'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 29

de vu en de natuurwetenschappen in de jaren 1880-1927 stelt het geloof aan het leven en onderstelt bovenal geloof in de beginselen waarvan men uitgaat.14

28

Omdat er verschillende beginselen kunnen worden gekozen, ontstaan er verschillende scholen of richtingen in de wetenschappen. Er was echter één tegenstelling, principiëler dan die tussen verschillende wetenschappelijke scholen, die door Kuyper werd aangeduid met de term ‘religieuze antithese’. Deze antithese werkte door op alle gebieden van het leven. Ook in de wetenschap was volgens Kuyper ten diepste een religieuze strijd gaande, tussen wat hij in dat verband noemde de ‘normalisten’ en de ‘abnormalisten’. ‘Normalisten’ beschouwen de kosmos als normaal, bouwen hun wereldbeschouwing louter op uit natuurlijke gegevens en wetmatigheden, reduceren alles tot eenzelfde grondverklaring, en verklaren alles vanuit ‘de logische consequentiën van oorzaak en gevolg’. Hiertegenover plaatste Kuyper de ‘abnormalisten’, zij die de kosmos zien als schepping en de mens als beelddrager van God. Zij erkennen het bederf door de zonde, maar ook het herstel door het wonder van Gods bemoeienis met deze wereld.15 Kuyper onderstreepte het belang van een eigen, vrije universiteit in deze worsteling der geesten: ‘Er moet systeem in elke wetenschap, samenhang in elk onderwijs, eenheid in elke opleiding wezen. Vrij is alleen wat streng aan zijn eigen beginsel gebonden, alle onnatuurlijke banden kan afwerpen.’16 De wetenschap die gebonden was aan deze beginselen, en die aan de Vrije Universiteit beoefend werd, was ‘een anders aangelegde, en daarom anders concludeerende, wetenschap, naast de naturalistische, zij het ook een formeel aan haar verwante [...] die als Christelijke wetenschap tegenover haar komt te staan’.17 Herman Bavinck, die Kuyper aan de vu was opgevolgd als dogmaticus, schreef in 1904 de brochure Christelijke wetenschap, waarin hij rekenschap gaf van wat onder ‘de beoefening der wetenschap in Christelijken geest’ moest worden verstaan. Allereerst wees hij op het hoge doel van wetenschap: ‘alle wetenschap is vertolking der gedachten die door God in zijn werken neergelegd zijn’ en ‘echte wetenschap leidt naar Hem heen’.18 Ook Bavinck betoogde dat iedereen uitgaat van beginselen en dat neutraliteit in de wetenschap niet bestaat. De wetenschap moet het altijd om de waarheid te doen zijn en wie zich voor zijn wetenschap op de grondslag van het Evangelie plaatst ‘komt daarmede niet met de wetenschap, doch slechts met enkele of vele van hare

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen