Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 29

30

der

verbaasde

menschheid in het beeld van den stervenden

Sokrates voor oogen te stellen het probleem v a n het leven, i n al zijn benauwende zwaarte, maar die ook in dienzelfden Phaedo de hoogste gevonden

solutie geeft, die buiten de Verlossersidee o m k o n w o r d e n ; los te laten a l het aardsche als onredbaar

verloren, en de ziel op te voeren het onzienlijke en onstoffelijke. Deze

1 3 1

tot de eeuwige sferen van

)

strooming komt w e l i n P l a t o het duidelijkst aan het

licht, maar

toch beheerscht

zij ook het gansche denken vóór

hem. D e n een vervult zij meer,

den ander

m i n d e r ; den een

alleen naar den vorm, den ander ook naar den i n h o u d ; de een weet zich er klaarder en bewuster rekenschap van te geven, en i n meer wetenschappelijken v o r m : zulk een noemt men dan wijsgeer; de ander drukt zich uit naar 's dichters aard en wijs; j a een derde stelt zich antithetisch tegen haar over. 132) Maar, hetzij thetisch, hetzij antithetisch, hetzij meer, hetzij minder, er door beheerscht mentarische verstaat

worden ze allen, veel meer dan uit de frag-

overblijfselen

blijkt; en wien dat bevreemdt, die

niet het kenmerkende

beteekenis

v a n deze strooming, die v a n

en gewicht moest zijn, omdat ze v o o r k o m t uit het

leven, zoekt naar het leven, en daardoor wortelt in het l e v e n ; omdat de menschheid, wier ziele lijdt wijl ze het waarom niet kan vinden in den treurgang der dingen, geen ruste kan vinden, voor ze rust in G o d . Vraagt ginselen

G e me dan ten slotte, hoe naar den eisch onzer bede philologie ten opzichte van deze dingen heeft te

staan, dan is mijn antwoord d i t : Ik heb U in deze oogenblikken gewezen op eene mystischreligieuze richting, die de G r i e k s c h e o n t w i k k e l i n g in de zesde en vijfde, ten deele o o k n o g i n de vierde

eeuw

beheerscht;

ik heb U trachten aan te toonen, hoe deze richting, antithetisch staande tegenover het G r i e k s c h e volk in zijn sociaal en politiek leven, desniettemin eene zijde van den G r i e k s c h e n geest vertegenwoordigt, die zeker niet de minst belangrijke i s ; hoe deze strooming niet alleen aan de philosophie in 't algemeen cachet

heeft

gegeven, maar ook op de andere

lyriek

en drama, een overwegenden

slotte,

hoe dit mystisch-religieuze

haar

literatuur, op

invloed heeft g e h a d ; ten

element

door

de kritisch-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen