Oorlog en vrede - pagina 51

45 klein maakte. De zwakste gaat onder, krimpt zich in, verliest zijn invloed of krijgt een slechter positie en maakt zoo baan voor den sterkere". y^Al vechten twee volken om een koningsgril, toch wint de sterkste en niet de zwakste". Toen S t e i n m e t z het eerst zijne beschouwingen publiceerde, had Engeland den oorlog tegen Transvaal aangevangen. Op dien krijg past hij aanstonds deze leer toe: „Engeland tracht de Transvaal te vernietigen; wanneer dat gelukt, hebben wij niet zoozeer medelijden met den ondergang van Transvaal, maar wij zijn bedroefd over hare zwakheid. Zoo verwart nien vaak medelijden met den natuurlijken ondergang van wat eenmaal zwak is en droefheid over het feit der zwakheid". Aldus wordt de oorlog de hoogste rechter. Hoe ook de uitslag moge wezen — hij is rechtvaardig; want macht en recht vallen saam. Hoort slechts hoe S t e i n m e t z den oorlog als wereldgericht aanprijst. De oorlog is rechter en reformator tegelijk. In den oorlog werkt alles, letterlijk alles tot succes of fiasco mee, het geheele verleden en het gansche heden met al hun krachten en gebreken worden dan met elkaar gemeten; derhalve moet hij rechtvaardiger zijn dan iets anders op de wereld; geen rechtspraak kan de vergelijking met zijn gerechtigheid doorstaan." L a s s o n heeft deze laatste gedachte nog scherper ontwikkeld, als hij zegt: „Daarom is de uitslag van den oorlog altijd rechtvaardig, hij is een waar godsoordeel. Het hoogste recht, de laatste beslissing ligt in het zwaard. Het zwakke bezwijkt voor het sterke, dat wil op staatkundig gebied niet anders zeggen dan: „het onrecht wordt door het recht verdrongen". „Bewijst de staat zich in den oorlog zwak, dan wordt hij terecht uitgedelgd". „Over rechtsbreuk door ruw krijgsgeweld klagen' het hardst de zwakken, die óf geen oorlogsmacht óf een spotbeeld van een leger hebben". „Zege en nederlaag is een godsoordeel". Ook al werd deze beschouwing, welke den oorlog eert als

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen