Betrekkelijk of volstrekt - pagina 49

verantwoordehjkheid, de eerbied voor het mens-zijn en het respect voor de normen? Wat is ten diepste recht en wat onrecht? Het puur menselijk strafrecht komt hier niet tot zekerheid. Beslist onbevredigend is het te verdedigen, dat slechts enige aanwijzingen in de Heilige Schrift als leidraad bij de beoefening van het strafrecht zouden kunnen dienen, maar dat het bestaan van een christelijk strafrecht uitgesloten ware. Zo goed als er humanistisch strafrecht van zeer verschillende kleur bestaat, zo goed als er idealistisch strafrecht is of positivistisch strafrecht dat aansluit op een bepaald maatschappeHjk bestel en toch door sommige idealistische of evolutionistische gedachten gedragen wordt, zo is er christelijk strafrecht met een stof welke alle strafrechtsbeoefenaars gemeenzaam is, terwijl enkel op essentiële punten van grote verschillen blijkt ^^'') en het gehele raam zelfstandigheid vertoont. De bedenking, dat de verschillen met een volstrekt zakelijk strafrecht klein zouden zijn, is niet doorslaggevend. Dat volstrekt zakeHjk strafrecht is in ons land van de Westerse ctiltuurkring, van christendom en humanisme niet los te maken. In feite kan, bij verschillend uitgangspunt, zeer grote overeenstemming op tal van punten bestaan, en toch opent zich telkenmale een kloof. Ook op de toekomst van het strafrecht zal de kijk geheel verschiillen. Niet zo veel is te verwachten van een gedeeltelijke vernieuwing der begrippen, omdat alsdan spraakverwarring dreigt. Betere vooruitzichten biedt een verrijking van de inhoud, waar dit nodig mocht wezen ^^*). Op een totaal verdwijnen van het strafrecht te hopen, kan niet goed zijn. Een inperking is mogelijk door de verbreding van sociale en maatschappelijke zorg, door doeltreffende straffen die, goed ten uitvoer gelegd, naar de mens gesproken ook kunnen verbeteren; door uitbouw der reclassering. Dit alles is te bereiken nadat de „dader" uiterst zorgvuldig is bestudeerd — waarbij de te betrachten terughouding het grote probleem vormt ^^®) — met behulp ook van een vergroting der kennis en kunde bij rechterlijke macht en administratie, aan wie de zorg voor 1908, 162, wees er op dat de vergeldingsgedachte noch bij uitstek calvinistisch noch bij uitstek christelijk was. ^^^) J. M. van Bemmelen, een der huidige leidende figuren op het gebied van het Nederlandse strafrecht, is er van overtuigd dat „daden bestraffen" onjuist is. Gedenkboek Psychiatrisch Juridisch Gezelschap 1907—1957, 13. ^^®) Op een verdiept, niet individualistisch schuldbesef dringt H. Dooyeweerd aan: De weg der differentiatie in strafrecht en reclassering, 23. ^^^) Het vaststellen van geestelijke afvirijkingen of zielsziekten is nog iets anders dan het blootleggen van innerlijke geheimen. Hoe ver het gebruikelijk is bij een psychiatrisch onderzoek te gaan, leert E. A. D. E. Carp, Patho-psychologische bijdrage tot de kermis van het moordprobleem, Lochem 1948.

47

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen