Voor Kinderen.

NALEZING.

Dat het Nieuwejaar met een nalezing opent s zeker wat vreemd. Doch is er ditmaal een oede reden voor, zooals blijken zal.

In December 1.1. beantwoordden we een vraag etreffende punten, komma's enz. Dit antwoord

heeft blijkbaar de aandacht getrokken. Wij geven daarom gaarne een plaa, ts aan een schrijven over hetzelfde onderwerp, dat in zijn vermakelijkheid leerrijk is. De schrijver zegt o. a.:

Naar aanleiding van een pittig stukje in Dé Heraut van 16 December kan het hieronder geplaatste geestige stukje als een illustratie dienen, die voor kinderen (ook wel voor grooten) niet onaardig is, en de lezer van De Heraut iftXkova. zal zijn.

»Vele menschen zijn a: l zeer slordig in he plaatsen van komma's en punten.

Als men den volgenden zin leest, zal men b.v. niet zeggen dat hij dwaas is:

»Toen kwam lord Palmerston binnen ; op zijn hoofd een witten hoed; aan zijne voeten groote maar zeer glimmend gepoetste laarzen; op zijn gefronst voorhoofd, een donkere wolk; in zijn hand, zijn trouwen wandelstok: in zijn oog, een dreigenden blik, , die niets zei Hij ging vervolgens zitten, c

Maar lees dat nu eens, gelijk het in een Engelscb dagblad stond, slordig en slecht van komma's en punten voorzien.

Dan luidt het: .

»Toen kwam lord Palmerston binnen op zijn hoofd, een witten hoed aan zijn voeten, groote maar zeer glimmend gepoetste laarzen op zijn gefronst voorhoofd, een donkere wolk in zijn hand, zijn trouwe wandelstok in zijn oog, een dreigende blik, die niets zeï. Hij ging vervolgens zitten.«

De schrijver van dit stukske behoort niet tot de kinderen, daar hij Ds. F. vergrijsd is in den dienst des Evangelies, en thans rustend te A. woont. We zien alweer wat er van terecht zou komen als we punten en komma's maar weglieten of de plaatsing naar ieders goedvinden regelden. In heel ouda handschriften kwamen ze niet voor. Doch men was ten slotte wel verplicht zekere scheidingteekenen te maken. Ze worden echter niet bij alle volken op dezelfde wijs gebruikt.

Nog een scalembourg» verdient vermelding:

Welke bewoners der Veluwe zijn diep te beklagen ?

Het antwoord luidt:

Die van een dorp bij Nijkerk, wijl zij het grootste deel van hun leven doorbrengen in putten (Putten).

Voorts nog dit ter opheldering voor N. N. en anderen.

In onzejaal gelijk in andere komt het voor, dat men om zoo te zegeen gebrek aan woorden heeft, en dus één woord moet dienst doen als naam voor verschillende dingen of werkingen. Zoo vinden we b.v. woorden als:

deer met minstens drie beteekenissen zaal „ twee „ pink „ „ „ varken „ „ „ enz.

Zulke woorden die de taal natuurlijk niet verrijken heeten in de taalkunde Homoniemen. Gelukkig komen ze niet veel voor, Ze geven dikwijls gelegenheid tot vermakelijke dubbelzinnigheden als die waarover we spraken.

Vlak tegenover de Homoniemen staan de Synoniemen. Daarmee duidt men aan woorden waarvan meerdere dienen om hetzelfde of nagenoeg hetzelfde uit te drukken. Men krijgt^dusverschillende benamingen voor dezelfde zaak; in enkele gevallen zelfs ook overbodige. Doch dit is meestar schijn.

Synoniemen zijn b.v.;

1. vreugd, blijdschap, vergenoegdheid;

2. leed, droefheid, smart, treurigheid;

3. knaap, jongen; 4. hooren, vernemen, enz.

Behalve deze woorden heeft men nog de Paroniemen. Dat zijn woorden die op den klank af eenerlei zijn, maar in spelling en beteekenis verschillen. Zoo b.v.:

1. leiden, lijden;

2. meid, mijd, mijt;

3. kolen, kooien;

4. bosch, bos.

Wat de kennis der drie genoemde klassen van woorden betreft, is die der Synoniemen wel van het meeste gewicht, doch de andere kan men toch evenmin verwaarloozen als de komma's en punten over welke wij reeds spraken.

Dat ondervond o.a. zeker iemand die op Oudejaarsdag aan een vriend schreef:

»Voor de zegeningen u ten deel geworden moogt ge wel met uw ganzen hart dankbaar zijn.«

Doch er kwam een min vriendelijk antwoord.

De vriend schreef:

»Dat ge mij voor een gans houdt is tot daar aan toe. Maar welk een naam verdient hij die zoo iets op een open briefkaart schrijft? «

Maar als gezegd de Synoniemen zijn verreweg het gewichtigst. De kennis er van is echter vrij moeilijk en eischt veel onderzoek en opmerking.

Treuren, klagen., jammeren zijn in beteekenis min of meer hetzelfde. Toch voelt ieder, dat er bij de overeenkomst toch ook onderscheid is, b.v.:

Zij treurde in stilte.

Hij klaagde over zijn verlies.

Men jammerde bij het onheil.

De Synoniemen goed te kennen en te onderscheiden is voor een schrijver zeer noodig. Maar ook de lezers kunnen er groot nut van trekken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen