De ethiek in de gereformeerde theologie - pagina 65
Rede bij de overdracht van het rectoraat der Vrije Universiteit te Amsterdam
(\3 hielden er in hun ethiek wel degelijk rekening mee. quaestionum
ad D e c a l o g u m
In zijn s y l l a b u s
worden zij door VOETIUS zelfs zeer
uitvoerig ter sprake gebracht, waar het gaat over het ethische subject en ' over de beginselen der mensclielijke liandelingen, waarbij dan allerlei psychologische quaesties en allerlei vragen omtrent de wet Gods en de goede werken haar plaats vinden.
Doch dit geschiedt altijd zoo, dat ^
het antwoord op die vragen door den tlieologischen ethicus stelselmatig j ontlegjTd,^.jyondt^^^aan^,de., dogmatiek,
natuurlijk
behalve de formeel/
praemissen, die, gelijk bij elk studievak, uit de philosophie zijngenomen.il /'Èn
aan deze methode blijve dan ook de beoefening der ethiek in de
'"Gereformeerde Theologie onzer dagen getrouw. Ik leg hier vooral nadruk o]), omdat het gevaar ook voor den Gereformeerden ethicus hier zoo groot is om de grenzen der ethiek en der dogmatiek uit te wisschen. Sedert
toch
R I C H A R P R O T H E ons een T h e o l o g i s c h e E t h i k schonk,
maar die eigenlijk, naar hij zelf toegeeft, „ S p e k u l a t i v e
Theologie"
moest heeten ' ) , is zijn voorbeeld bij de beoefening der ethiek door velen
gevolgd.
In
stee
van hun uitgangspunt
te
nemen
in de
dogmatiek gaan deze theologische ethici dan philosopheeren, schuiven door hun ethische philosophoumena de dogmatiek ter zijde, en zoeken in
die philosophoumena, in plaats van in de practische ethiek, het
wezen
van hun leervak.
Doet nu de beoefening der ethiek in de
Gereformeerde Theologie hieraan mee, dan verliest zij niet slechts uit een formeel oogpunt haar karakter, maar — en dit brengt mij tot den tweeden eisch waaraan zij moet beantwoorden — zij loopt gevaar ook uit een materieel oogpiuit dat karakter te verliezen. cqnlessioneele 'eigenaardigheid.,
Wat toch
Ik bedoel haar
de Luthersche v. AMMÓN
eens schreef in zijn ethiek, die met de pretensie van een theologische te
zijn
optrad:
mündig"
,,die Moral ist eine Wissenschaft, die gleich einer
gewordenen
und aus der mütterlichen
Gewalt
entlassenen
Tochter uuabhangig von allen Dogmen ihr Haupt frei und unabhangig erheben hetzij
kann", met eenig
wordt
nog door
voorbehoud,
vele theologen, hetzij dan geheel,
onderschreven.
Deze emancipatie der
1) In zijn V o o r r e d e , )). VI, editie v.an 18fi9, is hij dan oolc blijl(l)aar met den titel verleg'en, waar liij zegt: „leli wiirde es am liebsten „Spelcnlative Theologie" iiebersehrieben haben."
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 oktober 1897
Rectorale redes | 92 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 oktober 1897
Rectorale redes | 92 Pagina's