1940 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 80

64 gang H e t ongeloof kan m de hand gewerkt worden door een tekoit aan intelligentie — vooral de intelligentie die doet zien w a a r de grenzen van weten liggen, en dooi een tekort aan onafhankelijkheid afhankelijkheid bewerkt een onveranderd overnemen van de gods dienstige inhouden die de omgeving heeft of belemmert het groeien van het eigen geloof — De weg n a a r den godsdienst loopt meestal over de ethiek Gewetensfunctie voorbeeld schuld en zondegevoel vormen dan de schakels Bij de volgende etappe , de eisch wordt gevoeld tot gehoorzaamheid en tot verantwoording van bchuld aan God, den oergrond God vergt overgave , wordt alles geheel anders doordat het ik" verant woordelijkheid voelt, hier ligt ook het onderscheid tusschen een metaphysisch en een religieus wereldbeeld De basis van dezen toestand is het gevoel van relatie tot anderen deze relatie begint bij het kleme kmd als een liefdevolle gebonden held W a n n e e r deze relatie door vergrijpen van het kmd dreigt verstoord te raken, ontstaat bij het kmd het gevoel van schuld uit angsivoor de verbroken relatie met de met liefdevolle almacht bekleeden oudere H e t kind wil geborgen zijn bij den vader Volgens F i e u d en andere psychologen is God nu de projectie van het verlangen naar deze geborgenheid Z o o is religie een rest van het infantiele leven, waarbij God niet anders is dan een projectie — Deze verkla rmg is op zich zelf een belangrijke intellectueele rem tegen het geloof m God, w a n t niemand wil graag infantiel zijn Daarom wekken deze analytische opvattingen veel meer a r g w a a n tegen het geloof, dan de vondsten van de n a t u u r k u n d e m de vorige eeuw N u kan de infantiele houding het echte geloof m den weg staan en eerst wanneer alle infantiele fixaties losraken, w o r d t de weg naar het geloof vrij R u m k e maakt dan gewag van de opvattingen van L B i n sw a n g e r die de gedachte van F r e u d omkeert dat het kmd de kmd—^vadergedachte kennen kan is het gevolg van het ideaal-typi sche bestaan van de kmd^—^vadergedachte ontsprongen aan onze relatie tot God D e idee moet er eerst zijn om zich m eenigeilei vorm te kunnen openbaren E r k e n d moet worden dat F r e u d aangetoond heeft, dat er een vorm van gelooven is, die neurotisch is; en d a a r n a a s t heeft hij laten zien dat op het gebied van den godsdienst allerlei menschelijke hartstochten en verdrongen strevingen worden uitgeleefd (machtswellust, pseudo-religieuze achterklap, ijdelheid, narcisme, gesublimeerde sexualiteit) H e t is echter de cardmale fout van F r e u d, dat hij uitging van de gedachte dat het geloof, dat de beleving , G o d " psychologisch herleidbaar moest zijn en dat hij neuiotisch geloof, dat hij juist w a a r n a m en door en door kende identificeerde met echt primair geloof dat hij niet kende W i e den mensch beschrijft als ,,homo rehgiosus", houdt zich beter aan de waargenomen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen