1914-1915 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 79

71 hier op een terrein, dat nog grootendeels als terra incognita moet beschouwd worden en waarvoor ook voor het normale zieleleven tot dusverre nog te weinig bekend is. Juist door den grooten invloed, die door de theorie van FREUD aan het affect toegeschreven wordt bij het ontstaan van zenuwziekten, is hij er toegekomen om hieraan eveneens voor het droomleven een alles beheerschende rol toe te schrijven. Een groot voordeel van de methode van FREUD is, dat zij in het bijzonder kan leiden tot zelfkennis, omdat men'alle invallende gedachten maar rustig laat opkomen. Niet ten onrechte wees JELGERSMA er dan ook op, dat men door de studie van zijn droom tot een onbarmhartige zelf-ontleding komt. Onder den invloed van de evolutie-leer was men langzamerhand zoo vertrouwd geraakt met de gedachte, dat de mensch al aardig op den weg was naar de volmaaktheid. Van een verdorven aard des menschen wilde men niets weten en LOMBROSO'S misdadiger was eigenlijk niet meer dan de uiting van atavisme. De moderne strafrechtstheorieën zochten de oorzaak van de misdaad slechts voor een klein deel in den mensch, maar voor een groot deel in de uitwendige omstandigheden en de ongunstige verhoudingen. En nu blijkt, dat de verdorven aard van den mensch nog lang niet als een verdichte fabel moet beschouwd worden en dat wij in het diepste van ons hart nog altijd ganschelijk onbekwaam zijn tot eenig goed en geneigd tot alle kwaad. Het getuigt echter niet van veel kennis van de leer van CALVIJN, wanneer JELGERSMA alleen spreekt van de namelooze slechtheid, de absolute verdorvenheid en tengevolge daarvan van de eeuwige verdoemdheid van het menschelijk geslacht, Hij meent, dat dezelfde aangeboren verdorvenheid, die CALVIJN bij bijna alle menschen aannam, de oorzaak was, dat ieder de eeuwige pijniging op den rug van zijn buurman schreef. Om zaliglijk te leven en te sterven moet men niet alleen kennis hebben van ellende maar ook van verlossing en dankbaarheid. Indien men de zoogenaamde „theorie van CALVIJN" niet meer dan eene afschrikwekkende levensopvatting weet te noemen, omdat men allen nadruk legt op de leer der ellende, dan volgt daaruit, dat men met het echte Calvinisme slechts zeer eenzijdig heeft kennis gemaakt. Dit blijkt zeker voldoende uit de leer van FREUD, dat ook buiten ons bewustzijn onze stemmingen en wenschen, ja de ge-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen