De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 28

27 Ziehier het geraamte van Kelsen's dynamische theorie der rechtscategorieën. Achter of liever in dit probleem van de zuivere rechtsvormen duikt nu het probleem van den rechtsinhoud op. Cohen, Natorp en Cassirer pretendeeren door de "Logik der reinen Erkenntnis" den inhoud van den Gegenstand "natuur" zelve in een oneindig denkproces te bepalen, en daarmede logisch te scheppen. Zoo werden het oneindig kleine, het getal, de ruimte, de mechanische beweging, tenslotte zelfs het specifieke natuurwetenschappelijk energiebegrip (als logische constante in de functioneele causaliteit) gewonnen. Op analoge wijze heeft Kelsen zich aan de logische schepping van den rechtsinhoud gewaagd, wel te verstaan niet in dien zin, dat hij wetgever, administratie, rechter of gewoonte de schepping van het empirisch recht uit handen zou willen nemen, maar alleen in dien zin, dat hij de methode wil aangeven, volgens welke de rechtswetenschap alle empirisch recht in den leemteloozen functi oneelen samenhang van een logisch systeem kan scheppen en daarmede eerst tot recht als systeem van kennis maakt. Op dit punt heeft Kelsen in hoofdzaak de theorie van zijn leerling Adolf Merkl 16 ) inzake de "Stufenbau des Rechtes" overgenomen, een theorie, die oogenschijnlijk de tendenz had aan de moderne "Freirechtsbewegung" den wind uit de zeilen te nemen. De rechtswetenschap moet evenals de natuurwetenschap aanvangen met een logische hypothese, ze moet een z.g.oorsprongsnorm aannemen , die als grondwet in logischen zin aan het geheele rechtssysteem ten grondsl ag moet worden gelegd. In deze oorsprongsnorm openbaart zich de souvereiniteit des rechts, die met de positiviteit identiek is, inzooverre daarin de absolute zelfstandigheid, de niet verdere afleidbaarheid van de rechtsorde is uitgedrukt. In dit logisch scheppingsproces treedt een nieuwe rechtscategorie op, de formeele categorie van het rechtsorgaan. Het staatsorgaan is eigenlijk als formeele categ orie niets anders dan het functiebegrip van de rechtspersoon in betrekking tot de correlatieve schepping of toepassing van den staatswil. Het is het begrip van de rechtspersoon als personificatie van Tatbestände in de empirische rechtsdynamiek 17). In den modernen staat moet als eerste concretiseering van de oorsprongsnorm de grondwet gelden. De grondwet concretiseert zich in de wetgeving, de wetgeving in verordeningen en administratieve maatregelen, maar evenzeer in de private rechtsschepping als lex contractus, partijenrecht. Tenslotte voegt zich het proces van dagvaarding tot vonniswijzing in den "Stufenbau des Rechtes" in. De laatste concretiseering van het recht is de executie. Zoo wordt het geheele rechtssysteem geschapen in een continu proces, welks grondlegging, de oorsprongsnorm, nog geen "bedingenden Tatbestand" inhoudt en welks laatste phase, de executie zelf, geen norm meer is 18). Het rechtssysteem ontvangt zoo een logische geslotenheid, het kan in logischen zin geen leemten bevatten. De bezwaren

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen