Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 19

20

w e l mogelijk! V a n hun dogma toch der metempsychose

moet

ZELLER zelf bekennen: „Keine andere von den pythagoreischen L e h r e n ist bekannter, und keine lässt sich mit grösserer Sicherheit auf den Stifter der Schule zurückführen, als die L e h r e von der Seelenwanderung

und dem Fortleben der Seele nach dem

T o d e . " ) D e z e leer staat dus inderdaad ZELLER'S opvatting der 65

vóór-Sokratische philosophie in den w e g . Maar geen n o o d ! L i e ver dan zelf zijne theorie op te geven, schuilt hij de schuld op de inconsequentie der P y t h a g o r e ë r s : „Unser D o g m a erscheint mithin überhaupt nicht als ein Bestandtheil der p3'thagoreïschen P h i l o s o p h i e , sondern als eine T r a d i t i o n der pythagoreischen M y s t e r i e n , die wahrscheinlich aus älteren, orphischen Ueberlieferungen entsprungen, mit dem philosophischen Princip der P y t h a goreer in keinem wissenschaftlichen

Zusammenhang

steht"; ) 6 6

m. a. w . die goede P y t h a g o r e ë r s waren zoo schrander, dat ze als aanhangers

der Mysteriën leerden — en leerden niet maar

omdat het zoo overgeleverd wat

ze

als

was,

maar met hart en ziel,

philosophen verwerpen

moesten

en

verwierpen!

A r m e Pythagoreërs! M a a r in ernst: wanneer ZELLER, de anti-dogmaticus, zich niet door zijn d o g m a had laten beheerschen, hadde dan niet veeleer de omstandigheid, dat dit leerstuk niet slechts bij hen gevonden wordt, maar zulk

in geheel de philosophie vóór ARISTOTELES

eene belangrijke plaats inneemt, hem tot eene andere op-

vatting dier philosophie moeten

brengen?

E i l i e v e ! W a a r a a n ontleent ZELLER toch het recht, in deze n o g in haar wordingstijd verkeerende philosophie, telkens en telkens weer den mensch en den denker te scheiden? A a n de inconsequentie,

die ook hier schijnt te zijn? Maar allereerst is het

toch de vraag,

of deze inconsequentie wel waarlijk aanwezig

is, of ze niet, indien al v o o r ons, dan toch v o o r ons alléén bestaat, tengevolge

van de gebrekkige

overlevering. D o c h ook

indien dit niet zoo is, ook indien er inderdaad inconsequentie bestaat, dan m a g toch g e v r a a g d :

is een inconsequent philosoof

geen philosoof meer? O f geldt ook hier niet eerder wat BLASS van

Plato z e g t : „ W e n n Piaton als P h i l o s o p h inkonsequent ist,

so steht er damit unter den Philosophen nicht allein, und mehr als das, es beweist dies, dass er kein enger, die Rätsel der W e l t und des Lebens bloss einseitig auffassender

Geist w a r " ? ) 6 7

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen