Tot „ENTSCHEIDUNG”

brengen I

Nog eenmaal: ziezoo, de stembus is voorbij, het nederlajidsche volk heeft zich weer eens onmachtig getoond in het wegzenden van wie zijn rechten schonden (maar dat gebeurt in de kerk net zoo, zie maar naar de kansen van een aaneengesloten „leiders"blok in de synodocratie), en de raadselen der diplomatie blijven ons nog bezighouden. Zoo begrijpt b.v. nog lang niet ieder, waarom de Kamerleden niet hebben geëisoht, dat hun rechten in de periode-Sehermerhorn zouden worden erkend, zooals men ook niet kan weten, hoe het staat met de door mr Gerbrandy ingediende aanklacht tegen ministers, die de grondwet (terzake van Indië) hebben geschonden volgens hem. In „Het Laatste Nieuws uit Indië" las ik, dat als er vijf flinke lui in de Kamer waren, die klacht zou doorgaan; ik vermoed, dat mr Gerbrandy er üünstens vijf op lijst nummer 3 gevonden heeft, eer hij er zich op liet zetten, en wacht dus af, om óf te hooren, dat „Het Laatste Nieuws" de mogelijkheden anders zag dan ze zijn, óf te begrijpen, dat wij met al ons democratisch spreken niet gauw weten hoe het staat in publieke aangelegenheden van ons aller veiligheidsorde: de grondwet. Als de bekende verkiezingsplaat : bijbel en grondwet ons terecht heeft toegesproken, zullen we wel meer van die zaak hooren.

We kunnen dus weer rustig spreken, en ik gebruik die kans, om te antwoorden op enkele broederlijk gestelde vragen.

Mijn heelemaal niet „van boven" af gegeven advies, ora n.l. ditmaal wel te stemmen, heeft sommigen verwonderd. Dit kan ik begrijpen, al moet men mij niet betrekken in plasdankjes van den kant van bepaalde bladen, waar ik part noch deel aan heb. Noch in de pogingen van zekere zijde om den één uit te spelen tegen den ander. Is het ooit anders geweest?

Twee vragen met name vroegen een antwoord:

a) was het juist, te zeggen, dat de „vrijgemaakte" kiesvereenigingen, die al ontstaan zijn, met elkaar in contact te brengen zouden moeten zijn misschien, en dat het antwoord op de vraag, of dit definitief geschieden moet, eerst te geven zou zijn nadat gebleken is, hoe de officieele partij-instanties van de A.R.P. zal wezen? Dat contact IS immers al gelegd?

b) was het juist, ten aanzien van de stemming van 1948, één enkele dus, te adviseeren: kies van allerlei kwaad het minst kwade? Kan zoo iets ooit de wil des Heeren zijn?

Wat nu het eerste vraagpimt betreft: heeft men wel goed gelezen? Ik schreef, zie bl. 329, kolom 2: „Indien het ooit noodig macht worden, een nieuwe LANDELIJKE organisatie in het leven te ROEPEN, in indien het onvermijdelijk blijken mocht, de contacten tusschen de reeds door scheuring ontstane „vrijgemaakte" kiesvereenigingen in een GEMEEN­ SCHAPPELIJKE actie te regelen en haar arbeid NADER SAMEN te bepalen, dan zal dit grondig moeteh voorbereid zijn, etc". Er is dus geen sprake geweest van eenige loochening, of terzijdestelling van het feit, dat er reeds vrijgemaakte kiesvereenigingen tot het leggen van onderling contact gekomen ZIJN.

Maar er is WEL getracht rekening te houden met feiten, < üe ieder bekend zijn.

Eén feit is alvast, dat die kiesvereenigingen ontstaan zijn op allerlei manier, en naar aanleiding van zeer diverse, plaatselijk bepaalde toestanden en gebeurtenissen. Die lokale omstandigheden zijn grootendeels verschillend; maar de principieele positiebepaling van de partij als zoodanig ten aanzien van heel het strijdpunt bleef nog uit. Nu eenmaal besloten is, haar tot „Entscheidung" te helpen brengen, ziedaar het besluit van Amersfoort, komt de vraag vanzelf op: hoe moet het eventueel straks gaan met het vormen van een landelijke organisatie, en hoe tot een gemeenschappelijke regeling, indien het verlangen tot het vormen van een nieuwe 1 a n-d e 1 ij k e organisatie bij velen zoo sterk gaat worden, dat zij metterdaad besluiten terzake van de volksvertegenwoordiging te komen tot het verjieembaar maken van een eigen geluid in Kamers, gemeenteraden. Staten, etc? Men kan zijn oogen sluiten voor de werkelijkheid, maar die is er eenmaal: met een paar kiesvereenigingen zijn we niet klaar. Want zal er vertegenwoordi ging moeten komen, dan sullen, teneinde zooveel mogelijk, wie ééns geestes zijn, naar elkaar toe te brengen in den politieken arbeid, allen, die men bereiken kan, moeten gezocht worden. Er zijn reeds aparte kiesvereenigingen, en die kwamen tot contact (of het contact reeds tussehen ALLE gelegd is, weet ik niet; toen ik schreef, meende ik, wat ik nog meen te weten: dat nog niet alle zich onderling hebben verbonden. En indien nu blijken mocht, dat, nadat de ontmoeting met de A.R. Partij-instanties tot definitieve resultaten van positie-bepaling geleid heeft, velen, die n ü nog zeggen: de A.R.P. vooralsnog, besluiten een nieuwe organisatie in het leven te roepen, dan zullen zij toch staan voor de vraag: hoe met de reeds ontstane kiesvereenigingen? En óók deze zelf zullen staan voor de vraag: hoe met die nieuwe organisatie? Dat moet toch groeien? En de een moet den ander toch aan den tand kunnen voelen, Stel, dat men dat eerst zou willen ?

Ja, maar, zoo zegt men soms: 't geval Berkel is toch beslissend? Diaar was een kiesvereeniging, en die is ontstaan uit reactie tegen een paar onbeschaamdheden van een synodocratischen dominee; en toen heeft de heer Schouten zich ermee bemoeid, en is geweigerd, die kiesvereeniging op te nemen in partijverband, en nu is de zaak toch beslist, net zooals de zaak ook beslist was, toen de synode Bergschenhoek buiten het verband gezet heeft (al werd dit feit voor haar eigen onmondig gehouden volkje verzwegen in de Acta) ?

Ik geloof niet, dat ik deze redeneering, hoe begrijpelijk, kan zien als doorslaggevend' over heel de linie. Het geval-Berkel zal, vrees ik, nimmer leiden tot een algemeene gedragslijn over heel het land.

Ik zou onzen lezers willen aanraden te koopen de nuttige, en opklarende brochure: Heilige Orde of Partij-Orde?

Dan kunnen we volgende week daar eens over praten. Ten vervolge op wat we hier begonnen zijn op te merken, en tevens dus in verder antwoord op de ge­ stelde vragen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen