En nu allemaal! A. D. 1776

Destijds deelde ik in een artikel over de Staten-•berijming der psalmen van 1773 (art. V, zie De Ref. van 19 Nov. 1949) mee, dat volgens ds Jozua van Iperen reeds van pim. 1740 af te Leeuwarden geoefend werd in het rhythmisch psalmzingen. Organist Oevering organiseerde eerst zango efeningen. Magistraat en kerkeraad gaven oogluikend toestemming. Later werd officieel het rhythmisch zingen ingevoerd. Het schijnt, dat Leeuwarden hierin door vele kerken is nagevolgd. Van Iperen vermeldde, dat ook te Rauwerd, Imsum, Joure, Koudum, Grouw, en andere dorpen het zingen op heele en halve noten reeds geschiedde vóór de invoering der StateniDerijming. Men zong dus Datheen's psalmen rhythmisch. Na de invoering der nieuwe berijming gingen Sneek, Workum, Langweer, de dorpen in de grietenij van Baarderadeel, en andere friesche plaatsen tot dezelfde zangwijze over.

De conservator van onze Theologische Hoogeschool, de heer A. J. Roukema, heeft onlangs hierover iets gevonden in het Rijks-archief te Leeuwarden betreffende de kerk van Tjerkwerd en Dedgum (bij Bolsward). Hieronder laten we het volgen. Wat tusschen [ ] staat heeft de heer Roukema ter verklaring toe­ gevoegd.

RIJKS-ARCHIEF te Leeuwarden: Oude Burgerlijke Stand: Wonseradeel 51 = van Xjerkwerd en Dedgum: Een register, waarin: Handelingen v. d. Kerkeraad en Lidmaten 1679—1809; Gedoopten 29 Aug. 1679—12 April 1772; Getrouwden 1679-16 Juni 1771.

1776: [Besluit van de kerk van Dedgum].

„Den 8 April Is besloten, om voortaan, ter verdere verbetering van ons kerk-gezang, te zingen op halve en heele noten en om alle voorgewende onkunde zoo veel mogelijk tegemoet te komen, wlerd teffens bepaald (en zulks Is van den Predikstoel afgekondlgt) dat men zlg Zondags nademlddags van 2 tot 3 uur zoude oeffenen, en hiermede nam men een aanvang op Zondag den 14 Dito.

[In latere hand]: Naderhand na t spreken van den zegen".

[Dit vond dus plaats onder Ds Samuel Cahal, 28 April 1771 Ingetreden in de Kerk van Tjerkwerd]. [Roraeto, Naamlijst der predikanten, blz. 397 e.a. spelt Cahals; blijkbaar hebben we boven met een schrijffout van ds zelf te doen, of een aan de uitspraak geaccommodeerde schrijfwijze.

Tjerkwerd en Dedgum waren toen gecombineerd].

T.a.p.:

„1776 Den 15 September heeft de E. kerkeraad, met voorkennis en Approbatie van den Grietman Jr. Dllco Baron thoe Z[wartzenberg] + H[ohenlansberg], goetgevonden en besloten (en zulks Is van den Predikstoel afgekondlgt) dat men voortaan In d' openbare godsdienstige bijeenkomsten de Psalmen op heele en halve Noeten zoude zingen, zullende men hier mede een begin maken op Zondag den 29 Dezer".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen