1911-1912 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 38

30 Volgens ZIEHEN kan men door de wet van WEBER alleen verschillen in de gewaarwording ontdekken en laat zij ons onzeker omtrent de grootte der gewaarwordingen zelve ; ook zou zij ons niets leeren aangaande de verhouding, die er bestaat tusschen de grootte van den prikkel en de sterkte der gewaarwording. Eigenlijk wordt dus door de wet alleen bepaald het vermogen om de gewaarwordingen onderling te vergelijken en dit dan nog alleen onder zeer bijzonder gunstige omstandigheden. Er zijn dus tal van bezwaren tegen de wet van WEBER, en allerlei moeilijkheden blijven nog altijd onopgelost. Maar niettegenstaande dit alles blijft het een feit, dat voor een bepaald persoon wel degelijk is aan te toonen, dat tusschen twee gewaarwordingen, die juist even van elkander kunnen worden onderscheiden en twee andere, voor wie dit eveneens het geval is, de onderlinge verschillen als gelijk mogen worden aangenomen. Dit kan echter alleen geschieden, indien de omstandigheden daartoe bijzonder gunstig zijn, zoodat men voldoende geoefend is en zijne volle opmerkzaamheid kan besteden. Toch is het echter niet voldoende, indien men zijne proeven bij één persoon neemt; de resultaten bij verschillende personen moeten met elkander worden vergeleken. Hierbij komt, dat ook volgens onze eigen ervaring men bij zich zelf een toenemen en verminderen van de intensiteit eener gewaarwording kan waarnemen. Het is als het ware noodzakelijk dat uit een zwakkere een sterkere gewaarwording kan ontstaan, wanneer de zwakke maar voortdurend toeneemt. En indien men dit eenmaal aanneemt, dan moet er ten slotte ook een zekere eenheid bestaan, volgens welke deze toename in intensiteit tot stand komt. Indien men deze beschouwing niet aanvaardt, dan moet men mogelijke veranderingen in de intensiteit der gewaarwording beschouwen niet als kwantitatieve maar als kwalitatieve verschillen. Ten gevolge van een uitwendigen prikkel, die sterker gemaakt wordt, ontstaat dan wel eene nieuwe gewaarwording; maar deze gewaarwording krijgt een ander karakter, zoodat zij niet in kwantiteit maar in kwaliteit verschilt van de eerste. Het is duidelijk, dat op deze wijze het fundament voor de geheele wetenschap der psychophysica wordt aangetast en er van de wet van WEBER eigenlijk niet veel meer zou over-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen