De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 34

24 kan aanvaard. Dat element was de beginselverklaring der descendeerende identiteitsphilosophie, welke hier, om te voorkomen dat men op antinomieën stuit, heel het bestaan van veelheid en beweging ontkent. Hier is iets anders dan bij PARMENIDES: ZENO poogt niet meer al het lagere uit het hoogere af te leiden, maar ontkent een deel van het eerste in naam van het tweede. Zoo komt z'n oordeel feitelijk hierop neer, dat de lagere wereld zelf een tegenstelling zou vormen met de hoogere — hij spreekt dan ook van êvavnorrjgl 25) — en deze tegenstelling slechts kan verdwijnen door de loochening van het lagere: het pantheïsme gaat hier een verbinding aan met een partieel akosmisme en krijgt zoodoende zijns ondanks een partieel theïstisch cachet 26). De beginselverklaring der identiteitsphilosophie neemt daardoor het karakter van een norm aan, zij 't ook van eene die zeker niet op algemeene erkenning aanspraak maken kan. Deze oplossing kan immers allerminst bevredigend genoemd. Eenerzij ds gaat ze veel te ver: in naam van het principium identitatis ontkent ze de mogelijkheid te komen tot eenig niet-zuiver-analytisch oordeel. Maar andrerzijds gaat ze niet ver genoeg: want hoe 't dan moet met de contradicta op het terrein welks bestaan hij wèl aanvaardt en die niet samenhangen met de ascendeerende methode, komt men niet te weten. Gezag verkreeg deze theorie dan ook niet: een metaphysica die als Niobe haar eigen kinderen verslindt, kan nergens het laatste woord spreken, ook niet op het gebied der logica. Eleaten en Pythagoreeën mochten geleidelijk verder van elkaar afraken, ze waren het toch nog in heel wat dingen eens. Allereerst in het obj ectivisme: beide vangen daarmee aan, dat zij een zijn buiten den mensch erkennen, en de kennis uitsluitend — dus vrijwel met negeering van de

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen