Psychische Aktiviteit - pagina 16

14 echter een proeve gewaagd is om de apperceptie te locahseeren '), pleit zeker tegen de beschuldiging van metaphysica. Het verschil met de associatie-psychologie komt echter duidelijk aan het licht bij de wet van de psychische resultanten, die door WUNDT aldus geformuleerd wordt: elk psychisch vormsel vertoont eigenschappen, die wel, nadat ze gegeven zijn, uit de eigenschappen zijner elementen kunnen begrepen worden, maar geenszins alleen als de som der eigenschappen van die elementen zijn aan te zien. „Ein Zusammenklang von Tonen ist nach seinen Vorstellungsund Gefühlseigenschaften mehr als eine blosse Summe von Einzeltönen" ^). Vandaar het principe der „schöpferischen Synthesen" op het gebied van het psychische, waardoor aangegeven wordt dat de psychische verbindingen en betrekkingen een geheel bijzondere positie innemen tegenover de physische en onderling niet vergeleken kunnen worden. De begrippen, overgenomen uit de natuurwetenschappen, waren voldoende voor de associatie-psychologie, maar waren niet geheel toereikend voor de verklaringen bij de apperceptiepsychologie, daar de apperceptie als een aktiviteit sui generis moet beschouwd worden. LiPPS ^) ging door zijn onderscheiding van inhoud en „Gegenstand" nog verder. De wereld der objekten is een wereld op zich zelf tegenover de wereld der bewustzijns-inhouden, daarom is zij onderworpen aan eigen wetten, n.l. de wetten der gedachte objekten. Daar objekten alleen voor ons in den „akt" van het denken aanwezig zijn, zijn ze tegelijk wetten van het denken, of omgekeerd gezegd: de wetten van het denken zijn, omdat het denken eerst de objekten voor ons geeft, juist als zoodanig 1) WUNDT, Grundzüge der physiologischen Psychologie. Fünfte Auflage. Erster Band, S. 324. 2) WtINDT, Grundriss der Psychologie, 5e Aufl. S. 393. 3) LiPPS, Leitfaden der Psychologie, Dritte Auflage, Leipzig 1909, S. 8—15.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen