UIT DB BUITENLANDSGHE KERKEN.

Den vijftienden Maart is te Bentheim overleden de weduwe van wijlen Ds L. Stro even van B u n d e in den hoogen ouderdom van negen en tachtig jaar. Zij was de schoonmoeder van Ds W. B r o n g er te Bentheim. Bij haar begrafenis aldaar was de Kerk' van Bund e, die haar man • lange jaren heeft gediend, vertegenwoordigd door eene depiutatie. Lang was haar wensoh geweest eenmaal naast haar man te B u n d e te mogen rusten. In den laatsten tijd vermocht zij door de zwakheden van den ouderdom dezen wensch niet meer met helder bewustzijn te foesteren. Zoo is zij dan te Bentheim begraven, alwaar haar man den 1.2 Dec. 1893 mede de laatste eer bewees aan den vader der Kerken van de graafschap Bentheim en Oost-Friesland Ds J. B. Sun dag. .Ds .L. S troeven was een der voormannen onder de meer dan dertig predikanten, die schier allen met eere mogen worden genoemd, die voortge'komen zijn uit het elftal gemeenten uit de graafschappen. Vele jaren was hij de trouwe predikant van de oudste der Kerken uit Oost-Friesland, van de Kierk te Bun de. Terwijl deze herinnering uit onze zusterkerken tot ons komt, zullen de depntaten door de Synode aangewezen om het nader verband van haa.r met onze kerken te regelen, juist zijn saamgekömen op^ twee April te Kampen. De band, die ons aan haar bindt, is zeer. teeder en daarom wilde' ik' herinneren het 'overlijden der vrouw, die zoo trouw naast haar man te B u n d e heeft geleefd en gearbeid.

Pïof. Dr F. AVi. Grosheide schreef voor korten tijd een a.rt.ikel in het „Noord-Hollandsch Kerkblad" over de verhouding van onze Kerken tot die uit het Buitenland. Men begrijpt, dat het mijn aandacht had en ik kan er bijvoegen ook' mijn sympathie. Hij doelde vooral op' onze relaties tot de Gereformeerde Kerken van Noord-Amerika en Hongarije, en tevens op die tot den gereformeerden bond in Duitschland. Engeland, België en Frankrijk werden even ter loops genoemd. Nu meen ik mij te herinneren, dat in de dagen der Doleantie er ook nog eenige correspondentie is gewen scht met de Kerken der Waldenzen in Italië, Wij hebben de Waldenzen geheel uit het gezicht verloren; mij dunk't, zij' dienen weer binnen onzen gezichtskring te worden getrokken. Laat ik dan maar beginnen met de mededeeling, dat het werk' der Bijbelcolportatie geregeld doorgaat met de verspreiding der Schrift. De felle Roomsche clerus verzet zich daar sterk tegen. Dit schijnt voor velen juist een prikkel om den Bijbel te lezen en te koopen. Verleden jaar werden twee honderd duizend verkocht. Roomsche boekwinkels hebben den Bijbel voor hun ramen. Couranten nemen de advertenties van het Bijbelgenootschap op. Dit roept den tegenstand wak-, leer van den Roomschen clerus, die door het fascisme aangemoedigd, weer brutaal op gaat treden tegen de verspreiding van den Bijbel en het gewaagd heeft te Rome tegelijk met geschriften van onzedelijke strekking, ook „protestantsche" Bijbels te verbranden, onder de bewering, dat de ketters Italië van deze slechte boeken overstroomen. De actie der Waldenzen wdtt reactie. Moge het werk dezer aloude Ker'ken, dezer martelaarskerken bij uitnemendheid, in goede banen worden geleid

Ook in Letland is nog een kleine gereformeerde groep, ja zelfs een Gereformeerde Kerk, die oorspronkelijk gezantschapskerk was, doch iu den loop der tijden vasten voet heeft gekregen onder de bewoners van Riga. Oorsp'ronk'elijk werden haar .leden gerecruteerd vooral uit HoUandsche kooplieden, die in de diaspora leefden en ïiieL mochten overgaan tot de stichting eener gemeente; daarom reisden zij soms veertig en meer kilometers ver om te Mitaü en zelfs te Memel het Avondmaal des Heeren te gebruiken en iiun 'kinderen te vergezellen bij hun openbare belijdenis, daar zij „van eigene Leeraren geen prediking en geen aanspraak noch vertr oost in ge hadden en had'den gebrek aan zielenspijs en drank". Peter de Groole stond den predikant van M i t a u toe eene G ereformeerde Kerk te stichten te Rig a. Beide gemeenten hadden doorgaans uitnemende predikanten. In een studie van Dr E r n s t G e 1 d e r b 1 om worden zij met name genoemd. In 1904 wist Ds Alfred fieist, een Rigenser van geboorte, de eerste gereformeerde p r e d i k a n t e n v e r-g.a dering in Rusland saam te roepen bimien Riga, die daarna nog eens samenkwam te Mi tan en in 1911 te Mo skou.

Gedurende den wereldoorlog hebben deze gereformeerden het vreeselijk' zwaar gehad. Er werden zooveel naar Ir'koetsk in Siberië verbannen, dat dit schetsender wijze een nieuw Riga werd genoemd. G eist mocht, wonder genoeg, in 'Riga blijven tot den val van 'het Czarisme toe. Doch des te meer' had hij te-verduren onder het schrikbewiiifl van het 'B o 1 s j e w i s m e. Hij wilde zijn gemeente niet verlaten. Daarop werd hij als gijzelaar in een schrikkelijke gevangenis gesloten. Daar zou hij, met de andere gevangenen den marteldood zijn gestorven aleer de Bolsjewisten, Riga moesten overgeven; echter door de vle'ktyphus aangegrepen werd hij vervoerd na.ar een ziekenhuis; bij de vlektyphus kwam nog longontsteking, waaraan, hij stierf, verpleegd door de zijnen na de verlossing van het schrikbewind. Blijde ontsliep hij zacht in den Heerj? den tweeden October 1919. Ook zijn naam staat onder de Con fes sores gegrift in een steen, gelegen aan het hoofdpad op het kerkhof te Riga, om in gedachtenis te houden de namen der martelaren om des geloofswille gestorven, bij het einde van hot Bolsjewistisch regiem.

Daajop brak de zwaiarste tijd aan voor de gemeente. Schier heel haar bezitting was gehavend of gestolen. Echter door hulp uit 't buitenland werd zij in staat gesteld om weer een .eigen predikant te beroepen in Herman Lang, een Pf'altzer, die wel overkwam, maar na een jaar weer vertrok. Op de roerende bede der gemeente is toen tot haar overgekomen Dr Ernst Ge ld er blom, niettegenstaande hij reeds ruim zestig was. De gemeente die thans duizend leden telt, werkt met de taaiheid, het gereformeerde leven eig.en, weder aan haar opbouw, ja zelfs is ze op uitbouw bedacht. Wij willen niet vergeten, dat ook in Letland nog belijders zijn der gereformeerde waarheid!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen