1942 Extra aflevering Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 59
Robert Boyle: Een studie over natuurwetenschap en Christendom door dr. R. Hooykaas
53 „esprit fort" om tot een mathematisch-causale verklaring (of beschrijving) der verschijnselen te komen volgens de methode van Newton, want daarbij ontbreekt zelfs een concrete physische voorstelling Als hij voldoende mathematisch talent bezeten had, dan zou bij zijn wetenschappelijk type gepast hebben elke reeks van waarnemingen in een z g empirische formule tot uitdrukking te brengen c.
Boyle en Newton Newton (1643^1727) ontkent niet, dat alles m esontfort" ^^ natuur mechanisch verklaard zou kunnen worden Evenals Boyle acht hij echter die verklaringen nog onzeker en daarom — en dat is het groote verschil tusschen hen — van vrijwel geen nut Boyle hecht er ondanks die onzekerheid groote waarde aan, want hij heeft behoefte aan een concrete voorstelling Newton, die veel beter in staat is tot abstracten denkarbeid, gevoelt die behoefte veel minder Hij heeft echter wel degelijk pogingen aangewend tot corpusculairtheoretische verklaringen, o a van de zwaartekracht, hoewel hij zulke verklaimgen niet publiceerde HIJ schrijft aan Boyle (1678), dat zijn denkbeelden daarover niet rijp zijn, want m de natuurphilosophie ,,there is no end of fancying" Als hij Boyle eenige ,,suppositions" en ,,conjectures" meedeelt, waardoor sommige physische eigenschappen mechanisch-causaal verklaard worden, verontschuldigt hij zich over hun gebrekkigheid, hij heeft zoo weinig vertrouwen in dergelijke dingen, dat hij hen zonder Boyle's aandrang niet neergeschreven zou hebben (Life, V, 70) Bij zijn eerste publicatie (1672) ,,A new theory of light and colours", ziet Newton er van af te zeggen wat licht eigenlijk is; hij wil ,,not mmgle conjectures with certainties" Zoo zullen we ook m zijn hoofdwerk, de ,,Wiskundige Beginselen der Natuurphilosophie" (Philosophiae naturalis prmcipia mathematica, 1687), tevergeefs een physisch-causale verklaring der zwaartekracht zoeken, want op deze laatste doelt wel zijn ,,hypotheses non fmgo" Evenzeer als Boyle is Newton voorstander der inductieve natuurwetenschap, hij komt echter op grond van nauwgezette inductie tot eenige algemeene begrippen en stellingen (die wij wel hypothesen zouden durven noemen), van welke uitgaande hij langs mathematischen weg de verschijnselen weer kan afleiden en zoo noodig voorspellen De ,,krachten", die hij ter verklaring gebruikt, zijn volgens hem wiskundige oorzaken en geen physische ^)
^) Over Newton s methode zie H J E Beth Newton's Pnncipia Groningen 1932 dl I cap 1 dl II cap 20 en 28
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1942
Orgaan CVNG Geloof en Wetenschap | 136 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1942
Orgaan CVNG Geloof en Wetenschap | 136 Pagina's