De beteekenis van het leerstuk der oorspronkelijke gerechtigheid voor de godgeleerde zedekunde - pagina 19

21 voor

ons

onderwerp

v a n uiterst g e w i c h t .

B e l l a r m i n u s redeneert

daar ter plaatse a l d u s : •*) D e m e n s c h bestaat v a n nature uit vleesch en geest en hij dus

een

natuur,

gemeen heeft

is.

tot

het

wil

tot

een

strijd

te

die

deels

Vandaar

met de

dat

hij

dieren deels met de

door

l i c h a m e l i j k en

heeft

engelen

z i n en begeerte een n e i g i n g

zinnelijk g o e d en d o o r verstand

het geestelijk en verstandelijk g o e d .

en

H i e r u i t n u ontstaat

en uit d i e n strijd de zeer g r o o t e m o e i e l i j k h e i d o m w e l

handelen. A l s g e n e e s m i d d e l v o o r deze k r a n k h e i d en z w a k h e i d ( m o r b u s

l a n g o r ) der m e n s c h e l i j k e

natuur,

et

w e l k e uit den toestand der materie

ontstond, v o e g d e

de g o d d e l i j k e v o o r z i e n i g h e i d den m e n s c h t o e

zekere

uitnemende

gave,

welke

als een

t.

w,

de o o r s p r o n k e l i j k e g e r e c h t i g h e i d

g o u d e n t o o m (fraenum a u r e u m ) het lager aan

het

h o o g e r en het h o o g e r d e e l aan G o d g e m a k k e l i j k o n d e r w o r p e n h i e l d . Deze

oorspronkelijke

additum val

de

niet

essentieel

mensch

dezen

natuur o n g e d e e r d .

gerechtigheid maar

was dus een d o n u n

accidenteel.

gouden

toom

D e toestand

En

toen

afwierp,

nu

superin

den

bleef dan o o k de

van den m e n s c h na den v a l ver-

schilt dan o o k niet meer v a n A d a m s toestand

in p u r i s n a t u r a l i b u s ,

dan een die g e p l u n d e r d , v a n een die naakt i s . E n n a d r u k k e l i j k v e r z e k e r t B e l l a r m i n u s , dat de c o r r u p t i e der natuur niet v o o r t k o m t uit g e m i s v a n eenig n a t u u r l i j k g o e d , n o c h uit het opk o m e n van eenige k w a d e h o e d a n i g h e i d , m a a r alleen uit het verlies, wegens A d a m s zonde, v a n het b o v e n n a t u u r l i j k De

concupiscentie

als v o o r t k o m e n d e

dan o o k , v o l g e n s B e l l a r m i n u s , den m e n s c h Vlak

tegenover

belijdenis

der

goed.

e x c o n d i t i o n e materiae is natuurlijk.

dit r o o m s c h belijden v a n ons leerstuk staat de

Luthersche

Kerk.

M e n v i n d t deze w e l niet i n de

A u g u s t a n a m a a r dan t o c h i n de d o o r M e l a n c h t o n opgestelde logie;

88

) i n de F o r m u l a Concordiae 35

Confessie,

)

die

8 4

Apo-

; ) en eindelijk i n de S a x i s c h e

d o o r M e l a n c h t o n i n 1551,

v o o r het

Trentsche

C o n c i l i e , o p b e v e l v a n K e u r v o r s t M a u r i t s , w e r d opgesteld.

Wan-

neer

blijkt,

dat

men de

deze

roomsche

symbolen

met

elkander

v o o r s t e l l i n g der

v e r w o r p e n is.

R e e d s L u t h e r had i n zijn v e r k l a r i n g o p Genesis 3

iustitiam

non

separatum

fuisse a

aan

quoddam

natura

hominis,

de

menschelijke

donum

als

gezegd:

accidenteel

iustitia o r i g i n a l i s als

superadditum,

accederet,

dus

v e r g e l i j k t , dan

donum, sed

quod

fuisse

natuur,

ab

extra

vere

natu-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen