Buitenland.

Duitschland. Een belangrijke uitspraak.

Volgens de „Konsistorialordnung" van het jaar 1573 werd aan de stad Berlijn de verplichting opgelegd om de kosten te betalen die voor het stichten van kerkgebouwen gemaakt worden. De Simeon en Markusgemeenten van Pruissens hoofdstad beriepen zich, om kerken te kunnen bouwen, op de oude verordening. In eersten aanleg wonnen de bovengenoemde kerkelijken het geding, en toen de Berlijnsche overheid met het uitbetalen van de geëischte som aarzelde, werd, bij wijze van executie, door de Simeon gemeente 100.000 mark en door de Markus gemeente 75.000 mark genomen. Hiermede was de zaak echter niet beslist, want de stad Berlijn begon een nieuw proces, waarbij zij terugbetaling van de 175.000 mark eischte. De „II Senat des Kammergerichts", sprak hierop uit, dat de Consistorial Ordnung van 1573 wel een verbindende ordening is, maar niet rechtsplichten, doch zedelijke verplichtingen vaststelt. Wanneer daarin, ten opzichte van de plichten om kerken te bouwen, van gemeenten gesproken wordt, zijn daaronder niet burgerlijke, maar kerkelijke gemeenten te verstaan. Ook is de verplichting om te bouwen, niet opgelegd om nieuwe kerken te doen verrijzen, maar om de oude te onderhouden.

Er was toen een groote menigte godshuizen en men was er alleen op bedacht, die voor verval te behoeden. Ook is gebleken, dat de stad nooit voor den bouw eener kerk geld gegeven heeft, wanneer zij niet patroon van deze kerk was, of wanneer zij het niet als geschenk gaf of tenzij de koning het beval. Bij dit proces ging het echter niet alleen om een som van 175.000 Mark, maar wanneer het gewormen was, zou men met een eisch van anderhalf millioen Mark aangekomen zijn. De Reichsbote meent dat de verordening van den heer des lands niet enkel een zedelijken en geen juridischen plicht opleggen wilde, omdat men met zedelijke verplichtingen geen kerken bouwt. Wij zouden de Redactie wel willen wijzen op de Gereformeerde kerken in Nederland, die zonder hulp van staatswegen, enkel op grond van zedelijke verplichtingen, een menigte kerkgebouwen hebben doen verrijzen.

De Duitsche kerkbesturen zouden wel gaarne in hooger beroep gaan, doch kennelijk durft men dit om de groote kosten niet aan.

- Een scheldbrief aan de kerk.

In de Christliche Welt, het hoofdorgaan der modernen in Duitschland, wordt in het nummer van 15 Maart 1.1. betoogd, dat er een onoverkomelijke breuk ontstaan is tusschen de wetenschappelijke theologie en de geloovige gemeente. De Godgeleerdheid, gelijk de Christliche Welt beweert, zal nooit tot het geloof der gemeente terugkeeren, wanneer zij niet als wetenschap abdiceeren wil. Het artikel waarin dit te lezen staat, is van de hand van Paul Jager, terwijl de hoofdredacteur. Dr. Rade, er voor gezorgd heeft, dat men niet behoeft te vragen of de redactie in bet geschrevene hare meening uitgedrukt vindt. Het artikel is eene platte bespotting van alles wat de kerk des Heeren, in den ruimsten zin genomen, heilig en'dierbaar is. O. a. wordt daarin het opstellen van het leerstuk van de Heilige Drieëenheid, hetfundamenteele stuk der Christelijke kerk, een Theologische „kunst" genoemd, uitgevonden om tegelijk de Godheid èn de menschheid van Christus te kunnen vasthouden.

Het schijnt dat de schrijver van het artikel, waarop wij doelen, eenig voorgevoel er van heeft, dat hetgeen hij voorstaat toch niet het Duitsche volk ten goede komen kan. Dit leiden wij af uit het feit, dat hij toegeeft, dat

de denkers, die hun Godsbegrip op de beste wetenschappelijke grondstellingen gefundeerd hebben, niet altijd de beste, sterkste en meest gezegende menschen geweest zijn."

Als men in aanmerking neemt, dat in Duitschland de Theologie van de Christliche Welt de overhand heeft; dat zij aldaar voorgestaan wordt door mannen als Harnack, die in hofkringen gezien is; dan verstaat men, dat de toekomst door menschen, die nog aan den Christus der Schriften vasthouden, donker wordt ingezien.

„De gemeente wordt gedwongen in stille kamers te gaan zoeken, wat zij niet meer van leerstoel, noch van kansel hoort", zoo roept de Allgem. Ev. Luth. Kircheiizeitung uit. Maar de groote menigte zal niet in die stille kamers het brood des levens zoeken. Het volk schaart zich rondom de kansels der kerk en de menschen laten hunne kinderen door de dienaren der kerk onderwijzen, of worden geheel onverschillig. Zou het niet noodig zijn dat men in Duitschland, om het volk voor algeheele ontkerstening te bewaren. Vrije Evangelische Universiteiten ging stichten, en zou daaruit dan ook niet moeten volgen, dat men de kerken vrijmaakte van een band, die haar dwingt leeraren te ontvangen, die haar geloof niet deelen ?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen