De Christelijke Staat.

Reeds te lang bleven we in gebreke om de aandacht onzer lezers te vestigen op de studie, die Prof. Fabius bij de drukkerij Libertas te Rotterdam het licht deed zien onder den titel: De Christelijke Staat.

Haar ontstaan dankt deze studie aan de rede, die Prof. Fabius j.l. zomer te Groningen hield in de openbare samenkomst van de Vereeniging van Hooger Onderwijs op Gereformeerden-grondslag. Maar dat deze rede, toen in verkorten, vorm gehouden, heel wat is uitgedijd, blijkt wel daaruit, dat deze studie, met een 300 noten verrijkt een omvang kreeg van bijna 250 bladzijden. En wie deze dege studie leest, zal P'ruf. Fabius dankbaar zijn, dat hij het toen gesproken woord in druk vastlegde en nog nader adstrueerde door een schat van citaten, zooals alleen deze rijkbelezen hooglêeraar het doen kon.

Na een kort inleidend woord, waarin et begrip Christelijke Staat nader beaald wordt, handhaaft Prof. Fabius eerst et bestaansrecht van dezen Christelijken taat tegen de bedenkingen, die niet lleen door ongeloovige, maar ook door eloovige schrijvers, zooals met name Vinet, iertegen zijn ingebracht. Vooral bestrijing van Vinet was brood noodig, omdat e ze veelszins uitnemende theoloog, die oor zijn geschriften in ons land zelfs op hristelijke juristen grooten invloed heeft uitgeoefend, toch door zijn te ver gedreven ndividualisme de grondslagen van den Chriselijken Staat heeft aangetast en daarom oor Groen van Prinsterer terecht bestreden is geworden. In het tweede deel van zijn studie weert Prof. P"abius dan de verkeerde opvattingen af, die in den loop der tij 'en omtrent hét christelijk karakter van den Staat zijn gevormd geworden, zooals mc't name dat dit christelijk karakter zou bcteekenen de invoering van een theocratie; zou verbonden zijn aan een bepaalden, den monarchalen regeeringsvorm; bestaan zou in enkele uiterlijke formules of zou opgaan in een bevorderen door den Staat van de Christelijke religie of een rekening houden bij de wetgeving met de Christelijke gczindheicl van het volk. Na dit apologetische en critische deel volgt dan als eigenlijke doel van deze studie een breed betoog, waarin nu positief wordt uiteengezet, waarin volgens den schrijver dan wel het christelijk karakter van den Staat te zoeken is, n.l. dat de instelling .van den Staat en zijn opbouw rust op Christelijke beginselen. Met name wor(it dan aangetoond, hoe de Christelijke Staat onvereenigbaar is met de idee van den absoluten Staat; hoe het Christendom den waren grondslag biedt èn voor de vrijheden des volks èn voor het gezag der Overheid; welken invloed dit beginsel heeft op het strafrecht, het huwelijksrecht, de opvoeding, de verhouding van Staat en Kerk, de organisatie der maatschappij, het volkerenrecht enz., terwijl ten slotte nog het belangrijke vraagstuk besproken wordt, of de Christelijke Staat aan alle burgers, onverschillig welke hun religieuze overtuiging is, gelijke rechten gunnen zal. Aan het slot van dit betoog wordt dan uiteengezet, 'hoe deze Christelijke Staatsidee zich wel onderscheiden ontwikkeld heeft bij Roomschen en Protestanten, en onder de Protestanten bij Lutherschen en' Calvinisten, maar hoe' dit verschil toch niet wegneemt, dat »de overeenstemming tusschen alle Christenen ten aanzien van wat — met name in het heden — op den voorgrond komt, veel grooter is«, zoodat wel degelijk op deze beginselen de Christelijke Staat kan worden pgebouwd. Na zoo het wezen van den hristelijken Staat te hebben geteekend, oet Prof. Fabius dan in het laatste deel an deze studiën inzien, hoe deze Chriselijke Staat lijnrecht staat tegenover den eutraal-modernen staat, die als hoogste aarheid de-verwerping van God als oorfirong des gezags leert eh daarom in zijn ezen niet neutraal maar anti-christelijk is.; k Dit korte overzicht van den rijken in-j E w l l w h i d w s l ÜHS houd dezer studie moge dienen om haar lezing en bestudeering bij onze lezers aan te bevelen. Al mag men hier en daar bedenkingen hebben tegen enkele gevolgtrekkingen door Prof. Fabius gemaakt, toch zal men hem dankbaar wezen voor dit uitnemend apologetisch betoog om het goed recht van den Christelijken Staat te verdedigen; van hetgeen hij bijdroeg om tot nadere bepaling te komen, van wat we onder den Christelijken staat hebben te verstaan; en voor de bezielende wijze, waarop hij het ideaal van dezen Christelijken staat ons geteekend heeft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen