Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 95

87

„in its main features to be seen again in many civilized coun* tries", zegt zelfs Jespersen. Mankind etc. 108. Dat De Vooys nu ook ten slotte weer op een schrijftaal gaat wijzen, zagen we in aant. 9; maar het is dan de schrijftaal van de enkele belletristen, die KoUewijn's manier volgden, zooals Emants, en Brandt van Doorne (i.e. KoUewijn), en de alleen» wetenschappelijke alleenïdeskundigen4n«taal zelf. 32 Het afzonderlijke woord is linguistisch lang in miscrediet geweest: de prioriteit van den zin stond muurvast, zoo scheen het. Maar men is in vollen terugtocht, hetzij men de hypothese heeft aanvaard, dat de taal met den „éénwoordszin" begon, hetzij men zich den waarnemingen gewonnen gaf bij geen woordschrift ken* nende Indianen, die toch zonder eenig bezwaar woord voor woord bleken te kunnen dicteeren. E. Sapir, Language (1921) 34. W. Schmidt, die dit mededeelt, wijst zelf verder op den psychologis schen grond: het bestaan overal van „An* und Auslautgesetze". Die Sprachfamilien und Sprachenkreise der Erde (1926) 288. 33 Ik neem vormen en voorbeelden meest uit Talen, KoUewijn en Buitenrust Hettema. Nederlandse Taal. Proeve van een Neden landse Spraakleer (1908), voortaan aangehaald als Proeve; en Dr. K. Holtvast, Beknopte Nederlandsche Spraakkunst^* (1923), voortaan aangehaald als „Holtvast"sKollewijn of „Holtvast". Want deze uitgerekende „grammatica van Holtvast", die in 18 drukken het taaibegrip van wellicht een 50.000 of meer leerlingen van het Middelbaar onderwijs grondig heeft kunnen bederven, door op de slimste wijze tegen heel de bestaande goede traditie systematisch op te zetten, en daarvoor de platste opvatting in de plaats te geven, is geschreven door Dr R. A. KoUewijn. Zie A. de Kempenaer, Vervolg op Van Doorninck's vermomde en naamlooze Schrijvers (1928) voor de pseudoniemen van den taalslooper. 34 Vermoedelijk wel; Gerlach Royen heeft over de enclitische pronomina reeds georeerd in de Maatsch. der Ned. Letterkunde; wat hij daar heeft uitgemaakt en vastgesteld, vernemen, naar oud en eerwaardig gebruik, de nietsLeidsche leden in korte samenvatting misschien over een jaar. Wat R. ter zake schreef in Ons Eigen Blad 1932 en 1933, bracht mij slechts verwondering. 35 Men vindt ze bij elkaar Proeve 38*65. Het is het omvang* rijkste hoofdstuk, dat over de voornaamwoorden. Daar ligt blijk* baar een burcht der „vereenvoudigers". Het merkwaardigste op dit gebied is echter het artikel van KoUewijn: Onze, Voornaam^ woorden in Taal en Letteren 5, 19*35; dat noch in de Ie noch in

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen