1946 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 155

145 weer de teleogische naar voren tegenover de deterministische psychologie der associatie werd weer de w a a r d e der vrije persoonlijkheid onderkend T e g e n o v e r het postulaat eener objectieve en adequate kennis der n a t u u r die leiden zal tot een volledige voorspelbaarheid van het gebeuren en daarmede tot een volledige beheerschmg komt de erkenning dat alle kennis beperkt is door de hulpmiddelen der waarneming en door die waarneming zelfs principieel m haar exactheid begrensd Niet op het object doch op het subject niet op de inductie maar op de deductie niet op het a posteriori, maar op het a prion valt steeds meer de nadruk D e natuurwetten zijn geen gebiedende wezens die gehoorzaamd worden door de natuur het zijn statistische regels die de waarnemingsresultaten beschrijven H e t dogma der onbevooroordeelde wetenschapsbeoefening w o r d t als onjuist verworpen de onmisbaarheid van wijsgeerige en zelfs religieuse voor-onderstellmgen erkend Geschiedbeoefening en economie onttrokken zich aan de vermeende suprematie van de n a t u u i wetenschappelijke denkwijze en methode H e t valt dunkt%ni) moeilijk te ontkennen dat er m al deze kenten n g e n veel bewaarheid is gebleken van de kritiek die vanuit het Christelijk beginsel ook binnen onze V e r e e n i g m g is geoefend op de schromelijke overschatting van het negentiende eeuwsche n a t u u r wetenschappelijk denken en van de zekerheid der gronden w a a r o p het zich baseerde Z e k e r is dat de anti-christelijke en anti-religieuse instelling van het natuurwetenschappelijk denken aanzienlijk is verzwakt en dat de geloovige beoefening van de n a t u u r - en geneeskunde m de huidige wetenschappelijke sfeer veel ruimer ademhaalt dan een halve eeuw geleden Dit beteekent echter niet dat zij tegenover de uitingen van den nieuwen tijdgeest geen positie heeft te kiezen Reeds Bakhuis Roozeboom koos stelling zoowel tegenover het m zijn tijd oveiheerschend materialisme als tegenover het toen opkomend en thans bovendrijvend positivisme W a a r het objectivisme dreigt ovei te slaan m een grenzeloos subjectivisme dient de realiteit van het object van ons onderzoek de geschapen wereld te worden gehandhaafd W a a i door het conventionahsme de waarheid der wetenschappelijke begrippen tot nuttigheid wordt gereduceerd en de natuurwetten slechts als bruikbaar gebleken hulpmiddelen bij de ordening der verschijnselen worden beschouwd dient de door God m de Schepping gelegde orde en samenhang als noodzakelijk uitgangspunt bij ons onderzoek te w^orden vooropgesteld W a n n e e r de phvsicus P a s c u a l J o r d a n verklaart dat die fruhere anti-religiose Kampfstellung dei W i s s e n s c h a f t heute nicht mehr moglich ist en dat die modeine Liquidieiunq des materialistisch-mechanistischen Naturbildes fui das religiose Denken emen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen