VU Magazine 1974 - pagina 380

27 september 1946

BOEKENKASTEN WANDBETIMMERiNGEN Prijzen van f 250,- tot f 2500,Modellijst 22 A op aanvraag

PERFORS-Meubelfabriek TERBORG Tel. 08350-32 36

Dat Gods wegen hoger zijn dan onze wegen is tenslotte niet alleen de diepste, maar ook de enige troost. Als men iets gemaakt heeft dat geslaagd is, vervalt men gemakkelijk in de fout er een industrie van te willen maken. Het geval kan zich voordoen dat men zich gekrenkt gevoelt en dan, in de grond der zaak wonderlijk genoeg toch verstandelijk, tot de conclusie komt dat men dit of dat nu niet meer kan doen. Maar het kan ook voorkomen, dat men niet verbitterd is en welwillend staat tegenover de mensen die zich, naar we menen, jegens ons misdroegen, doch dat men bij zichzelf eenvoudig de onmogelijkheid constateert, dit of dat nog langer te kunnen doen. Mijn reserve is groter dan mijn kapitaal.

30 september 1946 De vriendelijke blik, 'vol liefde', van een stervende, kunnen we eigenlijk niet verdragen. Aan deze zijde van het graf zou niet alleen Gods toorn, maar ook Gods liefde, onvermengd, ons verteren. Ik ga steeds meer van mensen, steeds minder van boeken houden. Ieder boek moet rechtstreeks afgetapt zijn van het leven en alleen zo is een boek te verdragen.

Derde boek 2 oktober 1946 De noodzakelijkheid een nieuw cahier te gaan gebruiken, herinnert me eraan, dat het tijd wordt het tweede boek van deze aantekeningen af te sluiten. Veel betekent zulk een afsluiting niet. Toen ik begin november 1944 de draad van het dagboek weer opnam, na een pauze van ongeveer driejaren, lag het voor de hand een nieuwe afdeling te beginnen. We stonden toen voor de hongerwinter en de bevrijding. De overgangsperiode daarna kan nu wel als afgesloten beschouwd worden. Het einde van het proces Neurenberg accentueert wellicht het einde van die overgangstijd. Alle reden om even in gedachten een streep te zetten en onder die streep weer gewoon verder te gaan. Zulke strepen hebben meer esthetische dan logische betekenis. We willen graag de illusie behouden dat ons werk zich vanzelf organisch afrondt. Bij kleine voorvallen die toch in het voorbijgaan even indruk maken - men verliest iets, men klemt zijn vinger of iets dergelijks - heb ik me meermalen afgevraagd wat, indien alles betekenis heeft, hiervan de betekenis zou zijn. In de ziekelijk-mystieke kringen schijnt zich nog altijd een stuk romantiek uit de late achttiende eeuw staande te houden. Door de paring met religie heeft deze romantiek een uiterst taai leven verkregen. In alle verbindingen die de religie aangaat, is zij het diepte en duur aanbrengende element. De tweede Rilke-periode schijnt beëindigd te zijn. Om voor anderen blijvend iets te kunnen zijn, is het nodig dat we van tijd tot tijd uit

38

hun aandacht verdwijnen. Hoe mooi, hoe waar, hoe vanzelf en hoe verrijkt wordt dan de terugkeer! 6 Oktober 1946 In hoeveel je ook meent in geluk te kort te schieten, je bent toch altijd gelukkig genoeg om een ander te helpen die minder gelukkig is. Ik moet er nu maar in berusten, dat de onzekerheid en de twijfel aangaande de geslaagdheid van mijn eigen leven blijvend zijn en mij telkens zullen pijnigen, een kwelling even regelmatg terugkerend als de vloed, doch op een minder bekend ritme, 'k Leef voortdurend aan de rand van het een of ander: verdriet, de onmogelijkheid verder te gaan, uitputting, moedeloosheid.

8 oktober 1946 Kort voor het slapen had en heb ik meermalen een of andere angstige verbeelding: ik raak onder de tram, laat een kind vallen, enzovoort. Vroeger verontrustte ik me daarover; nu, vooral als ik een poos wakker heb gelegen, stelt het me gerust, omdat ik nu begrijp dat het waakbewustzijn zich door de nabije slaap bedreigd voelt.

12 oktober 1946 Weer tranen, nu van onbegrepen dankbaarheid. Onze dagen beginnen vaak als mooie herfstdagen in de natuur; ik bedoel niet zozeer wat onze stemming betreft, maar denk hier aan frisheid, ontvankelijkheid en scheppend vermogen van de geest. Jachterigheid, werkspanning en afmatting doen de lucht betrekken en evenals buiten eindigt de werkdag griezelig en met een koude regen. Wat je als christen krijgt op het stuk van waardigheid en eer lijkt zo op het oog uiterst gering, maar het is van onvergelijkbaar sterkere hoedanigheid dan wat de wereld aan rang en eer geven kan. Het is onverliesbaar, zinkt nooit terug beneden een zeker minimum en heeft in zich - waarom zou ik nog langer naar een ander woord zoeken?- de belofte van het eeuwige leven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen