Omvang en invloed der Zuid-Nederlandsche immigratie van het laatste kwart der 16e eeuw - pagina 9

OMVANG

EN INVLOED DER ZUID-NED.

IMMIGRATIE.

7

is ten koste gelegd: naar het mij voorkomt had die het, om tot haar doel te geraken, liever toch nog van een anderen kant moeten aanvatten, dan zij tot nu toe gedaan heeft. N.l. niet van den biografischen en locaal-historischen, maar van den samenvattenden, die tracht een indruk der beweging als geheel te krijgen. Schrijvers, die er slechts zijdelings mee in aanraking kwamen, of die een uitsluitend biografische of locaal-historische bedoeling hadden, treft deze opmerking natuurlijk niet. Maar wel geldt ze, waar — zooals dan met name in die twee vermelde monografiën het geval is — de immigratie qua talis onder den microscoop wordt genomen. Laat het nog zoo interessant zijn te bemerken dat staatslieden als Francois van Aerssen en Adolf van Meetkercke; een officier als Charles de Heraugières, de onverschrokken overrompelaar van Breda; dat theologen als Petrus Plancius, Jacobus Kimedoncius, Anton Thysius en Walaeus, Faukelius en Fransiscus Gomarus; dichters als Daniël Heinsius, Joost van den Vondel en Jeremias de Decker; beroemde boekdrukkers als Elsevier en de van Waesberghe's; een vernuft als Simon Stevin; historici als Willem Baudart en Emanuël van Meteren; schilders als Frans Hals, Ferdinand Bol, Karei van Mander en Gillis de Hondecoeter; groot-kooplieden als Isaac Ie Maire, Balthasar de Moucheron en Willem Usselincx, de stichter der West-Indische compagnie; en bouwmeesters en beeldhouwers als Hendrik de Keyser, Philips Vinckeboons, Quellinus en Rombout Verhulst, laat het — zeg ik — voor wiens aandacht er nooit op viel kortweg een relevatie wezen, dat de grootste namen van dien tijd voor 't meerendeel door zuid-nederlandsche uitgewekenen zijn gedragen, toch ontbreekt er uiteraard nog altoos iets aan onze kennis in deze, zoolang wij er ons geen denkbeeld van hebben kunnen vormen in hoeverre en in welke opzichten nu de emigratie van al die mannen, en van de met hen meegekomen naamlooze massa, 't ,,Jan-Kemanes volk", niet minder, hier gewerkt heeft als een ferment, dat het leven in de noordelijke gewesten een ander karakter heeft gegeven, dan het vóór dien gedragen heeft. En dus: een onderzoek als het

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen