Kwijting van schuldigenplicht.

Onze opmerking over de juiste bestem ming van de gave bij het Avondmaal, gaf tot de volgende critiek aanleiding:

Mijnheer de Redacteur!

Vergun mij, naar aanleiding van „de offergave bij het avondmaal, " voorkomende in No. 1283, een enkel woord te zeggen.

Het was geheel naar' mijn hart, dat aan het slot dier beschouwing geen bindende conclusie aan de hand werd gedaan, maar ook deze zaak geheel aan de prudentie van den kerkeraad verbleef.

Toch was er iets in die beschouwing, waarmee ik mij, vooralsnog, niet geheel kan vereenigen. Het was deze gedachte: De gave heeft dan eigenlijk karakter, wanneer zij bestemd wordt voor de armen.

Nu is opgemeikt, dat kerkenordening en usantie ons in deze materie geen wenken geven. De zaak moet dus geheel getoetst aan de l)eginsele? t. En uit dit oogpunt beschouwd, kom mij het advies minder juist voor. Volgens de beginselen toch wordt er bij het Avondmaal volstrekt geen bijzondere gave geëischt. De tafel des Heeren immers is met iets buitengewoons. De avondmaalstafel is een deel van de volle bediening der genade Gods. Zij maakt mede een deel uit van de gewone heiliging van den dag des Heeren. We komen tot de gemeente Gods om Gods Woord te hoeren prediken, de sacramenten te gebruiken en den armen Christelijke handreiking te doen; terwijl we boven dien gehouden zijn om den kerkedienst, het predikambt en de scholen te onderhouden. In Zondag 38 worden de deelen van de heiliging van 'sHeei-en dag genoemd. Deze deelen staan als zoodanig geheel gecoördineerd. En nu komt het mij niet geheel in de orde voor, om alleen bij het Avondmaal nog een bijzondere gave weg te leggen.

Loopt deze gedachtengang juist, dan is ook de vraag beantwoord over de bestemming der gave. Hier moet gehandeld worden naar huishoudelijke bepaling. Wil men een bijzondere gelegenheid van offeren openstellen, men late zich leiden door de suprema lex: Het profijt der kerk. En wanneer de armen goed worden verzorgd, maar de kerkedienst heeft te tobben, dan dunkt het ons volstrekt geen bezwaar te zijn en ook niet tegen den geest van het avondmaalsformulier, om den beweldadigden avondmaalganger gelegenheid te geven tot offeren voor den eeredienst.

Bovendien, een gave voor de kerk is even goed een offer van dankbaarheid als een gave voor de armen; terwijl ook omgekeerd de verzorging der armen niet minder kwijting is van schuldigen plicht, dan de onderhouding van den dienst der eere.

Het komt mij voor, dat hier geen algemeene regel kan gelden en dat ieder geval op zichzelf moet worden beoordeeld. In middelmatige dingen hebben onze vaderen aldus geadviseerd.

Met dank voor de plaatsing,

Uw Br. in Chr. S. DATEMA, V. d. m.

Rotterdam (Oud Delfshaveti). 25 Sept. '01.

Het is goed, dat ook over deze zaak van verschillende zijden licht verspreid wordt. De opmerking van Ds. Datema, dat het profijt der kerk de hoogste wet is, beamen we.

Ook ons stukske bedoelde allerminst met een reglementaire preciesheid voor te schrijven, hoe het in ieder geval gaan moest.

Er kunnen gevallen voorkomen, zooals Dr. Datema er èèn aangeeft, dat de afwijking van den regel geoorloofd is.

Dat wij hier niet uitdrukkelijk op wezen, was, omdat ons de kerken niet bekend zijn, waar de diaconie het overtollige geld bij de Rij ksspaarbank op rente zet en de Kerk wegteert van armoede.

Maar indien er zulke kerken bestaan, dan zou het zeker dwaas zijn, voor zulk een rijke diakonie nog een extra gave te vragen.

Slechts één opmerking zij ons geoorloofd.

Ds. Datema acht, dat er geen onderscheid is tusschen de gave voor de Kerk en de gave voor de armen. Beiden zijn „kwijting van schuldigen plicht!"

Hiertegen moeten wij met ernst opkomen.

Wanneer men zegt, dat een goed huisvader verplicht is op tijd] zijn rekeningen te betalen, dan bedoelt men heel wat anders dan wanneer men zegt. dat Gods kind verplicht is den armen wel te doen.

Wat men voor de armen afzondert, is een liefdegave. Een bepaald gebod, hoeveel men geven moet, is er niet. Uit vrijwilligen drang moet de hand in den buidel gestoken. en de rechterhand mag daarbij niet eens weten, wat de linkerhand doet.

Maar zoo is het bij de gave voor de Kerk niet. As lid der Kerk heeft men mede beroepen, mede het kerkgebouw gesticht, mede de geldleeningen aangegaan. Wanneer men dus zijn aandeel in de kosten van het kerkelijk leven betaalt, dan is dat geen liefdegave, geen offer van dankbaarheid, maar eenvoudig kwijting van een door ons zelf aangegane verplichting. En weldegelijk heeft elk lid zich hierbij af te vragen, of door hem in verhouding met zijn vermogen en de uitgaven der Kerk, wel het schuldige deel gegeven wordt.

Terwijl de diakonie dan ook nooit meer kan uitgeven dan er in haar kas vloeit en naar de inkomende gaven de uitkeering aan de armen te regelen heeft, moet de Kerkeraad juist omgekeerd jaarlijks voor de kerkelijke uitgaven een vast budget opmaken, staat het tractement der kerkedienaren, de aflossing en uitbetaling van rente en hypotheek van te voren vast en weet ieder lid der gemeente dus, hoeveel er zijn moet.

Natuurlijk weet Ds. Datema dit alles evengoed als wij, maar dan had hij ook in zijn schrijven dit principieel verschil tusschen beide soorten van verplichtingen niet uit het oog moeten verliezen.

1) Een geval, dat niet gesteld kan worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen