Uit de Pers.

In de altijd lezenswaardige brieven, die Ds. Gispen via de Bazuin aan zijn J vriend te Jeruzalem" zendt, komen, naar aanleiding van de vergaderingen, die de sAlgem. Synode der Ned. Herv. Kerk" houdt, eenige opmerkingen voor, die we hier laten, volgen:

De eerste vinde hier een plaats:

Hoe gelukkig zouden we zijn als zij, die geacht worden de Gereformeerde religie te belijden, het maar hierin met elkander eens waren, dat het niét geoorloofd is, gescheiden van elkander te leven. De Gereformeerde kerk is geen kerkhof. Hare inrichting laat ruimte genoeg voor gedachtemvisseling en verschil van inzicht en opvatting van veel, wat op de practijk betrekking heeft en de grondbeginselen, of het wezen der kerk niet raakt. Doch het is nu eenmaal zoo, dat de geest der verdeeldheid een groote kracht heeft. Het is een ziekte, een oordeel, een roede Gods over ons volk, naar het mij voorkomt.

Er schijnt echter één plekje te zijn, waar alles liefde en vrede ademt, namelijk het «Synodale huis» in de Javastraat te 's-Gravenhage, alwaar thans de Synode der Ned. Herv. kerk vergaderd is.

Dr. Bronsveld zegt, in de kroniek der Stemmen van deze maand, hiervan o. a. het volgende: «Tot lof van deze hooge kerkelijke vergadering zal ik niet te veel zeggen, aangezien ik zelf tot hare leden behoor. Toch wil ik haar het getuigenis niet onthouden, dat de toon, welke er heerscht, boven allen lof is verheven. Ik heb er nooit een woord gehoord, dat om zijn scherp, bits karakter, afkeuring verdiende. En toch behoeft niemand iijn gevoelen te verzwijgen of te verbergen. IVlen mag zeggen, wat men op zijn hart heeft, mits het wordt gezegd op voegzame wijze. IVIen is bijeen, niet om te schelden, maar om zooveel mogelijk samen te werken, «'t Gebed wordt niet veihinderd.»

Gij ziet uit dit aantrekkelijk schetsje, dat Philadelphia nog niet van de aarde is verdwenen.

Haast zou men wenschen, dat die »hooge kerkvergadering" maar het geheele jaar door zitting had, in de hoop dat het »bitse" en «scherpe", het afkeurenswaardige van sommiger woord buiten de Synode, dan ook langzamerhand verdween uit de pers en uit de bestrijding van den tegenstander, en men leerde, niet alles .te verwerpen wat van den tegenstander komt, uit partijzucht.

Wat is het toch wonderlijk gesteld op deze wereld! Daar, in de Javastraat, zijn mannen vergaderd van tegenstrijdige levensbeschouwing, mannen die uit één grondgedachte en één grondbeginsel leven van geheel tegenstrijdigen en elkaar uitsluitenden aard. Wat hen saambindt en zoo vreedzaam doet arbeiden is — een reglement, een leus: de Vaderlandsche kerk! Is iets, dat we moeilijk noemen kunnen, maar in ieder geval iets, dat wijst op een groote verslapping in de belijdenis van beginselen, en in het pal staan voor waarheid en recht.

En deze mannen zijn zoo vreedzaam en broederlijk saam, of er geen wolkje aan de lucht is.

Komt ge daarentegen in de kringen van hen, die in belijdenis één zijn, welk een verdeeldheid, welk een strijd, vaak met bits en scherpe woorden gevoerd! Wie zijn zin niet krijgt, scheidt zich af, en formeert een eigen kring, een eigen kerk, een eigen schoolvereeniging, een eigen kiesvereeniging, en zóó voort. Inderdaad, we hebben reden, om voor God ons te verootmoedigen en voor de menschen ons te schamen.

Niet minder behartigenswaardig zijn de opmerkingen, door denzelfden schrijver gemaakt naar aanleiding van de wijziging gebracht in art. II van het Algem. Reglement.

De algemeene Synode van de Ned. Herv. kerk heeft nu, althans de meerderheid harer leden, besloten, het Algemeen Reglement een kleine wijziging te doen ondergaan en aldus in den aanhef te lezen: »De Nederlandsche Hervormde kerk bestaat uit al de Hervormde (of Gereformeerde) gemeenten."

Deze bijvoeging achtte men gewenscht met het oog op de inschrijvingen op het Grootboek, van diaconiën, die daar staan op naam van de Gereformeerde gemeente. Het gaat dus niet om Jozef, maar om zijn kleed. Niet om eenige neiging van terugkeer tot de belijdenis en kerkenordening, maar om waarborg voor — het geld!

In zooverre dus is de Haagsche Synode te prijzen, dat zij waakt voor het geld, want geld is, zooal niet de zenuw dan toch een zenuw ook van den kerkelijken oorlog. De geest dier Synode is, op het stuk van geld, dan ook niet beperkt binnen de muren van het huis in de Javastraat, maar doet zijn invloed gelden op plaatsen, waar men zulks allerminst zou verwachten.

Is de wijziging straks door de Regeering voor kennisgeving aangenomen, dan zijn bij de Regeering bekend:

De Nederlandsch Hervormde kerk bestaande uit al de Hervormde (of Gereformeerde) gemeenten.

De Christelijke Gereformeerde kerk.

De Christelijke Gereformeerde kerk. De Oud-Gereformeerde gemeente.

De Oud-Gereformeerde kerk.

De Christelijk Afgescheiden Gereformeerde gemeente.

En ten laatste ook nog:

De Gereformeerde kerken in Nederland.

Wellicht zijn er nog meerdere bij de Regcering bekend, waarvan ik geen kennis draag.

t dit stuk nooit vraagt: zijt gij nu wezenlijk, die gij zegt te zijn ? zijt gij nu waarlijk Gereformeerd in belijdenis en kerkregeering? maar eenvoudig voor [kennisgeving aanneemt, wat men, op dit gebied, zegt te zijn.

­ En toch is de Regecring gansch niet onpartijdig, namelijk op het stuk van geld. Want van die allen krijgen alleen de Nederlandsch Hervormde (of Gereformeerde) gemeenten het in de Grondwet gewaarborgde trattement en pensioen voor leeraren. De anderen mogen ook daarvoor zware belastingen betalen en — toezien.

Ook dit is mede een gevolg van de Conservatiefliberalistische politiek, door Roomschen en Protestanten gesteund. Het is de verborgen hartstocht voor het geld, voor positie, voor invloed en naam, die vooral in tijden van politieke opgewondenheid, zulk een groote rol speelt.

En daarom zou ik wel wenschen, dat er in «de Gereformeerde kerken in Nederland" een betere geest heerschte, een geest van vertrouwen en samenbinding. Van onze zwakheid en geringheid ons bewust, moesten we meer overtuigd zijn van de werkelijkheid, dat als viQ onszelven niet helpen, een ander het waarlijk niet doen zal. Wie vertrouwen op God heeft, vreest de menschen niet. Maar geen strijd, geen smaad, geen vijandschap die van buiten komt, is zoo gevaarlijk als onderling wantrouwen.

De schrijver vraagt ten slotte of het anders en beter worden zal, doch durft niet te profeteeren. Wij ook niet, maar met hem blijven we hopen op betere dagen, waarin de geest van vertrouwen en samenbinding weer heerschen zal.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen