Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 127
Rede bij de 54ste herdenking van de stichting der Vrije Universiteit te Amsterdam
119 161 Door Van Haeringen in N. Taalgids 16 (1922) 209, 214: hij zou door een ander geleerde, minder overtuigd evolutionist dan J., de nadeelen der moderne ontwikkeling wel eens onderzocht willen zien. — Een goede bijdrage tot zulk een meer critische beschouwing vindt men thans in de N. Taalgids 27 (1933) 49*58, van Kluyver; zie aant. 150. De critiek richt zich o.a. tegen het evolutie*geloof als grondslag van taalbeschouwing, tegen de zeker? heid, dat de „fatale vereenvoudiging" altijd verbetering moet zijn, tegen de voorstelling, dat het Afrikaansch (en elke taal) zijn ver* liezen altijd zoo terstond uitstek, nd aanvullen zou, tegen de moeilijkheid voor de ingeboren kinderen van voor ons moeilijke talen. 162 Al stelt J. even de vraag, Udvikling 44 (Ontwikk. 54), of die voorstelling voor de taal wel bruikbaar is, in de practijk blijft hij ze ten volle handhaven. Vgl. ook Language 319 vlgg.: Progress or Decay?, en vooral 324, met het niet twijfelachtige antwoord (326); maar hier maakt hij het wijze voorbehoud, dat daarom niet elke verandering verbetering behoeft te zijn. Alleen „the sum total of these changes, when we compare a remote period with the present time, shows a surplus of progressive over retrogress sive or indifferent changes". Helaas verhindert dit hem niet, met zijn zoo eenvoudigsschijnenden maatstaf der „eenvoudigheid" en „kortheid" het al te taxeeren, op de oudgewende wijze: habais dêdeima, enz. En de leerlingen, althans ten onzent, weten nog veel minder van aarzelen of inhouden. 163 Progress 356*360; Logeman in T. en Lett. 5, 337, 343*345; Udvikling 147*149 en vlgg.; Ontwikk. 214*218 en vlgg.; Language 432*437: Emotional Songs en Primitive Singing. Men zong zijn gevoelens uit, lang voor men gedachten spreken kon. En ook kan licht taal zich ontwikkeld hebben uit spelend gebruik van mondspieren en het voortbrengen van vermakelijke of rare geluiden. 164 Language 416 (Method), 417 (primitieven*taal alleen „to corro* borate conclusions!"), 434 (wat hij zelf nieuw aanbracht). 441 (woord en zin). 165 Ibidem 437*441: over woord, en zin. 166 Language 429: meer wetenschappelijk geformuleerd (maar met de flexie ingesloten in veel ruimer begrip, waardoor men tegelijk al over het karakter daarvan beslist): „the evolution of language shows a progressive tendency from inseperable irregular
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934
Rectorale redes | 142 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934
Rectorale redes | 142 Pagina's