het Studentencorps F. Q. I. worden opgenomen in den Almanak van het Corps. Ze vormen min of meer één geheel. Wegens den oorlog kon in '42 niet tot drukken worden overgegaan; thans leek het ons goed te bundelen. Bestellingen kan men nu reeds opgeven aan den pedel: den heer J. Bos, Broederweg 15, Kampen.

Ter bepaling van de grootte der oplage verdient spoedige bestelling aanbeveling.

Secretaris van het college is thans ondergeteekende.

K. S.

(a) D. L. I, par. 15 II, par. 8. Gel. Bel. art. 16.

(b) D. L. ni-IV, par 7, 6.

(c) Ned. Geloofsbel. art. 2, 13, 14, D. L. ni-IV, par. i, 8.

(d) Heid. Gat., vr. 9.

.(e) D. L. Ht-IV, par. 8.

1) , , Rude donatus" (eigenlijk: iemand die een „rudis" kreeg): algemeene aanduiding van iemand, die (b.v.) emeritaat yerkreeg.

2) Krijgsknecht van Christus.

3) Samen-zijn.

•*) Gemeenschap.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen