1920 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 29

21 jaren later, in 1911, heeft hij echter in een redevoering') betoogd, dat we ons moeten voorstellen, dat het Melkwegstelsel bestaat uit twee sterrenwolken van verschillenden oorsprong, die elkaar doorkruisen en dooreengemengd zijn. SCWARZSCHILD en zijn volgelingen meenen echter, dat de gevonden regelmaat in de bewegingen te verklaren is uit een rotatie van het geheele stelsel om een as loodrecht 'op den Melkweg, waarbij zich ongeveer evenveel sterren bewegen in den zin van de wijzers van het uurwerk als in de tegenovergestelde richting. Het is gemakkelijk in te zien, dat, wanneer deze onderstelling juist is, de heerbaan van richting moet veranderen, wanneer we ons onderzoek uitbreiden tot sterren, die verder van het zonnestelsel verwijderd zijn. In de toekomst zal het wellicht mogelijk zijn op deze wijze te beslissen tusschen monisme en dualisme. CHARLIER is een vurig aanhanger van de eerste theorie. -) Hij vergelijkt de sterren met de moleculen van een gas en poogt de bezwaren, die door JEANS, EDDINGTON en POINCARÉ tegen deze analogie worden ingebracht, te weerleggen. CHARLIER past nu de resultaten van de kinetische gastheorie toe op het sterrenheelal. Men dient echter wel in het oog te houden, dat men naast een geringe overeenkomst ook groote verschillen opmerkt, wanneer men het sterrenstelsel met een gas vergelijkt. De relaxatietijd, die bij een gas 10'" secunden bedraagt, wordt door JEANS voor de sterren op lO'* jaar geschat. Daarom schijnt het gevaarlijk, en bovendien is het onlogisch, aan deze vermeende analogie argumenten te ontleenen voor de monistische theorie. TURNER •^) heeft een interessante verklaring gegeven van de stroombeweging der sterren. Hij meent, dat de sterren in omloopstijden van millioenen jaren langgerekte banen beschrijven om een gravitatiecentrum. De zon is tamelijk ver van dit middelpunt verwijderd en de lijn, die onze zon met het gravitatiecentrum verbindt, is een richting van voorkeur voor de sterrenbeweging. De sterren van den eenen stroom verwijderen zich van het centrum en die van den anderen stroom bewegen zich in de richting van dat middelpunt. Een andere verklaring is door SHAPLEY *) verdedigd. Hij meent. ') ') ^) ')

HandeL Xlllde Ned. Natuurk. Congres. Scienfia, Vol. XXII, Aoiit 1917. Monthly Notices R. A. S , Vol. 72, pp. 387, 474. Contrib. Mt Wilson Solar Observ. No. 157.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen