De Strijd om het Souvereiniteitsbegrip in de moderne Rechts- en Staatsleer - pagina 49

43 un facteur important de sa formation" ' ' ) . En het probleem der rechtsvorming keerde dan ook in volle scherpte terug, waar hij' vanuit zij'n politisch hervormingsprogram de lij'nen voor de noodzakelij'ke transformatie van het burgerlij'k privaatrecht en het publiek recht gaat uitstippelen, die uit zijn opvatting van de souvereiniteit van het „droit social" voortvloeien. Dit geschiedt dan in de misleidende vorm van een simpele beschrijving van de feitelijke tendenzen, die in deze richting in de rechtsontwikkeling sinds de laatste helft der vorige eeuw zouden zijn waar te nemen'^). Dan blijkt plotseling, dat er wel degelijk een individualistisch burgerlijk privaatrecht en een publiek overheidsrecht bestond waartegen het souvereine „droit social" de strijd moest opnemen, terwijl toch de sociologische theorie impliceerde, dat er geen ander recht is dan „droit social". Dan worden de collectieve contracten, de gebruikelijke bedingen in het bedrijfsrecht, de „contrats d'adhésion" ten tonele gevoerd ten bewijze, dat de private autonomie in het burgerlijk overeenkomstenrecht, waarvan de code civil uitging, bezig is te verdwijnen, dan wordt gewezen op de syndicalistische beweging, die overal tot organisatie van de beroepen en de bedrijfstakken voert en daarmede krachtig tot de socialisering van het recht bijdraagt, op de omvorming van de Romeinse, Jacobijnse, royalistische en Napoleontische souvereine staat en zijn publiek recht in een stelsel van „publieke sociale diensten", „services publics", die onder zekere controle volstrekt autonoom hun sociale taak vervullen. Van de spontane ongeorganiseerde ontwikkeling van het recht is dan geen sprake meer. De georganiseerde bedrijfs- en beroepsgroepen krijgen een overwegende taak in de vormgeving aan het „droit social", dat middels de functionele decentralisatie de traditionele staat, overeenkomstig de reeds door DE S T . SIMON gedane voorspelling, van een overheidsinstituut tot beheersing van personen zal transformeren in een stelsel van georganiseerd beheer van zaken. De souvereiniteit van het „droit social", dat volgens DUGUIT'S uiteenzetting niets anders is dan een samenstel van sociaal-economische en zede-normen („moeurs"), die, om hun volstrekt overwegend belang voor de instandhouding der maatschappelijke solidariteit, in het rechtsgevoel der individuen tot „de hoogste trap" van sociale norm, tot rechtsnorm, worden verheven^"), blijkt dan neer te komen op een volledige verdringing van het klassieke burgerlijk privaatrecht en publiek recht. De natuurrechtelijke leer van 77) Traite de droit const, (sième £(J. 1927) I p. 114. •'S) Zie zijn geschriften Le droit social, Ie droit individuel et les transformations de l'Ëtat ( 1 9 1 1 ) ; Les transformations générales du droit privé depuis le Code de Napoléon ( 1 9 1 2 ) ; Les transformations du droit public (1921) en Souveraineté et liberie (1922). 'i») Zie Traite de droit constitutionnel 3e éd. I (1927) p. 89 e.s.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen