Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 28
Rede gehouden bij de aanvaarding van het ambt van Hoogleeraar in de faculteit der Letteren en Wijsbegeerte aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
29
gedichten, GRUPPE
maar
1 2 4
)
van
de
overtuigend
kosmogonie bewezen;
is
het
tegendeel
door
terwijl DIETERICH, wat
eschatologie betreft, aantoont, hoe in de O d y s s e e
de
overblijfselen
van eene leer zijn, die met het geheel van de Homerische gedichten in strijd is en met de latere mystische eschatologie niet w e i n i g overeenkomst vertoont.
1 2 5
)
E n eindelijk: deze historische lijn loopt, door de geheele vóórSokratische
philosophie heen, uit in P l a t o : P l a t o is het, in
wiens werken we de gansche geschiedenis van het vóór-Sokratisch denken als in een spiegel
weervinden;
en telkens weer beroept op die ouden,
1 2 6
)
die zich telkens
hun woorden, hun
wijsheid, die ze immers als uit der goden hand ontvingen; in wien, om met BÖCKH
1 2 8
12
")
) te spreken, „alle frühere Urphilo-
sophie wie in einen K n o t e n zusammengeschlungen" i s ; die het logische en het mystieke element in het denken vóór hem heeft vereenigd; die, volgens WINDELBAND,
1 2 9
)
„den V e r s u c h macht,
religiöse D o g m e n philosophisch z u begründen oder als
möglich
und „wahrscheinlich"
wenigstens
gelten z u m a c h e n ; "
wiens
grootheid volgens DIELS is ) bestaat in de „Vereinigung orphi0
scher A p o k a l y p t i k mit eleatischer D i a l e k t i k . " Z o o is dan de mystiek, inzonderheid de O r p h i s c h e , de band, die poëzie en philosophie, philosophie en religie aan elkander bindt en vereenigt: teles
zoo bestaat de philosophie vóór
Aristo-
niet maar uit drie losse stukken, onderling zonder veel
samenhang, en buiten verband met de stroomingen van den tijd, die i n de overige literatuur naar buiten k o m e n ; zoo staat ook deze literatuur zelf niet buiten de grenzen der wijsbegeerte; neen, gansch
die philosophie wordt, zij het soms onbewust, in haar
wezen en s t r e k k i n g uiting van dat ééne streven, dien éénen drang, waarvan
de eeuwen
na het epos zwanger z i j n : o m te vinden
niet maar de oplossing van de raadselen der natuur buiten den mensch o m : neen, o m te vinden en te verstaan het verband tusschen
den mensch en het leven, het leven en de g o d h e i d ;
een streven, dat, zijn oorzaak en uitgangspunt vindende in den levensnood
van
de
lijdende menschenziel, schoon telkens en
telkens m i s l u k k e n d , steeds weer te voorschijn komt en ten slotte weer zijn hoogtepunt bereikt in het stelsel
van den grooten
zoon van A r i s t o , die in zijn Phaedo het heeft durven bestaan,
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 september 1904
Inaugurele redes | 69 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 september 1904
Inaugurele redes | 69 Pagina's