Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 56
Rede bij de 54ste herdenking van de stichting der Vrije Universiteit te Amsterdam
48
aanwezig, en nergens grijpbaar, „Algemeen Beschaafd", en het ongenietbare Kollewijniaansch. Steenen voor brood! Dat het niet gemakkelijk is, normen aan te wijzen en regels te stellen, ontheft niet van den plicht, ze te zoeken, en stelt te meer verantwoordelijk, wie de oude afbraken en geen bruikbare nieuwe konden geven. Zelfs in Engeland, waar, naar ons bleek, de zaak zoo veel gunstiger staat, schijnt de kwestie nog niet zon* der rest opgelost. Jespersen is althans, voor eenige jaren, nog op zoek geweest naar goede criteria. "^ Want de natuurhistorische beschouwing, die een tijdlang algemeen heerschte, en die, min of meer verhuld, nog altijd door zoovele philologen wordt aan* gehouden, de beschouwing, waarin schouderophalen past bij de vraag: wat is goed? deelt hij niet. Anarchistisch is zulk een ops vatting, dat „there can be no right or wrong in language at all"; zij leidt, zegt Noreen terecht, tot de uiterste absurdheid. Zeven „standards of correctness" gaat Jespersen langs, maar de uit* komst van zijn tocht — men verwachtte het — is vrij poover. Hij ziet betrekkelijk nog het meeste heil in gezag: van regeering of academie; in de overeenstemming tusschen de hoogste stari' den en de beste schrijvers: „the literary" en „the aristocratie Standard" samengenomen. Zoover zijn onze „vereenvoudigers" nog niet; laten zij hier hun geliefden Jespersen los? Misschien zullen zij zeggen: wij zijn al verder. Ik zou nog tot U spreken over de bedoelingen van de School van KoUewijn, en dat woord verzoek ik U dan zoo ruim mogelijk te verstaan, zoodat uitzichten, idealen en duidelijke consequenties er mede in begrepen zijn. Ik heb weinig anders te doen dan samen te vatten, wat reeds gezegd is. Men heeft in taal niets voor te schrijven, doch alleen waar te nemen, en te leeren waar* nemen. „Grammatik darf natürlich nicht als Lehre vom richtigen Sprechen getrieben werden. Sie kann getrieben werden als Selbst* beobachtung." En altijd, zelfs bij zulk „lebendiges Forschen" der leerlingen moet men de grenzen vlottend houden! Geen gram*
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934
Rectorale redes | 142 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934
Rectorale redes | 142 Pagina's