1940 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 73

57 (Spengler) O p het immanentiestandpunt w o r d t echter deze grondnoemer m een der tijdelijke aspecten gekozen M e n tracht d a n de overige aspecten tot eigensoortige modaliteiten van het aldus verabsoluteerde te vatten O p het Christelijk trancendentiestandpunt echter kan men den grondnoemer niet zoeken m de tijdelijke werkelijkheid zelf De souveremiteit m eigen krmg is met te vereemgen met het herleiden van alle aspecten tot historische of psychische verschijnselen O n s uitgangspunt is gekozen transcendent boven den tijd uitgaande, m het religieuze centrum van den kosmos Dit is met een verabsoluteermg De aard der religie is concentratie op een punt d 1 de verheerlijking van w a t men zegt als God te vereeren Vereert men als God de rede dan concentreert men alles op de rede H e t standpunt van de W der W is dat men den wortel met moet zoeken m het tijdelijke H e t uitgangspunt is gekozen vanuit het hart als de wortel van het menschehjk bestaan De menschelijke natuur is religieus geconcentreerd m het denken kan ik met neutraal zijn D e leer van de souveremiteit m eigen k r m g is dat wij erkennen, dat de modale aspecten met onafhankelijk zijn, maar heenwijzen naar een religieus centrum Hierm is gegeven het radicaal-Christelijk standpunt van deze wijsbegeerte D r H o o y k a a s Er zijn denkers die de onherleidbaarheid der aspecten erkennen zonder Christen te zijn Prof D acht zulks wijsgeerig op het immanentiestandpunt onmogelijk W a n t het wijsgeerig denken eischt de gerichtheid op de diepere eenheid m de verscheidenheid der aspecten M e n ontkomt dus op geen enkel standjDunt aan den eisch van een totaliteitsidee w a a r m zich de diepere eenheid van den kosmos uitdrukt M a a r w a a r zou men op het immanentiestandpunt die diepere eenheid anders kunnen zoeken dan m een theoretische abstractie uit de tijdelijke werkelijkheid zelve' H e t immanentiestandpunt staat en valt d a a r mede Prof D kent dan ook geen enkel niet-Christelijk wijsgeerig stelsel waarin inderdaad de onderlinge onherleidbaarheid der aspecten m den zm der souveremiteit in eigen krmg zou zijn geleerd William James spreekt wel van zijn wijsbegeerte m den zin van een pluralistische maar hij zoekt dit pluralisme binnen de psychische (z g n integrale) ervaring' N a a r aanleiding van de opmerking \ a n den heer W o l v e k a m p antwoordt de inleider D e keerzijde van de sterke nadruk op d t zelfstandigheid der v. etenschappen is hare onzelf genoegzaamheid A a n ledeie wetenschap ligt een wijsgeenge beschouwing ten grond slag Z o n d e r de totaliteitsgedachte kan geen vakwetenschap werken B V de bioloog werkend als physico-chemicus komt in aanraking met levensverschijnselen Er is verband tusschen beide E r zijn ge richte en m e t - g e n c h t e levensprocessen D e bioloog moet bedenken dat hij te doen heeft met levensverschijnselen D e totaliteitsgedachte

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen