GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Raadselachtig.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Raadselachtig.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Zestien November des vorigen jaars zond Ds. Hulsman, Hervormd predikant teZandvoort, zijn sensatiemakend geschrift in het licht.

Heel de kerkelijke wereld had het er toen druk over. AJle blad was er vol van En in eiken hoek vroeg men zich af: Wat zullen deze dingen zijn?

Gelijk men zich toch herinnert, hield dat geschrift, van een zich zelf ethisch noemend predikant, niets minder dan de stellige aanklacht in, dat de critisch-ethische school, die zich op den kansel nog als goed geloovig aan de gemeente voordeed, feitelijk geheel van de Schrift ciet alleen, maar ook van den Christus was afgevallen.

Eerlijk weg moesten de predikers dezer school, zoo concludeerde Ds. Hulsman, erkennen, dat ze noch omtrent Jezus' woorden, noch omtrent zijn daden, iets ook maar met zekerheid wisten, doch dat geheel de verschijning van Jezus zich voor hen in nevelen oploste, en dat hetgeen ze aan de gemeente in orthodoxen vorm voorstelden, niet anders was dan een product deels van traditie deels van phantasie, waar ieder van maken kon wat hij wilde.

Hij schroomde dan ook niet te laten drukken, dat deze ethische geleerden feitelijk modern waren, maar er zekere gemoedsmystiek op na hielden, die ze dan, óp oneerlijke wijze, voor de gemeente in geloovige taal vertolkten. Een tactiek waardoor een tegenstrijdigheid ontstond tusschen hun • .-ansel en hun studeerkamer, hun predikatie en hun dictaat, die met de eenvoudigs, e eischen van eerlijkheid en oprëchtheiil onbestaanbaar was.

Hiermede was zeker niets te veel gezegd; ook al was het niet nieuw, want van onzen kant was reeds voor bijna twintig jaren geheel hetzelfde betoogd; maar het was toch kras en opzienbarend dat Ds. Hulsman het zei.

Hij zelf ethisch prediker, geheel thuis in hun kring, nu nog Ds. Zeydners persoonlijke vriend.

Vrij algemeen dacht men dan ook, dat zoo krasse openbaring naar de ééne of andere zijde tot zekere beslissing zou leiden, en dat althans het voortbestaan van zoo leugenachtigen toestand en oneerlijke verhoudingen zou worden afgesneden.

Maar van. zie, juist daar merkte men niets

Ds. Hulsman heeft zich uitgesproken, en een enkele der aangevallenen heeft er een boos woord tegen gezegd, maar daarmee is het dan ook uit.

Verder hoort men er niets van. Men praat er zelfs niet meer over. En de gemeente leeft rustig voort, alsof er geen onweer aan de lucht ware geweest.

En hierin nu ligt het raadselachtige.

Er is een gemeente van Christus. Voor die gemeente hangt aan dien Christus het één en al. Met dien Christus staat of valt ze. Alleen in dien Christus vindt ze haar reden van bestaan.

Die Christus is haar meer dan het licht voor ons oog, dan de lucht voor onze longen, dan het brood voor onzen honger, dan het water voor onzen dorst.

En nu komt niet een »Doleerend" benijder, maar een volbloed Hervormd predikant, aan die gemeente met de stukken zelve aantoonen, hoe de meest invloedrijke predikantengroep in haar midden, die tien der katheders aan de hoogescholen bezet heeft, en alle aanstaande predikanten vormt, druk bezig is haar op onverdedigbare wijze om den tuin te leiden, en haar nog wel in ouderwetschen vorm van den Christus spreekt, maar feitelijk critisch haar Christus van haar heeft weggenomen.

En zie, de gemeente hoort dit.

Ze hoort het aan.

Ea .... weer dommelt ze voort in haar onverstoorbare rust.

Van een kerk' in Lapland werd ons in Noorwegen verteld, dat toen de eerste ongeloovige prediker, er uit Christiania heengezonden , den euvelen moed had, om het geloof aan den Christus Gods in een predikatie te ondermijnen, op eenmaal, bij het eerst komende woord, de geheele gemeente overeind vloog, tien, twaalf mannen den schuldigen prediker van den kansel sleurden, een grijsaard zijn mes trok, en den aanrander van de eere Christi op staanden voet, als een andere Pinehas, doodstak.

Nu, zulk wild fanatisme zal wel eenieder met ons afkeuren, maar in de gemeente der Lappen werkte dan toch nog zoo ernstig geloof in den Christus als hun Heere en Koning, dat ze in de heilige plaatse geen aanranding van de eere van hun Koning duldden.

Ook ten onzent was voor dertig jaren de gemeente nog wakker en warm, en toen een man als Meyboom naar Amsterdam was beroepen, kwam al wie God vreesde te Amsterdam in het geweer.

Zoo zou nog elk goed Nederlander doen, als hij door een dienaar der kroon de eere van zijn Koningin hoorde aanranden.

Zoo eischt het loyauteit en trouw.

Maar hier is een gemeente, die al zulke dingen over zich laat komen, en evenals de gerusten in Sion, zich deze dingen niet aantrekt.

Allerlei kerkeraden, Classicale, Provinciale en Synodale kerken komen bijeen.

Alle man die in zulk een bestuur zit weet er van.

En toch zijn deze dingen gebleven. onbesproken

En toch was er niemand die een hand uitstak, om voor den Koning der kerk op te komen.

Ds. Hulsman had zich moeten stilhoudenzegt.

Het is wel zooals hij het zegt, maar zulke dingen men niet.

Dit stoort de ruste maar.

En meer dan de eere van Christus is immers de bladstilte der zomerruste waard.

Broeders mag dit zoo blijven? En gij, broeder Hulsman, die dapper en flink gesproken hebt, kunt ge het uithouden, dat men op uw alarmkreet botweg zwijgt ?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 20 juni 1897

De Heraut | 4 Pagina's

Raadselachtig.

Bekijk de hele uitgave van zondag 20 juni 1897

De Heraut | 4 Pagina's