'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 99

groei en oorlog. de jaren 1933-1945

98

ronen worden vervolgens op een lithiumtrefplaat geschoten, waarbij neutronen ontstaan, in hoofdzaak volgens de reactie: 2H + 7Li  1n + 2 4He. Om de gevormde neutronen te vertragen (ter bescherming van de omgeving) is het buisgedeelte waarin het lithium zit, omringd door blokken paraffine. De neutronen verliezen daarin hun snelheid ten gevolge van botsingen met de even zware waterstofkernen.81 In de oorlogsjaren 1940-1943 zou het onderzoek sterk worden bemoeilijkt en uiteindelijk worden stopgezet. De neutronengenerator werd in beslag genomen.82 Dit is de reden dat het onderzoek met de neutronengenerator nauwelijks van de grond is gekomen. Ik heb slechts één publicatie kunnen terugvinden, gebaseerd op onderzoek met de neutronengenerator. Dit onderzoek ging over de resonantievangst van neutronen in aluminium. Hierin werd het optreden van een resonantiepiek, die nog niet was waargenomen met neutronen afkomstig van de radium-berylliumbron, wel met behulp van de neutronengenerator vastgesteld. 83 Vóór de sluiting van het laboratorium in 1943 promoveerden er vier personen bij Sizoo. Behalve de hierboven al genoemde Koene, Barendregt en Wytzes, die promoveerden op experimenteel werk, behaalde in 1942 ook Pier Groen de doctorsgraad. Zijn theoretische proefschrift, getiteld Orde en wanorde in de eenvoudigste roosters, werd op advies van Sizoo geschreven onder begeleiding van H. A. Kramers. In het voorwoord van zijn proefschrift bedankt Groen zijn promotor Sizoo met de woorden: ‘Hiervoor, dat U, als experimenteel natuurkundige, mij de weg naar de theoretische zijde der physica hebt gewezen, zal ik U steeds zéér dankbaar zijn; doch niet minder daarvoor, dat deze weg door Uw laboratorium liep!’84 C. C. Jonker, die na de oorlog de tweede natuurkundehoogleraar aan de vu zou worden, omschreef Sizoo’s leiding als volgt: ‘Zonder twijfel is het een van de schoonste eigenschappen van Sizoo, dat hij als ervaren leider en mensenkenner, bij het researchwerk ieder een grote zelfstandigheid geeft en de onvermijdelijke overschrijdingen daarvan in goede verstandhouding weet op te vangen.’85 Ook zijn promovendi dankten Sizoo voor de grote vrijheid die hij hen in het onderzoek liet, zijn opbouwende kritiek, maar ook de persoonlijke belangstelling die zich tot buiten het laboratorium uitstrekte. Samenvattend kan gezegd worden dat er aan de vu in deze eerste

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen