Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 14
Rede bij de 54ste herdenking van de stichting der Vrije Universiteit te Amsterdam
6 niet onder invloed van dialect of associaties, aan bepaalde vor? men en vormverschillen, die sommige vakmenschen mogelijk van weinig of geen belang meer achten, maar die zij toch hebben na te speuren en in aanmerking te nemen bij plannen tot spelling» verandering. Zoo hebben de KoUewijnianen (zij gebruiken den naam zelf) bij de eet en oosschrapping de beletsels te licht geacht, met de i en ie droevig getobd, en terwijl zij voorloopig de au / óu? en de ei / ij*dubbelheid nog maar onaangeraakt lieten ", zich zon« der erg toch nog met het zoo onschuldig lijkende achtervoegsel slik een zwaar blok aan het been gebonden. Er is het bekende, groote bezwaar van de verbreking van den band, die ons volk van heden verbindt aan ons volk in het ver* leden door de literatuur. Dit klemt voor onze betrekkelijk kleine volksgemeenschap nog veel meer dan voor groote naties. Eerst al omdat die gemeenschap nog in twee deelen gesplitst ligt: hoe pijnlijk het is, wanneer de Vlaamsche helft, na zeer gewaardeerde spellingeenheid, de keuze krijgt om óf weer geïsoleerd te worden, óf ons geduldig na te loopen, is pas wel heel klaar gebleken. Het is niet alleen pijnlijk, het strekt ook tot groot cultureel nadeel, voor beide groepen. Maar er is meer. Een niet klein deel van ons volk leeft geestelijk louter bij den dag: de nieuwste roman, de jongste film, het laatste nummer — van krant of radio, van tijd* schrift soms nog —, ieder vult wel aan. Maar niet héél het volk is zoo. Er zijn er ook nog, die gedreven door weetlust, kunstzin, godss dienstige behoefte, door moeheid of heimwee ook wel, contact zoe^ ken met de geslachten, die voor ons geweest zijn. En wij koesteren stil nog steeds de hoop, dat hun aantal weer toenemen zal; soms beelden wij ons in, de eerste symptomen van dien ommekeer waar te nemen. Voor zulk geestelijk verkeer der opvolgende ge* slachten is spelling*wijziging een hindernis, te grooter naarmate de verandering ingewikkelder, omvangrijker wordt. Zeer spoedig bereikt men het punt, waarop al die afwijkende woordbeelden het boek doen sluiten; een ongewone spelling maakt lectuur véél zwaarder dan enkele ongewone woorden en eenigszins verouderd aandoende vormen, syntaxis of stijl. W a t de „vereenvoudigers"
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934
Rectorale redes | 142 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934
Rectorale redes | 142 Pagina's