1935 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 19

13 kans heeft die hypothese op 't gebied van 't geheugen. Is ze daar te verwerpen, dan is het onwaarschijnlijk, dat zij geldt op 't gebied van voelen en willen. Men is er nu niet in geslaagd, het geheugen physiologisch te verklaren. Te veel moeilijkheden heeft men, wanneer men herkennen en herinneren als een ,,uitgeslepen" zijn van associatie-banen wil uitleggen. Een waarneming is samengesteld uit allerlei elementaire gewaarwordingen. In de herinnering zou de voorstelling daaraan bewaard moeten blyven in een uitgebreide baanfiguur, waarbij b.v. tast- en gezichtsgewaarwordingen, die zoo uiteenliggend geprojecteerd worden in de hersenen, samen verbonden zijn en op een geïsoleerde wijze verbonden blijven. Dit nu is niet goed in te denken. Evenmin is duidelijk hoe de nieuwe baanfiguren ten opzichte van de vroegere moeten liggen. W e stapelen telkens herinneringen op, tengevolge van telkens nieuwe prikkeling van dezelfde zintuigvlakten en dezelfde schorsvlakten. Liggen de baanfiguren over elkaar als photographische platen? (chronogene localisatie van Semon). Maar hoe komt het dan dat de ecphorie der oude herinneringen niet telkens alle nieuwe weer te voorschijn jaagt? W e staan voor vragen, die op de tekorten der physiologische geheugen-hypothese wijzen en die de moeilijkheden voor een mechanische oordeelshypothese nog vergrooten. Gevoel en wil zijn onmogelijk op deze wijze te verklaren; men zou de phenomenen, die hiertoe behooren, al moeten berooven van hun kern en wezen. Toch is op deze atomistische en pluralistische psychologie de psychiatrie van Wernicke gebouwd, ten deele ook de neurosenleer van Freud, die de kern van de psychiatrie als natuurwetenschap vormen. Hersen- en zielsziekte. Kunnen de geestcs-ziekten restloos bebegrepen worden uit de processen in de hersenen? Volgens de leer van Wernicke, die gebaseerd is op de associatie-psychologie, is dit het geval. De grond-stoornis zou de verhindering der goede associatie zijn. De associaties zijn doorsneden en tengevolge van deze z.g. sejunctie zijn er prikkelingen, die met de rest van het bewustzijn niet in verbinding kunnen treden en een geïsoleerd bestaan voeren (hallucinaties, waan-ideeën). Wernicke grondt zijn schema van indeeling op de z.g. psychische reflex-boog, die geheel parallel aan de lichamelijke reflexbanen gedacht wordt en vanuit dit gezichtspunt worden alle verschijnselen benoemd en verklaard, maar tevens ook de ziekten van de ziel beschreven. Ons interesseert hier de opvatting over de verhouding van ziel en lichaam, die duidelijk de eerste aan de laatste onderworpen ziet. De psychiatrie van een Jaspers gaat daar ver boven uit, in de nauwkeurige, natuurgetrouwe beschrijvingen der verschijnse-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen