GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Uit de Pers.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Uit de Pers.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

In het Synodaal gezelschap begint het er te Amsterdam reeds niet rooskleurig uit te zien. De Modernen en Ethischei. en Neo-KoIhbrUggianen, die zich aaneensloten tegenover de Gereformeerden en hun uitbanning doordreven, beginnen nu reeds te haspelen over de verdeeling van den buit.

Ziehier wat o. a. aan Da Hervorming wordt geschreven :

Dezer dagen werd hier eeiie algemeene vergadering van de leden der niemvc kiesvereeniging gehouden. Men moest candidaten stellen voor acht en dertig va catures in het kiescollege. Hierbij kwamen vreemde dingen aan het lichl, welke wel mogen worden mee gedeeld om het kerkelijk publiek ie doen oordeelen over den tegenwoordigen toestand der Ned. Herv. Gemeente alhier.

Voor eenige maanden is het kiescollege in deze gemeente nagenoeg geheel vernieuwd, wat de gemachtigden betreft. De candidaten van De Hervormde Kerk kregen ongeveer 1400 stemmen; die van de kiesvereeniging Vriendenkring ongeveer iioo, die van Geloof Hoop en Liefde ruim 500 stemmen. Het aantal stemmen, door modernen uitgebracht, was dus verreweg het grootste, doch bleef in de minderheid, waar de beide andere partijen zich vereenigden. Gekozen werden dus alle candidaten, die op die lijst der modernen en op die van een der andere kiesvereenigingen voorkwamen, en eveneens zij, die destemmen der leden van Vriendenkring en Geloof, Hoop en Liejde op z vereenigden. Doch nu bleven er nog ongeveer 70 plaatsen onbezet.

Men had toen eene nieu-> ve vrije stemming willen uitschrijven. Indien dit ware geschied, dan zouden alle modernen buitengesloten zijn geworden. Doch na een protest van de zijde onzer kiesvereeniging is men hierop teruggekomen, en werd de herstemming gehouden alleen tusschen hen, die na de verkozenen de meeste stemmen hadden verkregen. Dit waren uitsluitend modernen. Vandaar dat er ongeveer 70 hunner in het kiescollege werden benoemd.

Een mager resultaat voorzeker! Vooral, als men bedenkt, dat de moderne partij zoo talrijk is en betrekkelijk de meeste stemmen uitbracht. Te meer te betreuren, omdat de modernen, die een vorig jaar 1700 stemmeg uitbrachten, den toestand in hunne macht hadden. Doch men moest zich schikken en zag hierin althans een begin van betere tijden.

Doch wat geschiedde? Door bedanken enz. bleven er 38 vacaturen. Bij het verdeelen der gemachtigden over de onderscheidene jaren van aftreding, 1888, 1889, 1890 en 1891, werden alle modernen in 1888 geplaatst, de orthodoxen in de overige jaren, en de vacaturen in 1889, éen in 1890, éen in 1891.

En bleef het hier nog maar bij. Doch hoor verder.

Miar wat erger is. De acht en dertig vacaturen worden in 1889, 1890 en 1891, en alle modernen worden in 1888 geplaatst. Na treden zij zoo spoedig mogelijk af

Het is te hopen, dat deze handelwijze verklaard en gerechtvaardigd .; > an worden. Anders zal het oordeel daarover zeer streng moeten zijn. Waarom toch zijn de vacaturen in 1889, 1890 en 1891 niet door modernen vervuld?

Nu is er echter nog veel meer. De kerkeraad brengt ter kennis der leden, dat de periodieke verkiezing in plaats van in het voorjaar reeds in November a. s. zal plaats grijpen. Dit is bijna ongeloofeiijk.

Om het te begrijpen, moet men weten, hoe de wet die aftreding van gemachtigden regelt. Art. 12 luidt: De jaarlijksche verkiezing van gemachtigden uit de stemgerechtigden ter vervulling der vacaturen, door de periodieke aftreding, of tusschentijdS' in het kiescollege ontstaan, heeft plaats op den derden Dinsdag in de maand April, van des voormiddags 9 tot des namiddags 4 uren en des avonds van 8 tot 10 uren; ingeval herstemming noodig is, geschiedt zij niet eerder dan op den tweeden daaraanvolgenden Dinsdag. — Zoo noodig kunnen er ook nog op gelijke dagen in November stemmingen plaats hebben. En Art. 25: De tijd voor de periodieke optreding en aftreding van de leden van het kiescollege wordt bepaald op den eersten Maandag in Januari.

De wet is vreemd — verkiezing in April, optreding in Januari •— maar duidelijk. De verkiezing in April is de gewone; zoo noodig: dit zal wel zijn, indien er een dringende oorzaak voor bestaat, b.v. onvoltalligheid van het kiescollege, of te groote onvolledigheid, dan ook in November. Zoo zouden nu, op grond van dit artikel, de 38 vacaturen op wettige wijze vervuld kunnen worden.

En wat doet de kerkeraad nu ? Er zullen 108 keuzen moeten gescheiden. Die 70 meer zijn allen modernen en treden in Januari a.s. af in plaats van Januari 1880.

De Hervorming zegt hiervan :

Dit mag wel bijna ongeloofeiijk heeten. Men doet best zijn oordeel over zulke dingen op te schorten. Misschien toch kan het gebeurde worden toegelicht. Reeds heeft de kiesvereeniging De Hervormde Kerk zid\ tot den Kerkeraad om opheldering gewend. Laat ons hopen, dat die gegeven zal kunnen worden. Want boven den wensch om te zegepralen staat de wensch, dat bij de onderscheidene richtingen eerlijkheid en goede trouw bewaard mogen worden. Indien de modernen nu al op handige wijze uit het kiescollege verwijderd zouden kunnen worden, zij zouden de veriiezenden niet zijn, veeleer zou de schade komen aan de zijde onzer tegenstanders, die door zóo te doen hunne zaak in het oog van alle weidenkenden zouden benadeelen.

Op theologisch gebied inconsequent-Modern en op kerkrechtelijk terrein inconsequent-Gertforraeerd, staan de Ethisch-Irenischen en hun gezelschap tusschen twee vuren.

Het eind zal leeren, wat straf en wat wrake der beginselen, ook te hunnen opzichte, over rechts-en beginselverkrachting, gaat.

Slechts één ding vatten we niet.

De Modernen hebben onder leiding van Ds. Koch dapper meegeholpen om de Irenischen te leeren, hoe ze het recht te onzen opzichte verkrachten konden.

Eilieve, hoe verbaast het hen dan thans, als de Irenischen toonen, dat ze in die kunst volleerd zijn?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 16 oktober 1887

De Heraut | 4 Pagina's

Uit de Pers.

Bekijk de hele uitgave van zondag 16 oktober 1887

De Heraut | 4 Pagina's