Is er aan de publike universiteit ten onzent plaats voor eene Faculteit der Theologie? - pagina 41
Referaat voor de meeting, gehouden ter gelegenheid van de tiende jaarvergadering der vereeniging voor hooger onderwijs op gereformeerde grondslag
41 niet
meer gevoelen, en
zich thans nestelen in de bestaande rationa-
Academiën,
ons een bewijs, hoe het besef van het diep-
listische
is
gaand verschil tusschen het naturaUstisch en supranaturalistisch levensbeginsel steeds meer bij hen uitslijt iets wat bij hun genetischen ;
samenhang met Schleiermacher niemand verwonderen kan. En dat de Roomschen hier te lande evenzoo nog stil zitten, is alleen uit practische bezwaren te verklaren. Rome acht het beneden haar waardigheid, om, gelijk wij, zeer klein bij den weg'' te beginnen, en stelt de verwezenlijking van haar idealen uit, tot haar Minerva fix und fertig uit den kop van Jupiter kan tevoorschijn treden. Op dit standpunt nu kan ons advies niet twijfelachtig zijn. Naar onze overtuiging eischt het beginsel zelf van ons Staatsrecht, eischt //
onze vaderlandsche historie, zoowel
als
de historie der Universiteiten,
en eischt niet minder het karakter en de eere der wetenschap, dat de Staat hoe eer hoe beter met zijn stelsel van officieële Staatsorthodoxie op geheel het terrein der wetenschap breke, en op dien grond
overga
tot
faculteit
volledige
opheffing
van de dusgenaamde theologische
aan zijn publieke Universiteiten.
Doch
hierbij
l<:an
hij
niet
blijven staan. Laat de Overheid haar Staatsorthodoxie op wetenschaplos, dan zal zij onverwijld ernst moeten maken met van wij Hooger onderwijs, dat ze nu wel in haar wet van 1876 opnam, maar als een doode letter liggen liet. Hoe sterker dan het particulier Hooger onderwijs in kracht wint, hoe meer alsdan de Overheid geplaatst zal worden voor het dilemma, om óf geheel het Hooger onderwijs aan de minnaars der wetenschap zei ven over
pelijk
terrein
het beginsel
te
die
laten,
óf
wel
als
Overheid ten deze een positie in
te
nemen,
met den gebiedenden eisch van ons staatsrechtelijk beDaarbij nu zal ze allereerst hebben uit te maken of zij in onze
strookt
ginsel.
publieke
Universiteit een
of wel ze zal
omstempelen
inrichting va)i onderwija wil blijven zien, tot
een inrichting voor den
bloei
der we-
tenschappen. Kiest ze het eerste, dan zal de grens van wat aan zulk
een Universiteit
naar onderwijs,
thuis hoort, bepaald 'd.
i.
moeten worden door de vraag
door de behoefte van de maatschappij.
Plaatst
ze zich daarentegen, wat wij wenschen zouden, op het tweede standpunt, dan valt deze grens „van de maatschappelijke behoefte aan onder-
wijs weg," en zal de wetenschap zelve moeten bepalen, wat voor haar
leven en haren bloei eisch
is.
Dan
zal
de Staatswet zich dus hebben
te
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1890
Abraham Kuyper Collection | 44 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1890
Abraham Kuyper Collection | 44 Pagina's