125 jaar Faculteit der Godgeleerdheid aan de Vrije Universiteit - pagina 188

terugblik

klimaat. Wie de sfeer wil proeven zal de kerkblaadjes moeten lezen en dan ongetwijfeld tot de conclusie komen waar Bavinck al op wees: er zit in de mensen uit die tijd iets verbetens, iets krampachtigs. Overal zag men vijanden, terecht en niet terecht. Daarmee weerspiegelde de gereformeerde wereld iets van de wereld waarin zij leefde. Het is niet zo moeilijk om in gedachten de lijnen te verbinden: troepen die in stelling worden gebracht, diplomatieke onderhandelingen, een droom van vrede die te spoedig uit elkaar spat, nieuwe schermutselingen, en tenslotte: de genadeslag. Ik laat maar in het midden wie deze heeft uitgedeeld. Daarbij ging het om belangrijke vragen, die het kenmerkende van de Gereformeerde Kerken raakten. Een van de vragen was hoe met de erfenis van A. Kuyper moest worden omgegaan. De theologen meenden met hun constructies dichter bij Kuyper te blijven dan de filosofen, die een zuivering van Kuypers systeem voorstonden. Met dit verschil van inzicht wordt tevens duidelijk dat de theologische hoogleraren niet meer de enige leidslieden waren. Afgezien van allerlei andere verschuivingen aan de vu is dit wat het meeste opvalt. De filosofen lieten een eigen geluid horen, naar hun oordeel niet minder gereformeerd dan wat de theologen beweerden. Dezen reageerden dan ook bepaald niet instemmend toen in 1936 de studievereniging voor Calvinistische Wijsbegeerte werd opgericht.91 In datzelfde jaar verscheen ook het kerkblad Pro Ecclesia, het blad van de vernieuwingsbeweging rond Schilder en rond de beide vu-filosofen. We doen er goed aan hierbij in ogenschouw te nemen dat in de nasleep van ‘Assen’ de vu enkele dissidente hoogleraren had gehandhaafd en dat de theologen in de discussies over geloof en natuurwetenschappen bepaald geen sterke indruk hadden gemaakt.92 Ze begonnen langzamerhand hun greep op delen van de gereformeerde wereld te verliezen. In dat opzicht is het significant dat juist in 1936 allerlei meningsverschillen op de synode ter sprake werden gebracht en dat curator Ferwerda de vraag stelde of de filosofie van Dooyeweerd en Vollenhoven wel acceptabel was. Het heeft er alle schijn van dat de faculteit langs formele wegen getracht heeft haar positie te handhaven. Deze vorm van zelfbehoud heeft de kerken grote schade berokkend toen het in 1944 tot een scheuring kwam. Maar dat is een deel van de kerkgeschiedenis, meer dan van de faculteitsgeschiedenis.

Faculteit der Godgeleerdheid; Perfect Service; pag 187

187

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen