GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

PERSSCHOUW

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

PERSSCHOUW

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

Vrijmetselarij en Indië.

Over de Vrgmetselarij in Batavia pubUceeit het CJtrechtsch Katholiek Dagblad een brief van het .Grootoosten" en een artikel in „De Nieuwe Eeuw". Het blad schrijft;

„Van de „Orde van Vrijmetselaren onder het Qróotoosten der Nederlanden", zetelende te Den Haag, Pluweelen Burgwal 22, ontvingen wij, gedateerd 23 October 1946, naar aanleiding van een artikel in ons blad, van een correspondent uit Batavia, getiteld: „Vrijmetselarij in Batavia", het volgende schrijven:

Mijne Heeren,

Namens het Hoofdbestuur der Nederlandsohe Orde van Vrijmetselaren deel ik U beleefd het volgende mede. In uw blad van 13 Sept. j.l. is opgenomen een stvflc van een anoniemen correspondent uit Batavia, handelend over de Vrijmetselarö aldaar. Hoewel het College in het algemeen geen aandacht schenkt aan geschriften, waarvan de schrijver zijn naam verborgen lioudt, heeft het toch gemeend in casu het Provinciaal Hoof< 2jestmtr der Orde in Ned. Inciië in kennis te moeten stellen met deze correspondentie. Uit het antwoord van dit Prov. Hoofdbestuur blijkt:

a. dat „de Ronde Tafel" geen Vrijmetselaarsorgaan is; b. dat ée Orde van Vrijmetselaren in Ned. Indië geen sleuteliXBitie inneemt;

c. dat de drie eerste posities bij de Radio-omroep worden ingenomen door Roomseh-KCatholieken, die ook toestemming hebben gegeven tot het houden van le2ingen door de radio, waarbij Roomsch-Katholieken en Vrijmetselaren ellcandsr afwisselen;

d. dat de Vrijmetselaren met de „eenheidsschool" niets te maken hebben; bijzondere scholen worden wél erkend, zij het voorloopig alleen en uitsluitend onder regeeringstoezicht en in dit kader njn reeds verschillende Katholieke scholen opgericht.

Uit het bovenstaande blijkt, dat Uw anonieme correspondent, die zich beklaagt over de slechte berichtgeving omtrent de toestand in Ned. Indië, op dit gebietJ zelf een heel slecht voorbeeld geeft. Ter uwer informatie deel ik u nog mede, dat de Procureur-Generaal van Ned. Indië in kermis is gesteld met die aantijgingen van een correspondent tegen de Vrijmetselarij.

Wij verzoeken ü de inhoud van dit schrijven wel te willen opnemen in uw blad.

Met beleefde groeten. Hoogachtend, (onleesbaar). Grootsecretaris.

In een publicatie in „De Nieuwe Eeuw" van 19 Oct. j.l. onder den titel „Van schootsvel tot Halsteeken" lazen wij o.m.:

„Men weet, dat de Vrijmetselarij in beginsel bemoeienis met de politiek afwijst. Dit heeft haar intusschen niet verhinderd in honderdvijftig jaar minstens dertien maal deel te nemen aan opstanden en revoluties, van den opstand der Noord-Amerikaansche Koloniën tegen Engeland (1783) tot de uitroeping der republiek in Spanje (1931) toe. De Orde Grondwet behelst onder art. 3, lid 4:

„Zij (de vrijmetselarij) eist gehoorzaamheid aan de wetten des lands". In het Indische Algemeen Masonniek Tijdschrift van Augustus 1946 schrijft op blz. 47 echter één van de leidende figuren der Indische Loge:

„Art. 3 O.G.W. acht ik niet principieel, al heeft het als zodanig wel toepassing gevonden".

Gehoorzaamheid aan de wetten des lands acht de loge te Indië dus niet principieel. Men kan zich afvragen, waartoe de O.G.W. dan eigenlijk dient. Om goedkeuring voor de orde te krijgen? Heeft de loge buiten de blijkbaar nietprincipieele grondwet andere principieele richtlijnen, die niet ter goedkeuring worden aangeboden? Het is maar een vraag in een tijd die niet van geheime bonden houdt en ze, minder dan ooit, vertrouwt,

„Indien niet alle tekenen bedriegen, heeft zy (de vrijmetselarij) momenteel het gety weer mee", staat te lezen in het Indisch Magormiek Tijdschrift van Aiigustus 1945 on blz. 49.

Inderdaad, het heeft 2in te spreken van een hoogconjunctuur van schootsvel en halsteeken üi Indië, waar, voorbereid door de Brisbanegroep in Australië onder den oorlog, de loge kans heeft gezien zooveel mogelijk broeders op de belangrijke posten te plaatsen. En, volgens het bovenaangehaalde citaat, acht men in het Oosten gehoorzaamheid aan de wetten des lands „niet principieel".

Hier volge, met een aantal andere eervolle vermeldingen, een voorloopige lijst van heeren, die „het getij weer mee hebben" en voor wie gehoorzaamheid etc. etc.

Luit.. Gouv.-Generaal Van Mook, vrijmetselaar. Ondanks de ontkenning door den heer Van Mook-zelt, bevestigen goed ingelichte Indonesische bronnen, dat de Japanners met de, de loge wantrouwende, Indonesiërs na Van Mook's vertrek bij 'den Japanschen inval, de loge-attributen in zijn huis gevonden hebben; had hy, eventueel, ontslag genomen, dan had hij aeze attributen moeteii kSsereü. — Ktewwro Van HEx* was bestuurslid van de Maconnieke Bataviasche Ktodervacaatiekolonie, in het bestuur waarvan alleen broeders of vrouwen van broeders zitting hebben.

Dr Koets, chef de kabinet, vrtimeteelaar. Mefc den heer Van Mook doktert Dr Koets de benoemingen uit: het heeft er niet den schijn van, dat slechts tegenstanders van het regime aan de orde komen.

De heeï Koets was destyds directeur van het z.g. Oas- Lyceum; Cas, de Carpentier Alttng Stichting, beheert de loge-scholen. Gedurende korten tijd was Dr Koets directeur van het Departement van Onderwijs en Eeredienst. Uit zijn mond stamt het gezegde (al kloiik hier wellicht his masters voice): Naar de Rijksconferentie behoeft geen katholiek: de katholieke partij is al sterk genoeg. S. M. van der Zee, hoofd douanen, vrijmetselaar. De vele betrouwbare, goede, lagere ambtenaren voeren een zwaren, vaak vruohteloozen strijd tegen de wantoestanden in dezen tak van dienst.

Mr J. E. van Hoogstraten, directeur van Economische Zaken. De vraag, of de heer Van Hoogstraten vrijmetselaar is, kan niet met zekerheid bevestigend beantwoord worden. Wel staat vast, dat dit Departement een bolwerk van de loge is.

De heer Van Hoogstraten vormt de schakel tusschen de Indonesêsehe commimisten en de Engekchen, via den redacteur van de Daily Chronicle, Fanner Brockway.

H. van Herwerden, hoofd afdeeling Grafische Raad Economische Zaken, vrijmetselaar; deze heer zorgt voor de monopolie-positie van ó§ loge-pers.

Als vanouds verschijnt weer het Algemeen Masonniek Tijdschrift; bovendien geeft de loge een nieuw weekblad uit: De Ronde Tafel, hoofdzakdijk gefinancierd en bestuurd door loge-broeders. Ondanks het klein aantal leden, namelijk 30, gaf men er broeder Herwerden 13Ö0 op; deze was zoo welwill^d papier toe te staan voor 5000 exemplaren volgens de leer van de eenparig versnelde beweging. Naast Het Dagblad, het regeeringsorgaan, dat, behalve voor Van Mook, ook voor de loge rsölame maakt, verschijnt het weekblad van de regeeringsvoorlichtingsdlenst Het Uitzicht, en een gestencild blad De Nieuwsgier, onder redactie van broeder Ifitman, bekend anti-katholiek vrijmetselaar. — Van katholieke zijde verschijnt thans een kerkelijk weekblad lu een oplage van 4000 exemplaren.

Verder aan dit Departement:

Prof. Boek, vrijmetselaar. Lao Tek Sie, oud-volksraadslid, vrijmetselaar, afgevaardigde naar Pangkal Pinang.

Dr Ir H. M. J. Hart, gedeputeerd grootmeester van de Indische vrijmetselarij, met regeerlngsopdracht naar Amerika.

Aan Sociale Zaken staat aan het hoofd der afdeeling Industrieele Eigendommen de heer Doeve, vrijmetselaar, bestemd om Mr Hens, r.k. op te volgen.

Onderwijs en Eeredienst staat onder leiding van den heer Van der Meulen, die klaarblijkelijk geen persona grata is; men is benieuwd naar zijn opvolger.

S, Scfatader, secretaris van het Departement, vrijmetselaar; vroeger was de heer Schrader conrector van 't Cas-lyceum; hy is voorzitter van de extreme progressieve groep, waarvoor de redacteur van „Het Parool" (Amsterdam), de heer Goedhart, hrt woord voerde.

A. L. M. Hageraats, chef Personeels Zaken, vrümetselaar.

H. W. M. Verboom, afdeeling Voorlichting, vrymetselaar. Tot voor kort was liü voorzitter van het Ned. Indisch Onderwyzers Genootschap, een zeer rood anti-christeUjk en anti het byzonder onderwijs ingesteld instituut.

Dr E. A. Kraken, Algemeene Zaken, anti-katholiek.

De heer Hoekstra, afdeelmg B niet-personeele zaken, antichristeiyke bondgenoot van Dr Kreiken.

De heer O. A. Neyenhuise, Algemeene Inspectie L. O., Kweekschool en Miüo, heriimert men zich om zün actie tegen het gezag; na da bevrüding is hy onmiddeliyk biimen de veste gesleept, waar hy wederom binnenleidde zyn vriend: P. A. Bezemer, man van het Ned.-Indisch Onderwyzers Genootschap. Summa summariun: Onderwas en Eeredienst is een voortrelfeiyk anti-katholiek bolwerk. In dit kader werken aan de Hoogeschool te Batavia: Prof. vai} Hattum, vrümetsé^ar, salonoommunist; Prof. Wertheim, vrymetselaar, saloncommunist; in het kamp hield deze hooggeleerde „sympathiek" gestemde lezingen over Rusland; momenteel is hy in Nederland.

Prof. de Langen, zeer rood aangedaan.

Prof. Hooikaas, liberaal, anB-diriBteiyk.

Aan de H.B.S.-en te Batavia fungeeren: J. J. ten Hage, als directeur Tjidengkamp, vrijmetselaar; van zyn vak: gymnastiekleeraar. Leeman als directeur Bllitonstraat, anti-byzonder onderwys. Van Praag als directeur Kïamatkamp, vrijmetselaar; oud Vlaams activist. Vogelensang als directeur Tegalweg, vroeger leeraar Cas-lyceum.

Aan het hoofd van de Centrale Jeugdraad staat: Meyer, vrymetselaar.

Het Departement van Jusötie geniet een vry goede reputatie. Aan dit Departement zyn werkzaam: Th. van der Laan, verbindingsofficier van het Departemraxt met de Engelschen, grootmeester van de loge; Mr J. H. Peters, voorzitter van de Temporaire Krygsraad, vrymetselaar.

Hiermee zij voorloopig volstaan. Niet vermeld zijn de vrnmetselaars verbonden aan het Nederlandsch-Indlsohe Roode Kruis, de Homo (huisvesting), de C3o-Amucab, de Regeeringsvoorüchtingsdienst, de N.E.P.I.S. (Neth. Easönd. Meld Intelligence Service) en het Leger."

Tot zoover „De Nieuwe Eeuw".

Er wordt in bovenbedoeld schrijven van het Prov. Hoofdbestuur in Indië heel wat ontkend. Zooveel, dat wy met name in verband met het sub b. ontleende onzen lezers de kennisname van de hoofdzaken van het Nieuwe-Eeuw-artilcel, dat op de ontkermlng van den kant van het Provmeiaal HoofdlDestuur der Orde in Ned. IncEë een merkwaardig licht

werpt, niet willen onthouden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 30 november 1946

De Reformatie | 8 Pagina's

PERSSCHOUW

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 30 november 1946

De Reformatie | 8 Pagina's