VU Magazine 1974 - pagina 122

Naast deze nadelen, die niet zozeer nadelen, maar eerder grote probleemvelden zijn, biedt deze werkwijze van de huisarts twee grote voordelen. In de eerste plaats is deze methode erop gericht, dat de dehumanisering van de geneeskunde wordt tegengegaan. De grote klacht over de geneeskunde van vandaag, je kunt wel zeggen de grote aanklacht tegen de geneeskunde van vandaag is, dat hij ontmenselijkt. Vaak doelt men daarbij op het feit, dat de patiënt in de geneeskundige kanalen als ding wordt behandeld, dat de werkers onvoldoende aandacht besteden aan het lijden en aan de ongemakken van de patiënt. Belangrijker echter is, dat de uitsluitend biologische geneeskunde voorbij gaat aan de menselijke aspecten van het ziek zijn en de ziekte in feite op een materieel niveau benadert. Hierdoor wordt ziekte een soort fatum in het leven van de mens; het overkomt hem, het gebeurt aan hem, maar hij neemt er zelf niet aan deel.'

Eenzijdig 'Door de eenzijdig-medisch-technische opstelling van de geneeskunde ontneemt deze de mens niet zelden de mogelijkheid om zelf een antwoord te geven op zijn menselijk ziek zijn, dat een onderdeel is van zijn wordingsproces. De geneeskunde neemt op deze manier

de mens zijn ziekte af en biedt hem geen gelegenheid om zelf iets met zijn ziekte te doen. Zonder de illusie te hebben, dat de hier geschetste client-centered benadering het enige is, dat gedaan moet worden om tot een menselijker behandeling van de zieke te komen, is dit bij de eerste ontmoeting van het grootste belang. Er zijn vele belemmeringen, waardoor mensen niet kunnen kiezen in dit vlak, - niet in het minst maatschappelijke - maar wanneer de geneeskunde de mens zijn ziekte afneemt, schept zij er nog een belemmering bij. Het tweede voordeel van een client-centered benadering is, dat de kans toeneemt, dat patiënten, die niet in het medische kanaal thuis horen er ook niet in komen. Een aantal onderzoekingen heeft voldoende aangetoond, dat dit met onze huidige manier van werken maar al te vaak gebeurt. Onnodig in het medische kanaal terecht komen betekent niet alleen het ondergaan van een aantal min of meer bedriegende of vervelende onderzoekingen, maar vooral een fixatie aan de lichamelijke aspekten van de klacht en het voorbij gaan aan de betekenis van de klacht. Een dergelijk proces is maar al te vaak irreversible, d.w.z. dat de patiënt na een medische onderzoekweg zodanig aan de lichamelijke aspecten is gefixeerd, dat

hij niet meer in staat is om deze te gaan beschouwen in het licht van zijn totale menszijn. Naast dit individuele voordeel moet ook het economische voordeel voor de gemeenschap niet onderschat worden. Niet de ziekten, waarvoor de medische wetensdhap daadwerkelijk iets kan doen, veroorzaken de hoge kosten van onze gezondheidszorg, maar 'the medicalizing of society', een mooie kreet, waarmee bedoeld wordt, dat veel maatschappelijk onbehagen in de medische kanalen terechtkomt.

Meer tijd Tot slot wil ik nog kort aanstippen, welke veranderingen er zullen moeten plaatsvinden om tot de hier geschetste werkwijze van de huisarts te kunnen komen. Kort, omdat elders hierover al zo veel gezegd en geschreven is. Het betreft de praktijkvoering en de opleiding. Het is duidelijk, dat er meer tijd moet komen in de eerste lijn. Dit betekent, dat de gemiddelde praktijkgrootte fors zal moeten dalen. Dit is te bereiken door hogere bijdragen van de gemeenschap; door verlaging van de inkomens van de huisartsen of door beide. Binnen het huidige bestel en de huidige regelingen is dit niet mogelijk. Immers binnenkort valt wel te verwachten, dat het aantal huisartsen zal gaan toenemen. Maar wanneer er niets aan het bestel zal veranderen, zal dat geen voordeel opleveren. In dit bestel immers betekent toename van het aantal huisartsen een toename van de concurrentie. Een huisarts, die moet werken in een scherpe concurrentiesituatie, is niet in staat om te komen tot een attitude, die noodzakelijk is voor de hier geschetste benadering. Ik ben geneigd te zeggen: overheid en beroepsorganisaties: help snel en doe iets. Daarnaast zal de huisarts van de toekomst naast een medisch-biologische opleiding ook een opleiding in hulpverlening moeten krijgen. Het zal daarbij van belang zijn, dat deze opleiding niet aan het einde van de studie als een surplus wordt toegevoegd aan de medische kennis, maar dat deze opleiding naast de vaktechnische kennis door alle jaren heen wordt gegeven. Ook zullen er vormen moeten worden gevonden, waarin het mogelijk is om na de studie, tijdens de praktijkoefening in een soort regionale supervisiegroepen met deze vorming door te gaan. Bovendien zou het wenselijk zijn, dat gedeelten van de opleidingen van huisartsen, wijkverpleegkundigen en maatschappelijke werkers hiertoe worden gecombineerd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen