Handel's Jephtba en de uitvoering ervan door de GbristelUke Oratorium Vereeniping te utrecht.

Na de herleving van Bach's muziek is gevolgd een ijverig studeeren en opnieuw uitvoeren van Handel's muzikale kunstschatten. Reeds een kwart eeuw lang werden door verscheidene oratoriumvereenigingen een aantal werken van Handel uitgevoerd, maar dan in Duitsche bewerking en juist het laatste groote werk van den componist, het oratorium Jephtha, zag men nooit op een programma prijken. Toch is dit werk zeker niet minder belangrijk dan zijn andere werken. In 1751 op 65-jarigen leeftijd heeft Handel dit werk voltooid. Het handschrift der partituur laat duidelijk' zien, dat het gezichtsvermogen van den schrijver sterlt afaeemt en volslagen blindheid is weldra het droevig lot van den kunstenaar. Zijn fantasie is echter niet verzwakt, eer versterkt en verdiept. Ondanks zijn 65 jaren is Handel's geest frisch en krachtig en het oratorium Jephtha toont ons Handel dan ook in zijn groote meesterschap.

In tegenstelling met de „Messias", waar Handel alleen gebruik maakt van woorden uit den Bijbel, zonder eenige toevoeging, heeft hij in andere oratoria het bijbelverhaal bewerkt, ik denk behalve aan „Jephtha" ook aan „Saul". Bij de bewerking van het verhaal uit Richteren 10 en 11 doet zich de moeilijke kwestie voor van Jephtha's gelofte en hoe deze werd ingelost.

In het tweede gedeelte van het oratorium schildert Handel eerst de blijdschap over de overwinning en de vreugde van Jephtha's dochter, die met haar vriendinnen onder zang en rei haar vader ter verwelkoming tegemoet gaat, maar ook Jephtha's schrik en angst, als hij ziet, dat zijn onvoorzichtige gelofte het offer eischt van zijn eenig kind. Uitvoerig wordt dan geteekend de poging van vrouw en volk om Jephtha Van het offer af te doen zien en de onderworpenheid van Jephtha's dochter, die hem het offer des te pijnlijker maakt. In het derde gedeelte wordt weergegeven hoe het offer wordt gebracht. De priesters, ze weten niet, hoe ze in overeenstemming zullen brengen de vervulling van Jephtha's gelofte en het verl3od om een mensch te dooden als offer aan God. Dan brengt een engel de boodschap, niet dooden, maar „Thy daugther, Jephtha, thou must dedicate to God, in pure and virgin-state for ever", dus door afzondering aan God wijden. Ook op andere gedeelten van het verhaal valt een eigenaardig licht; ik noem het feit, dat de Gileadieten zichzelf een richter kiezen in Jephtha, terwijl de andere richters door God zelf zijn aangewezen.

Het dramatisch karakter van het verhaal heeft Handel bezield tot een machtige compositie, vooral de koorgedeelten zijn van groote schoonheid.

De Christelijke Oratoriumvereeniging te Utrecht had geen gemakkelijke taak, maar heeft zich op lofwaardige wijze ervan geliweten. De Engelsche tekst verhoogt de moeilijkheden, toch was de uitspraak over het algemeen goed; een enkele keer viel het op, dat de slot-medeklinker d scherp werd uitgesproken. Ook was een enkele maal de baspartij te krachtig tegenover de andere partijen en stoorde het niet volkomen geruischloos opstaan der koorleden, vooral onmiddellijk na het ophou-

Öen van een solist. Van de salisten moet allereerst worden genoemd Jo Vinoent; schitterend heeft zij zich van haar zware taak gekweten, 't Is gevaarlijk om één o£ meer bepaalde soli te noemen, die buitengewoon troffen, omdat daardoor de idee zou kunnen worden gewekt, dat de andere ook maar iets minder goed waren. Toch wil ik niet nalaten de aandacht te vestigen op de prachtaria: „The smiling dawn of happy days presents a prospect clear", en de ook zoo prachtige, maar zeldzaam moeilijke aria: „Tune the soft melodious lute".

De tenor, de heer Maurice Weynandt uit Brussel, gaf vooral een mooie vertolking van het tweede gedeelte, dat voor de tenorpartij en voor het heele stuk immers juist het hoofddeel is. Max Kloos, de bassolist, heeft ook in dit werk weer getoond zijn groote kunnen en zijn juiste muzikale opvatting. Heel mooi klonk ook het kwartet: „Oh, spare thy daugther".

Het Utrechtsch Stedelijk Orkest zorgde voor een mooie begeleiding, waardoor zang van solisten en koor goed tot hun recht konden komen. Een prachtig geheel vormde o.a. het moeilijke koor: „When his loud voice in thunder spoke", waarom we dan ook gaarne geneigd zijn een enkelen verkeerden inzet te vergeven.

Het speet me, dat ik met heel wat anderen, om des tijds wille genoodzaakt was, na het tweede gedeelte te vertrekken, en zoo niet meer heb kunnen genieten van het slot van dit schoone kunstwerk, dat op zoo uitstekende wijze weergegeven werd, dank zij de bezielende leiding van Anton van der Horst, wien een woord van dank zeker toekomt.

D. STROO.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen