PERSSCHOUW

PERSSCHOUW AFGODEN VALLEN ALTIJD TEGEN.

De Groene Amsterdammer schrijft een artikel over het boek:

The God that failed, Six studies In Communism. Uitgave Hamish Hamilton, London 1950.

In dezen bundel van opstellen

hebben zes schrijvers met prominente namen de hoofden bij elkaar gestoken om het relaas te doen van hun ontgoocheling over het communisme, waarmee zij zich, sommigen als partijlid, anderen als warm sympathlserenden, hadden Ingelaten. De zes namen waaronder deze confessionele lading gaat, luiden: Arthur Koestier, Ignazlo Silone, Richard Wright, André Gide, Louis Fischer en Stephen Spender.

Hoofdinhoud der zes essays:

Het proces verloopt steeds weer op dezelfde wijze: eerst de verlokkende bekoring van het beloofde land, dan de Idealistische extase, dan het engagement, veivolgens de twijfel, dan de breuk en ten slotte de verloochening van „the god that failed". Het communisme is voor hen een geloof geweest, waarvan de verschijningsvormen dermate in tegenspraak waren met de leer, dat zij er zich ten slotte met walging van hebben afgekeerd.

De Groene merkt op:

Er is misschien sinds het ontstaan van het Christendom in de geschiedenis der mensheid geen boodschap verkondigd, die meer hoop heeft gewekt, en geen leer verspreid, die grotere en meer authentieke geestdrift heeft ontketend, dan de leer van het Commimlsme, zoals deze in Rusland na de revolutie van 1917 zou worden verwezenlijkt. Millioenen mensen hebben In die tijd een nieuw geloof beleden, dat hen raakte in het diepste van hun wezen, ontelbaren hebben al hun vertrouwen geschonken aan de idee, die in Rusland vlees zou worden en al hun heil toevertrouwd aan de vermeende apostelen van vrede, geluk op aarde en rechtvaardigheid. Sn velen van deze millioenen maken de mannen van het Kremlin, de communisten, die dezs schat van wereldvertrouwen in hun hand hielden, er nu een verwijt van, dat zij, hoe historisch ook verldaarbaar ook veel van hun despotische maatregelen mogen zijn, de liefde van de wereld, die hun door alle progressieven was verklaard, niet hebben weten te beantwoorden met een groot en nobel voorbeeld.

De Groene komt dan met een veelszins juiste, hoewel wat formalistische, critiek. Onder meer lezen we dit:

Zij veroordelen op persoonlijke, ethische gronden en op de manier van intellectuelen, die geen geschiedenis maken, maar die de geschiedenis, die over hen komt, van een Olympisch standpunt uit commentariëren. De god heeft gefaald, maar zij vergeten in hun bekentenissen te zeggen, waar zij zelf gefaald hebben. En dit falen lag bij allen geheel aan het begin, nl. in het feit. dat zij deze god eerst zelf gecreëerd hebben. De geestelijke bagage, waarmee zij hun reis naar het communisme ondernamen, bestond uit het sprookje van een ideale gemeenschap van ideale mensen.

Wat dan verder volgt is een beetje raneune-achtig; maar het bovenstaande is leerzaam. Niet het minst

voor kerkmenschen.

VAKVEKEENIGING OF SPORTCLUB?

In De Groene Amsterdammer schrijft B. V. een beschouwing over den lofzang van Desmond Yoiing op den duitschen generaal Rommel; we lezen o.a.:

In zijn voorwoord beklaagt veldmaarschalk Sir Claude Auchinleck er zich over dat Bevin smalend gesproken heeft van „de vakvereniging van generaals". Men mag < Je ruige kolos van het Foreign Office dankbaar zijn voor deze uitlating, want zij stelt kernachtig de mentaliteit aan de kaak, welke uit dit boek spreekt. „Ik verontschuldig mij, omdat ik Duitse generaals graag mag. Ik veronderstel, dat ik dat niet behoorde te doen", schrijft de heer Yoimg ergens. Zijn epos druipt van zulke onpasselijk makende „rldderlijkheden" en het is dan ook geen wonder, dat hij de houding gispt van gereraal Elsenhower, die weigerde tijdens de oorlog ook maar één Duitse generaal te ontmoeten (Montgomery bood een van zijn gevangen genomen tegenstanders tijdens de veldtocht in Noord-Afrika een diner aan en de Duitsers, op hun beurt, zonden een felicitatiebrief aan generaal Auehmleck, toen hij een hoge Engelse onderscheiding had ontvangen). Men kan de leden van deze vakvereniging niet betichten van een gebrek aan sportivlteit. Maar de oorlog was voor hen een sport. Toen hij afgelopen was, drukte Desmond Young op zijn reis door Duitsland zijn vroegere tegenstanders hartelijk de hand, zoals men dat doet na een tenniswedstrijd. En samen haalden ze lachend herinneringen op: „En ü had me toen even te pakken bij El Agheila!" „Ja, maar u mij ook voor Tobroek". Dat is de gesprekstoon, die de heer Desmond Young getrouw weergeeft.

„Vakvereeniging" lijkt me een minder goede qualificatie dan „(internationale) sportclub". Geef mij maar liever Eisenhouwer. We moeten ook niets hebben van een „(internationale) sportclub". Schorsen is nu eenmaal schorsen op grond van artikelen, die over apert goddeloozen handelen.

K. S.

1 COBINTEIE.

Via „De Groene" uit „Het Parool":

Dr P. C. van der Willigen, die op 17 Jtml voor bijwoning van een congres in de Oostenrijksche plaats Leoben vertoefde, zond op die dag ter gelegenheid van de opening der nieuwe remonstrantse kerk te Eindhoven een telegram aan de kerkeraad, dat luidde: „Eén Corinthiërs vijf vers acht".

De volgende dag kreeg hij 't van de censuurautorltelten terug met de mededeling, dat de Inhoud onbegrijpelijk was.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen