GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Wat is nu eigenlijk Christelijk onderwijs?

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Wat is nu eigenlijk Christelijk onderwijs?

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

OPVOEDING EN ONDERWIJS

Over datgene wat nu eigenlijk het onderwijs op de Christelijke school, het recht geeft de naam van Christelijk te voeren, bestaat nog telkens misverstand.

Dat het onderwijs op onze scholen over de gehele linie Christelijk dient te wezen, en niet maar enkel als het gegeven wordt in de uren voor Bijbelse Geschiedenis uitgetrokken, wordt wel aanstonds toegegeven, maar als men zich rekenschap gaat geven wat men eigenlijk heeft te verstaan onder Christelijk rekenen. Christelijke taal. Christelijk lezen, Christelijke aardrijkskunde enz. enz., dan komen velen nog niet tot helderheid.

Is b.v. een rekenboek pas Christelijk wanneer daarin sommetjes voorkomen over uitgaven en inkomsten van kerk en zending?

Is b.v. 'n atlas + tekst christelijk als daarin ook vermeld wordt, dat in Kampen staat de Theologische Hogeschool onzer kerken, in Wittenberg Luther werkte tot heil der kerk, in Worms Luther de goede belijdenis deed voor de overheid, in Heidelberg de Catechismus werd geschreven, op Soemba en Borneo onze Zending arbeidt, enz ?

Is een taalboek Christelijk als daarin namen uit de bijbel gegeven worden ter overschrijving, en gedeelten uit Schrift en belijdenis worden behandeld?

Is een leesboekje, in de eerste klas te gebruiken. Christelijk, doordat daarin onze kindertjes geleerd wordt de naam van hun God te lezen?

Op al deze vragen zou ik geen ja durven zeggen.

Wel geloof ik, dat inderdaad dit alles bij Christelijk onderwijs behoort.

Waarom zouden in een rekenboek geen sommetjes over kerkeHjke uitgaven moeten voorkomen en over alle andere uitgaven wél?

Waarom zouden onze kinderen wel horen van een sigarenfabriek in Kampen en niet van onze Hogeschool ?

Waarom wordt vermeld in zekere atlas, dat in Oberammergau de passiespelen worden gehouden en niet, dat de Catechismus, waaruit onze jongens en meisjes horen preken, in Heidelberg werd geschreven?

Maar toch moeten wij niet zeggen dat dit nu het onderwijs Christelijk maakt.

Om de vraag te beantwoorden: „Wat is nu eigenlijk Christelijk onderwijs? " stel ik een andere vraag: Wat is Christelijk fietsen van Capelle naar D.P. (in Rotterdam) ? Is dat fietsen van Capelle naar D.P. Christelijk doordat ik, op de fiets zittende, godsdienstig bezig ben, b.v. mediteer over 's HEREN Woord? Is dat fietsen Christelijk als ik in het drukst van het verkeer bij 't Hofplein bidt of de HERE mij voor ongelukken wil bewaren? Immers neen.

Mijn bidden op dat drukke verkeerspunt kon dan zelfs wel zonde zijn, en is inderdaad zonde als ik er 'door afgeleid wordt van het nauwlettend opnemen van de verkeerssituatie-hier-en-nu.

'n Andere soortgelijke hulpvraag: Wat is Christelijk koken?

Is dat zulk koken, waarbij de huisvrouw aan de kerk b.v. denkt? Neen.

't Is mogelijk, dat zij door dat denken het eten laat aanbranden, en dan is haar „vrome" koken zonde.

We antwoorden op de vraag: „Wat is Christelijk koken? " Christelijk koken is allereerst goed koken, d.i. koken naar de regels, de „ordinantiën", die daar voor gelden.

En zo zeggen we ook: Christelijk fietsen is allereerst fietsen naar de regels, ordinantiën, die daarvóór gelden.

Christelijk rekenen is allereerst rekenen naar de „wetten" die daarvoor gelden.

Christelijk onderwijs is allereerst goed onderwijs, d.i. naar de ordinantiën die daar voor gelden, gegeven onderwijs.

De ordinantie voor een optelsom moet worden betracht door de kinderen, de ordinantie voor het onderwijs geven in optellen, moet worden betracht door de onderwijzer.

Dan rekent het kind goed.

Dan „rekent" de onderwijzer goed met zijn kinderen.

De ordinantie voor het onderwijzen in de rekenkunde houdt óók in, dat de kinderen geleerd wordt, dat de getallen van God zijn, dat God de rekenkundige „wetten" vaststelde. Dat behoort dus óók bij Christelijk rekenonderwijs, geüjk de methode van de heren A. Janse en Jager de kinderen dit ook onderwijzen, in een enkel woord maar.

De ordinantie voor het onderwijs in de aardrijkskunde houdt óók in, dat de kinderen geleerd wordt, dat de aarde des HEREN is, dat GJod de volken bemint ('t O. T. leert dat al, heidenvolken waren dat toen!), dat de aarde is de vloer waarop God het grote werk van de vergadering der kerk verricht, en dat daarom onze kinderen moeten weten waar Geneve, Wittenberg, Heidelberg enz. liggen.

De ordinantie voor het taalonderwijs houdt óók in dat onze kinderen de Schrift- en kerk-taal (in de be- Ujdenis) geleerd wordt.

Góéd onderwijs, onderwijs dat aan de ordinantiën Gods voldoet, houdt alzo in dat, wat men dan pleegt te noemen „het specifiek-Christelijke".

Zulk goed onderwijs, dat aan al Gods ordinantiën voldoet, kan slechts gegeven worden door... het geloof en dat geloof is slechts bij Christenen te vinden.

Zeker kunnen niet-gelovende niet-Christenen wél „werken der wet", werken-in-overeenstemming-met- Gods-ordinantiën doen, maar het doen van Gods ordinantiën is hun onmogelijk. (Zie hierover Heid. Cat. van Prof. Schilder).

Natuurlijk, ze kunnen „goed fietsen", maar ook dit fietsen is niet goed, daar het niet geschiedt in geloofdat-de-HERE-het-is-die-hun-de-kracht-er-toe-geeft-en^ hen-van-ogenblik-tot-ogenblik-moet-bewaren-voor-ongelukken.

De rekenmethode van Bouman en Van Zelm leert de kinderen veeïszins „goed rekenen", maar ze is niet goed, want ze leert althans haar onderwijzers, dat de getallen zijn logische denkbaarheden, die de souvereine mens zich denken kan, en niet, dat de getallen zijn Goddelijke gegevenheden, door God gegeven grootheden.

Christelijk fietsen is dus goed fietsen van Christenen door het geloof.

Christelijk onderwijs is dus goed onderwijs van Christenen door het geloof.

Van deze omschrijving kan geen woord gemist.

Er is wel gezegd: Christelijke kunst is kunst van Christenen.

Zo zou gezegd kunnen worden: Christelijk onderwijs is onderwijs van Christenen. Maar zo is het mis.

• Christenen kunnen zeer on-ChristeHjk werk doen.

Christenen kunnen zeer on-Christelijk rekenonderwijs geven; zeer on-Christelijk aardrijkskunde-les geven, b.v. door te negeren al wat maar spreekt over de plaats waar God Zijn kerkwerk deed en uitbundig op te geven van plaatsen, waar de mens zijn werk-inde-techniek doet.

We kunnen ook niet volstaan met te zeggen: Christelijk onderwijs is goed onderwijs.

Dan zouden we voet geven aan hen, die zeggen: Het rekenen van een heiden is EVEN goed als dat van een Christen. En dat is niet waar.

We kunnen ook niet zeggen: Christelijk onderwijs is goed onderwijs van Christenen. Want dan zou iemand, die b.v. een som goed maakt en een Christen is, doch dit goede rekenen los ziet van z'n geloof, Christelijk gerekend hebben en dat is niet zo.

Evenals de Christen, die goed fietst, op momenten dat hij gelooft, d.i. het geloof oefent, ook z'n fietsen moet zien bij Gods openbaringslicht, moet de Christen die goed rekent, op momenten dat hij gelooft, d.i. het geloof oefent, ook z'n rekenen zien bij Gods openbaringslicht. Hij moet Gods hand er in erkennen, dat Hij hem het vermogen gaf om te rekenen, dat Hij de getallen en getalsverhoudingen schiep.

Zo handhaven wij dus de omschrijving Christelijk onderwijs is goed onderwijs van Christenen, door het geloof.

Wie is tot het geven hiervan bekwaam? Niemand. En zelfs de allerheiligsten komen niet verder dan tot een klein beginsel der nieuwe gehoorzaamheid in

dezen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 21 juni 1952

De Reformatie | 8 Pagina's

Wat is nu eigenlijk Christelijk onderwijs?

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 21 juni 1952

De Reformatie | 8 Pagina's