1938 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 59

51 M e t deze eigenschap der zelfbeweging h a n g e n tezamen de krachten van voeding groei en voortplanting Z e beheerschen de physico-chemische krachten van het levende lichaam en verheffen de laatstgenoemde m een hoogere, een vegetatieve orde W o r d e n chemische stoffen bi) voeding en groei — deze beginnen al m de bevruchte eicel — m een organisme opgenomen, d a n grijpt er met hen een substantieele verandering plaats D a n verhezen ze hun concrete eigenschappen W a n t ze hebben met hun zelfstandigheid hun physisch-chemische actitiveit verloren Z e werken nu mee aan het ontstaan van een nieuwe substantie, een levende substantie met éen (vitale) activiteit, een vitale structuur en met vitale eigenschappen W a n t ze hebben ^— voorbijgaand — de hoogere levenskracht m zich opgenomen Steeds moet er echter een actueel vitaal complex met de voedingsfunctie zijn, dat het potentieelAevend materiaal assimileert Dit kan nooit uit zichzelf m de levende substantie overgaan door een soort van oerteelt W i j raken hier aan de vraag naar de verhouding van leven en materie D e thomistische natuurphilosophie ziet ook een organisme als een tweeheid van vorm en stof ,,Het leven vertoont zich als een hoogere idee, uitgedrukt m de stof" -") Deze idee houdt m, een veelheid van werkingen m een veelheid van organen of lichaamsdeelen, en deze werkingen hangen tezamen m één harmonisch functioneerend en d a a r d o o r zich h a n d h a v e n d geheel Heel de levende natuur is d a n ook krachtens dezen algemeenen wezensvorm een eenheid Nooit zouden wij in andere menschen, m planten of dieren het leven ,,terugvinden", w a n n e e r deze niet elk m verschillenden graad, ook een vitale activiteit vertoonden als iets, waarin de werking der éene ziel zich o p e n b a a r t " 2i) M a a r deze stof, waarin het leven zich uitdrukt als een hoogere idee, IS niet de concrete materie der huidige physica ,Met deze stof immers, die altijd een bepaalde stof is met h a a r bepaalde physicochemische eigenschappen, laat zich het levensbeginsel met verbinden H e t levend organisme is dan ook nooit stof m deze moderne physico-chemische beteekenis van het woord H e t doode organisme, met het levende is physico-chemische stoffelijkheid en met déze stoffelijkheid verbindt zich het levensbeginsel dan ook met meer" 22) H e t levensbeginsel kan men zich alleen verbonden denken met de nog onbepaalde stof, de ,,prima materia" D e lagere vormen der chemische elementen en verbindingen worden hierbij opgenomen m den hoogeren levensvorm als aan de levensprocessen (groei voeding en voortplanting) ondergeschikte krachten Deze stoffen verhezen dan hun zelfstandig bestaan H u n banen worden tijdens het ontwikkelingsproces gericht door den levensvorm Als ,causa finalis" van ieder levensproces is deze vorm de hoogste wet van het orga-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen