Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 19

11 reeds terstond algemeen te wachten staat"; zoo ja, dan zal al die rumoerigheid van teekens, en voornaamwoordsvarianten, nog menigen stillen lezer onrustig maken en hem in het vaardigssnelle opnemen belemmeren ^^ Voor niet één op honderd lezers zal zij een zweem van nut kunnen hebben, want wie leest hardop? De voor* stelling, dat men stil lezende steeds door inwendig hooren opnemen zou, is pure waan; het hooren heeft daarbij geen rol dan in uitzon* derlijke gevallen: bij litteraire kunst komt het wel voor. Maar welke dichter of lezer behoeft, wenscht, duldt dan nog die kinderachtige leeshelperij? In den Bijbel, die zeker bovenaan zal staan in de hardop gelezen literatuur, zal men deze ordinaire dingen voor* loopig wel niet aanbrengen. Onze Bijbel, in zulke „algemeen^be* schaafde" schrijfwijze overgebracht, het zou profaneering lijken. Nergens komt ook zoo de kracht en schoonheid uit van de vol ontplooide taal en van het afzonderlijke woord als in de Heilige Schriftuur. Goede en oude en doode maakt men gaarne tot goeie, ouwe, dooie^'^. De „Tilburgsche school", met Dr. MoUer als leider, is daar bijzonder sterk op gesteld. Deze laat ook stelselmatig de -n weg bij stoffelijke bijvoeglijke naamwoorden: ijzere, zilvere, stene, houte. Hij zal dus ook schrijven: „gouwe tientje" en „gouwe koets"". Van den Bosch schrijft „dan ben^we"; Logeman en an? deren vinden behagen in laneme naast lawe voor „laten wij" '^ „Een hele goeje pen": vooral dat hele is een toetssteen om modern van verouderd taalinzicht te scheiden"". Ik kon nog lang voort* gaan met sprekende voorbeelden saam te lezen uit de artikelen en boeken van Kollewijn, Buitenrust Hettema, Van den Bosch, Talen, Logeman, MoUer en de aliassen van Kollewijn: Brandt van Doorne en Holtvast. Ook met vragen, waarom men deze of die andere vereenvoudigingen dan toch niet eischte, die op dezelfde lijn schijnen te liggen. Waarom bijvoorbeeld „vereenvoudigt" men de n niet weg van infinitieven en sterke verleden deelwoor* den? Vooral dat laatste zou toch voor het onderwijs — en niet het lagere alleen — alweer een heele vergemakkelijking beteekenen. Kollewijn besliste reeds zonder aarzeling *", dat hebben en hebbe,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen