Omvang en invloed der Zuid-Nederlandsche immigratie van het laatste kwart der 16e eeuw - pagina 28

26

OMVANG E N I N V L O E D D E R Z U I D - N E D . IMMIGRATIE.

promotor der zweedsche Zuider-Compagnie. Om voor die onderneming, het vorige jaar begonnen, de overkomst naar Scandinavië en de medewerking van een aantal zijner mede­ uitgewekenen te verkrijgen »). Maar zie, daarin klinkt nu reeds geheel dezelfde toon als in die lofzangen, die in later dagen te dezen aanzien worden aangeheven! „Geheel Europa voeld en moet bekennen dat U L. overal" — wat koophandel, zee­ vaart en kennis van vreemde steden en landen betreft — de voornaamste, kloeckste en ervarenste . . . . z i j f . G i j bezit rijk­ dommen, hebt gemak om met menschen om te gaan en brengt, door Gods zegen, den landen waar gij u vestigt steeds voor­ spoed. En wat daarbij speciaal de nederlandsche gewesten be­ treft: die van Holland en Zeeland konden 'n zestig jaar gele­ den, eer wij, exulanten, de nering daar brachten, nauwelijks hun dijken onderhouden. Nu hebben ze, met geringe hulp der andere provinciën, zeventig duizend man troepen en meer dan honderd oorlogsschepen. Terwijl de vaste goederen van één op drie en vier, ja vijf rezen en de huizen nu bijna evenveel in huur doen als vroeger in koop. Laat men de vreemdelingen soms niet welgezind wezen, zeker is dan toch maar: dat zij „allenegotiën en manufacturen in treyn gebracht" hebben en dat de Neder­ landen door hen „slapende rijck zijn gheworden". Onverklaarbaar dat deze communis opinio opkwam moge het dus niet zijn, toch kunnen wij haar niet handhaven. Toen Dr. E. T. Kuiper, naar aanleiding van een der Schetsen uit de Middeleeuwen van Mr. S. Muller Fzn., eenige jaren gele­ den het resultaat publiceerde van een onderzoek naar de natio­ naliteit der verschillende stichters van de eerste vier der daar­ straks genoemde handelscompagnieën, die in Amsterdam tusschen 1596 en 1598 werden opgericht, kwam het verrassend verschijnsel voor den dag, dat in drie daarvan geen enkele Zuid-Nederlander meewerkte! J a dat zelfs in de Brabantsche Compagnie, wier naam dan toch zeker wel mocht doen ver­ wachten, dat althans haar bloed volkomen van vreemde smet') Pamflet

Knuttel,

no. 3735.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen